Ideën III

852.

M'n antwoord op de vraag: of 't doel dat we met Onderwys beoogen, bereikt wordt, is onvolledig, en moet dit zyn. Ik hoop genoeg gezegd te hebben om dezen en genen die oud - of jong - genoeg is om 't slingeren van myn pendule met de oogen te volgen, lust ingeboezemd te hebben tot aanvulling. Met voordacht was ik... éénzydig. Ik weet zeer goed dat ons Onderwys uit geheel andere oogpunten kan beschouwd worden. Zy die dit doen, zullen misschien langs anderen weg aanlanden op 'tzelfde punt waarop myn opmerkingen uitloopen.

Men zoeke overigens geen tegenspraak in m'n bewering dat we aan de beslissing van de Natuur moeten overlaten wat het denkvermogen van 'n kind bearbeiden kan, en idee 268. Juist òmdat het denken moet geleerd worden, mogen we niet door ontydig meedeelen van niet begeerden indruk, de vatbaarheid voor dat leeren verstompen. Men bevordert de zwemkunst van eenden niet, door de eieren in 't water te werpen. Er moet gebroeid zyn. Met dit broeien belast zich de lieve trouwe klokhen Natuur.

Misschien ware 't heele voorschrift in 268 overbodig, indien men ons niet op onze scholen... als eieren in den vyver gegooid had!

Wie na dit alles nog niet gelooft dat er aan ons Onder-

[p. 268]

wys een-en-ander ontbreekt, zoeke eens naar 'n gepast antwoord op 74. Ik houd me voor de mededeeling aanbevolen.