Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Ideën V (1877)

Informatie terzijde

Titelpagina van Ideën V
Afbeelding van Ideën VToon afbeelding van titelpagina van Ideën V

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.83 MB)

ebook (3.09 MB)

XML (0.89 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

aforismen
verhalen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Ideën V

(1877)– Multatuli–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

1072.

Femke zou niet gelachen hebben by'n dubbelzinnigheid. Hoogstens had ze gevraagd: ‘waarom toch lacht men zoo?’ Haar gemoed was rein als van 'n beestje, niet omdat zy zekere dingen niet wist, maar omdat men haar nooit had voorgepreekt of laten gissen dat het weten van zekere dingen schandelyk wezen zou.

Ik zeide reeds dat ook hierin de mode haar rol speelt. De geschiedenis van alle zoogenaamd-beschaafde volken levert bewyzen dat de zedelykheids-begrippen gaande-weg toenemen in huichelary. En dit is even eenvoudig te verklaren als 't springen van stoomketels ten-gevolge van het te zwaar belasten der veiligheidskleppen. Er gaat geen kracht te-loor. Waar alzoo het behoorlyk uiten van denkbeelden of aandoeningen wordt tegengegaan, bersten zy op ónbehoorlyke wyze uit. Wie er aan twyfelt, luistere naar jongeluîs-gesprekken, praatjes die alle aantrekkelykheid zouden missen, wanneer de behandelde onderwerpen niet op den index van fatsoen-

[pagina 328]
[p. 328]

lyke gezelschappen waren geplaatst. Men leze de vuile ‘bruiloftsverzen’ en ‘huwelykszangen’ van onze voorvaderen - zoo héél ver behoeft men daartoe niet terug te gaan? - en lette op 't kwajongensachtige waarin de godvruchtige deftigheid van die mannen by zulke gelegenheden uitspatte. En op de geestigheid! De gansche zaak kwam altyd neer op 't niet-noemend aanduiden van geslachtsdrift, teeldeelen en byslaap. Verder gingen de eischen van de kunst niet. De triumf der dichters van die soort bestond in de verlegenheid der bruid, 'n verlegenheid die natuurlyk van 'tzelfde allooi was als de geestigheid die ze heette te veroorzaken. En dit waren dezelfde menschen wier gevoel van decentie verbood, met kinderen over geslachtsdrift te spreken! De menschen die 't kiescher vonden de herkomst van hun kroost te verleggen naar 't Volewyksche galgeveld, dan door aandoenlyke eenvoudigheid 't kind eerbied inteboezemen voor de vrouw die 't met smarte gebaard heeft!

Sedert lang peinsde ik op 'n middel om deze huichelachtige laagheid uitteroeien, en meen het gevonden te hebben. Er moet 'n boekjen over den byslaap geschreven worden, in den geest van Macé's ‘geschiedenis van 'n hapje brood.’ Wie er lust en bekwaamheid toe heeft, wordt by dezen opgeroepen aan dit hoogstbelangryk onderwerp z'n krachten te wyden. Blyft deze uitnoodiging onbeantwoord, dan zal ikzelf het doen, doch 't ware my liever deze taak door anderen verricht te zien. De ernstig wetenschappelyk-korrekte uiteenzetting van dit onderwerp, zou my meer tyd kosten dan ik gevoegelyk missen kan. Ouders die volstrekt hun kinderen willen opvoeden òf tot idioten, òf tot huichelaars, òf tot vergroeid-hysterische wanschepsels, kunnen nu by-tyds hun boekverkooper waarschuwen tegen 't ‘op bezien’ zenden van 't kinderboekje dat hen bedreigt.

De anderen zyn me dank schuldig.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken