Logo DBNL
Memoires 2000-B (2022)

Memoires 2000-B

(2022)–Willem Oltmans–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Amsterdam

7 december 2000

Ik heb lang en diep geslapen en ben volledig opgepept om aan het werk te gaan. Ik stuurde Nellie 650 rand en 50 Zwitserse franken om nog wat meer olifanten eierdopjes te kunnen kopen. Hanna de Zantis zei dat de tweede flat een prima investering was. Ze wordt ook gek van de op-en-neer gaande aandelenkoersen. Ze zag deposito ook wel zitten. Ik belde Ruigrok (van Van Lanschot) al, maar ik ga maandag eerst naar Michel van abn amro.

Ik schreef Eduard dat hij in godsnaam langs moest komen, maar dat ik het op geen enkele manier over de conflicten uit het verleden wil hebben.

Ik stuur een dringende fax naar officier van justitie Odink, en kopieën naar Ellen en Paul, dat Riechelman doodsbedreigingen had ingesproken en dat Odink zelf mijn aanklacht tegen Riechelman had getraineerd. Ik maakte duidelijk dat ik mijn advocaten maatregelen zou laten nemen tegen de nalatigheid van justitie en politie als mijn veiligheid als burger niet gegarandeerd wordt.

Heerlijk die cello van Jacqueline de Pré, goddelijk dit huis; Fuck Riechelman. Ik heb nu de bedreiging en alles wat daarbij hoort volledig onder controle.

In Kaapstad herinnerde iemand mij aan de keer in 1986 dat ik bij Sonja Barend in het programma zat om te praten over Zuid-Afrika en waarbij ik door het publiek werd uitgefloten, waar Sonja en mevrouw Braam hun steentje aan bijdroegen. Ik heb een briefje geschreven dat iemand die integer is zich allang verontschuldigd zou hebben voor de onzin die tegen mij is uitgekraamd. Maar natuurlijk is het voor Sonja makkelijker om mij nooit meer te zien. Even later belde een medewerker van Barend & Witteman, of ik me niet net als Gore voelde? Nee dus, want ik ben een eenling geweest die streed. Bij Gore gaat het om duizenden stemmen. Misschien overwegen ze me uit te nodigen, ik heb de brief aan Sonja dus nog maar even niet verstuurd.

Jan Tromp belde om te vertellen dat zijn interview met mij in het Kerstnummer van het Volkskrant magazine verschijnt.

at5 belde of ik volgende week bij Theodor Holman in het programma De Vooravond wil komen praten over mijn Memoires. Dat doe ik natuurlijk en ik heb meteen Paul de Ridder gebeld, die blij was. Hij was gelukkig in orde. Bovendien kwam deel 7 van de Memoires net binnen.

Vanmorgen stuurde ik Leo van der Kant een fax dat ik via mevrouw Caron door iemand ben benaderd die mij in Vught had gezien, of ik niet een lezing in Den Bosch zou willen geven. Ik wil dat het liefst via Leo laten lopen omdat dit voortvloeit uit zijn contact met Hermes. Dat schreef ik hem zo, maar stelde wel de voorwaarde dat hij mij hetzelfde behandelt als de rest van zijn sprekers en me niet probeert op een koopje te krijgen. Zojuist kreeg ik een fax terug van Leo dat hij me ‘sportief’ vindt.235 Bouterse zegt in een toespraak dat advocaat Gerard Spong bekendheid kreeg vanwege wat hij met jongetjes op school deed in de wc. Pieter Jan Hagens spreekt nu in Netwerk met Derby over precies datgene wat Derby mij al in de jaren tachtig thuis op Amerbos vertelde.

Ellen belde, ze is terug uit New York. Ze zei dat officier van justitie Odink haar had proberen te bellen. Ze zal hem morgen terugbellen.

Theo Vaal belde ook (net als Peter Nicolaï) of ik nog vanavond de bedreiging door Riechelman die ik op tape heb wilde laten horen. Eerst zei ik ja maar daarna belde ik terug dat Ellen het niet wilde hebben. Uiteindelijk ben ik toch naar bureau Raampoort gegaan om de tape te laten horen en aangifte te doen tegen Riechelman.

