712.
Zeer dikwyls wyst men op Engeland, waar 't publiekspreken in de mode
is, en herhaaldelyk worden er pogingen gedaan om die mode ook ten-onzent
intevoeren, als middel om belangstelling optewekken in de publieke zaak.
Als gewoonlyk keert men hierby de verhouding tusschen oorzaak en
gevolg om. Men zou even goed rivierbaden kunnen voorschryven om warm weer te
krygen. In Engeland is de meeting-mode 'n uitvloeisel, geenszins
oorzaak van de belangstelling in publieke aangelegenheden. 't Ligt daar
in den aard van 't volk, zich te bemoeien met de res publica, en
dáárom spreekt men 'r over, dáárom wordt de
publiekspreker - onder belemmerende voorwaarden echter! - aangehoord. Maar noch
dat spreken zelf, noch 't luisteren daarnaar, heeft ander gevolg dan 't
berekenen - by benadering altoos, en meestal onnauwkeurig - van 't aantal
gelykgezinden en den graad van geestdrift waarop men meent te kunnen
staatmaken. Zoo'n geruchtmakende meeting is geenszins 'n poging om door
wryving van gevoelens tot waarheid te komen. Het is òf 'n revue,
òf 'n parade. Soms ook 'n oorlogsmiddel om andersdenkenden
afteschrikken, of om de weifelende meerderheid die zich veiligheidshalve liefst
by de sterksten aansluit, tot beslissing in gewenschte richting overtehalen. 't
Spreekt
Auteursrechtvrij