Brigadier Hoogenboom schreef een eigen tekst van mijn aangifte, niet hetgeen ik zei. Ik zei het ‘misdadige nonchalance’ van Odink te vinden dat hij nog steeds Riechelman niet had voorgeleid, maar de man schreef ‘een misdadige stap’. Toen ik daarover klaagde, zei Hoogenboom: ‘Wilt u het zelf schrijven?’ Hopeloos, maar wat kan ik eraan doen? Ik had eerder ook al wat gezegd, dus om niet teveel wrijving te krijgen, heb ik het proces verbaal maar getekend.

8 december 2000

Ik faxte Ellen het proces verbaal van de aangifte van gisteren en drong erop aan niets los te laten tegen Odink en hem duidelijk te maken dat ik er mijn buik van vol heb en de media erbij betrek als hij niet tot actie over gaat. Ik wil niet ook nog advocatenkosten maken om hem aan de gang te krijgen.

Ik vroeg haar ook Bart Nuijens duidelijk te maken dat ik niet van ultimatums houd en hem wegens overtreden van de gedragsregels tegenover mij (op eigen houtje praten met de advocaat van de tegenpartij) voor de Orde zal brengen als hij uit dit vaatje blijft tappen. Hij had mij een brief gestuurd dat zijn aanbod - hij vindt de rekening die hij me stuurde blijkbaar nog steeds coulant - nog tien dagen geldig zou zijn, daarna maakt hij een hogere rekening die hij laat toetsen door de Raad van Toezicht van de Orde van Advocaten.236

Ricardo kwam langs net toen ik stopte met knippen en plakken van artikelen.

Albert Mennega schreef zich in bij Anna Sprenger. Ik zou het leuk vinden, maar we moeten proefdraaien.

9 december 2000

Ik stond koffie te maken en ik wist opeens hoe een nachtmerrie een spelletje speelde met mijn geest over Peter, die ik nergens kon vinden. Het was tegenovergesteld aan de situatie in Kaapstad en Johannesburg afgelopen dagen, waar ik hem niet meer wilde zien. En dat blijft zo, onveranderlijk. Ik ga niet op mijn knieën om een vriend terug te winnen. Integendeel: genoeg is genoeg. Dit geldt voor Odink, dit geldt voor Peter.

De voorsprong van Bush is gezakt van 500 naar 139 stemmen. Ellen kwam langs voor een kop thee. Ze was heel rustig.

10 december 2000

Ik sliep tot 09:30 uur, ongelooflijk. Ik kom langzaam weer in mijn normale ritme. Ik begin de dag met Gaspard de la Nuit door Vladimir Asjkenazi (gekocht in Johannesburg), ter ere van mam.

Wat er in de vs gebeurt is niet te geloven. Zeven van de negen rechters van het Hooggerechtshof werden benoemd door Republikeinse presidenten. Het systeem is totaal verouderd. Het gaat het vertrouwen (in psychologische zin) in wat ze daar democratie noemen totaal ondermijnen.

Jaap Drabbe belde. Nu kon hij wel vrijdag, maar inmiddels heb ik de Delprats al uitgenodigd.

Michel kwam de vleugel stemmen. Hij zei dat het instrument nu al mooier klonk dan in het begin en nog mooier zal worden. Hij lijmde de Beethoven stoel van De Horst.

Ik heb een saunaatje gepikt en een aantal Memoires 1963-1964 opgehaald bij Lidewij, die op de Beurs van Kleine Uitgevers in

Paradiso staat voor Papieren Tijger. Verder rustig tot nu, 21:30 uur, aan de computer zitten werken.

Gino heeft weer de bokkenpruik op en ik zie hem waarschijnlijk niet meer voor zijn vertrek op 14 december. Straks belt of telegrafeert hij vast weer voor geld om terug te komen naar Nederland, maar dan geef ik niet thuis. In Thermos schreef ik over hem: ‘mooi lijf, maar de verkeerde tape in het hoofd’.

Eduard belde. Aart belde ook, die duidelijk maakte dat de Stichting nu tot stand begint te komen.

Ik ga vroeg slapen want er is veel te doen morgen.

11 december 2000

Ik heb alweer twee en een half uur zitten werken aan de computer. Ik heb één pagina manuscript gereed, een fax naar Paul de Ridder met de flaptekst voor In het land der blinden... en een fax naar Lammers van Eigen Haard. Ik schreef hem dat de ontruiming van mijn flat aan de Westerkade geen probleem vormt voor mij, want ‘nu R. weer op dat adres zit en uiteraard even geschift is als voorheen kom ik daar alléén nog om mevrouw Gödecke te bezoeken’.

Het werd een vervelende dag. Eduard kwam onverwachts langs en zelfs Gino, die hengelde naar vervoer naar het vliegveld om 05:00 uur. Ik gaf geen sjoege. Ook Theo kwam eindelijk langs om de badkamer af te maken en Wil was er van 09:00 tot 13:30 uur om de boel schoon te maken. Mijn dag was dus naar de knoppen. Er kwamen ook nog twee jongens langs om de schotel in orde te maken, die niet meer werkte. Allemaal super vervelend.

Ik kocht voor tweeduizend gulden een ronde tafel voor in de studeerkamer en nu hoop ik maar dat die inderdaad geleverd wordt.

Ik kwam om 20:30 uur thuis van de uitzending van Paul Witteman.237 Vanwege het opgeven van Al Gore in de presidentsverkiezingen had hij mensen aan tafel die in hun strijd tot het einde gegaan waren. Er zat een toneelspeler, een psychiater en een PvdA Kamerlid. Ik vond de uitzending best grappig en noemde Ellen Pasman twee keer. Paul de Ridder ben ik vergeten, sorry. Na afloop gaf Paul Witteman me een cd van een vioolconcert van Fauré. Morgen om 13:10 uur even kijken naar de herhaling.

Hoe ik tegen die ronde tafel ben aangelopen voor tweeduizend gulden is me een raadsel. Puur toeval en hij werd eind van de middag al bezorgd.

12 december 2000

Om 09:30 uur kwamen er twee heren van de vara en om 10:00 uur nog twee. Ik vond het een ramp.

Daarna arriveerde Wim van de Hulst, een fotograaf van de Volkskrant. Ongeveer tegelijkertijd kreeg ik het stuk dat Tromp had geschreven. Er zat een briefje bij dat hij tot één uur vannacht had zitten schrijven. ‘Het leest als een trein, denk ik. En het is helemaal jij. Hoop ik.’238 Ik heb het stuk meteen gelezen, maar het was rampzalig. We spraken drie uur met elkaar en ik wist niet beter dan dat het een terugblik op 46 jaar journalistiek zou worden. In plaats daarvan heeft hij te hooi en te gras zinnen bij elkaar geraapt en passages als over Kok of Bouterse zo uit hun verband gerukt, dat niet eens meer duidelijk is wat ik wel heb gezegd. Zo wil ik niet neergezet worden door Tromp. Ik zei Van de Hulst dat hij geen foto's mocht maken, en gaf hem een brief mee voor Tromp dit artikel niet zo te publiceren. Ik schreef dat hij me zijn vragen kan faxen en dat hij dan morgen de antwoorden heeft. Ik heb geen zin nog een keer door die bastard de grond in geschreven te worden.

Ik heb om 13:10 uur de herhaling van Barend & Witteman gezien. Het was oké. Paul de Ridder gaf me een 9.

Ik heb Bart Nuijens nog een briefje gestuurd dat ik naar de Orde van Advocaten ga als hij doorgaat met zijn ultimatum, omdat hij zelf onjuist heeft gehandeld in de zaak Eigen Haard, waar ik nu nog de wrange vruchten van pluk. Ik drong erop aan dat hij met Ellen Pasman tot een oplossing komt.

13 december 2000

De Europese top in Nice wordt in verschillende media een machtsstrijd tussen de lidstaten genoemd. Waarom heeft nrc Handelsblad dan in hemelsnaam een commentaar over voetballers?239

Ik kwam Adriaan van Dis tegen op de fiets. Hij zag me en keek meteen de andere kant op.

Ik was vanmorgen bij Ruigrok. Hij bleef herhalen dat ik meer rendement op mijn geld heb als ik het in deposito's stop. Tante Juut Mennega zei dat ook altijd.

Het bezoekje van Broertjes was eigenlijk ook een ramp. Toen

hij bij mij was, belde Bram Peper hem op zijn mobiele telefoon. Pieter slijmde voor een interview met Bram. Pieter vertelde dat de grootmeesteres van Beatrix, mevrouw Van Loon-Labouchere, hem bij een ontvangst zoende; hij zag dat de majesteit knikte, waarop Pieter wilde oversteken naar haar, waarop Beatrix een halve slag omdraaide, waarop Broertjes onmiddellijk stopte, want hij wist dat het onfatsoenlijk was om haar ongewenst te benaderen. Dat is Pieter Broertjes, helaas. Ik had die stap nooit gezet. Pieter nam een exemplaar Memoires mee. ‘Dank voor alles’, schreef ik erin. Hij liet een foto van zijn zoontje zien. Hij vertelde dat Eef Brouwers bang voor me was geweest en tegen hem had gezegd: ‘Maak geen vuile handen aan die zaak.’ Verder had ik niets aan zijn bezoek.

Officier van justitie Odink schreef Ellen dat hij van plan was de vervolging van Riechelman voor de bedreigingen in februari voorwaardelijk te seponeren omdat Riechelmans dokter zegt dat het goed met hem gaat en dat hij zijn medicijnen neemt. Hij zou dan nog wel een contactverbod met mij hebben en zich regelmatig bij de reclassering moeten melden. Hij zou dit in de week van 4 december aan ons bekend maken. Maar omdat ik hem op 7 december faxte dat Riechelman me weer met de dood heeft bedreigd, nam Odink nog geen besluit. Misschien gaat hij toch vervolgen, al moet dan waarschijnlijk ook gekeken worden of Riechelman toerekeningsvatbaar is.240

Tromp belde me vanavond zeven keer. ‘Je behandelt me als een kind,’ zei hij en begon dat hij twee jaar niet had geschreven. Dit wilde hij doen, juist omdat ik het was. Ik zei hem dat ik er niet meer over wilde praten, en niet wilde dat dit wordt gepubliceerd. ‘Ik had het ook een ander kunnen laten maken,’ reageerde Tromp.

‘Had het maar gedaan,’ antwoordde ik, ‘dan was het niet deze shit geworden.’

Ik zag vanmiddag Willebrord Nieuwenhuis lopen, maar ik negeerde hem. Hij had me zijn boek over Vietnam beloofd en had al drie keer op straat mijn nieuwe adres opgeschreven, maar ik heb hem niet meer gezien. Net als met Tromp: pure shit-kerel.

Bibeb belde ook nog. Ze had ook Barend & Witteman gezien en vond het heerlijk me over mam te horen spreken.

14 december 2000

Ik vind het walgelijk dat Gore het afgelegd heeft en dat de

schurken en bedriegers van deze presidentsverkiezingen toch gewonnen hebben. Maar de volgende verkiezing zal een zoete wraak zijn, daar ben ik zeker van. Bush zal geen twee termijnen krijgen, want het wordt een ramp. Colin Powell is een zwakkeling, Dick Cheney een gemene, vulgaire bastard. Ik zette de televisie uit om van dat schijnheilige gezicht van Bush af te zijn. Ik kon er niet naar kijken. Nu vangt de grote verlakkerij aan. cnn is ook al overgestapt op ‘de winnaar’.

Kunstenaarssociëteit De Kring belde met de vraag welke film ik zou willen zien. De film die ik kies moet ik dan op een avond inleiden. Ik koos Jeux Interdits.241 Ze zouden me nog officieel uitnodigen.

Heldring, de advocaat van Eigen Haard, vervolgt zijn oorlogje. Ellen had aan de kantonrechter gevraagd de dagvaarding tot ontruiming van de Westerkade niet-ontvankelijk te verklaren, aangezien de woning sinds 24 november al leeg is en ter beschikking staat van Eigen Haard.242 Maar nee, Heldring ziet daar niets in en dringt erop aan de zitting van 18 december door te laten gaan omdat ik mij niet houd aan de plicht tot ontruiming, aangezien per 1 december de huurovereenkomst is geëindigd.243 Om duidelijk te maken dat ik echt al weg ben op de Westerkade, vroeg Ellen me om snel een bewijs van wonen te regelen voor Singel 111. Dat is nog vrij snel gelukt, vijftien gulden.

Ik heb Tromp nog een fax gestuurd om het artikel weg te gooien, maar ik heb niets meer van hem gehoord.

Wouter belde. Hij kreeg vandaag promotie, leek zeer verward en wil weg bij het bedrijf waar hij werkt. Hij heeft deel vii van mijn Memoires al ontvangen. Het optreden van Frits van Eeden in dit deel was nieuw voor hem.

Ik had vrienden te eten uitgenodigd. Siebe Minnema en Els kwamen eerst. ‘Je cadeautje ligt nog in de auto,’ zei hij. ‘Andere keer,’ zei ik. Dat zijn akzo-trucjes. Han Andre de la Porte en Irthe namen een fles champagne mee. Siebe nam deel i van de Memoires uit de kast (gelukkig stond hij erin). Ze hadden Barend & Witteman gezien en waren van mening dat ik Witteman in mijn zak had. Han en Irthe bedankten heel enthousiast voor het etentje.

Ik had vanavond bij Theodor Holman in zijn programma nooit moeten zeggen dat ik Adèle Luns bij Sonja van Zweden liet aankloppen. Dat was een onvergeeflijke faux pas en in strijd met alle elementaire regels. Erg treurig.

15 december 2000

Hoe krijgt Piet Hagen het voor elkaar mijn dagboeken zo lullig mogelijk te beschrijven?244

Er kwam weer een fotograaf langs, deze keer van Privé. Wil was hier ook en maakte me erg nerveus. Ik wil werken zonder al die afleiding.

Het Parool vroeg wat ik van Cohen vind. ‘Prima, hij heeft hersens in tegenstelling tot Patijn.’

16 december 2000

Wetenschappers zijn er in geslaagd de genetische code van planten in kaart te brengen, die bestaat uit ongeveer 120 miljoen stukjes dna. Na de regenworm en het fruitvliegje is de plant het derde organisme waarvoor dat is gelukt.245

Ik vergat de komst van twee jongens uit Wageningen. Ze wachtten anderhalf uur, maar daarna besteedde ik twee uur aan ze en maakte ik soep voor hen.

Vanavond had ik eters. Mimi arriveerde als eerste en vertelde dat Henk 12 januari in Maastricht een eredoctoraat krijgt. Moet je je voorstellen. Ze vroeg me weer advies of ze wel of niet moet gaan. Ze wilde met haar twee zonen verschijnen, maar die zeiden dat het haar te verdrietig zou maken. Daarna kwamen Bien en Constant Delprat. Het was ‘historisch’ na al die jaren. Casper en Corinne arriveerden met een doos met zeven kerststerren, waar ik erg blij mee ben. Corinne vertelde dat ze samen met Quirine Hattink en hun honden wandelt. Ze is aardig, maar een gemankeerde pot (jongensachtig), zoals Casper homo had kunnen zijn. In dat opzicht heb ik een rol gespeeld die voorkwam dat hij met mannen verder zou gaan. Het diner verliep prima, maar de soep was een ramp.

Ik zette de televisie aan en zag prinses Christina die een Frans liedje zong, opgedragen aan haar moeder. Haar zus prinses Irene zat in de zaal. Die familie is erg gespleten. Ik zie nu dat het zelfs een Christina-gala is. Aardig.246

17 december 2000

Ik was erg blij met de kerstkaart van Pak Alatas. Ik vraag me wel af hoe hij elf jaar met Suharto heeft kunnen meedraaien.

Vandaag werd het een lunch met Yvonne en Egbert Kunst, Dewi Douwes, Noto Suroto, Floris Heshuijsen en Ellen Pasman. Ik vond het een ramp. Het niveau van de conversatie: ‘U

bent advocaat. Mijn buurman Van Boetzelaer heeft een schijnwerper op mijn keuken staan, kan dat zomaar?’ En meer van dat geklets. Ze kenden de dochter van Brinkhorst uit de tijd dat hij voor de Commissie van de Europese Gemeenschappen in Japan was. Daar kwamen ze op omdat prins Constantijn en Laurentien Brinkhorst gisteren op televisie hun verloving bekend hebben gemaakt, wat ik ook niks vond. Claus stond er weer bij zonder stropdas.

Ellen zag er vreselijk uit, of ze zo uit haar bed kwam en misschien zat ze wel onder de medicamenten.

Floris Heshuysen zei dat hij Bernhard ‘een geweldige vent’ vond. Ik ging er scherp tegen in: ‘Een man die een leven lang de moeder van zijn kinderen en plein publique vernedert, is geen vent. Wij leerden thuis aan de eettafel geen opinies te hebben als we niet wisten waar het over ging.’

Ik vond Kok vanmorgen in Buitenhof met Rob Trip, Peter van Ingen en Paul Witteman uitstekend.247 Ik stuurde hem een kerstkaartje met mijn complimenten over de uitzending.

Voorlopig vraag ik niemand te eten. Drie etentjes in een week is genoeg (het werden er drie omdat Casper op woensdag niet wilde). Mimi belde nog om te benadrukken dat ze het diner erg gezellig had gevonden.

Ik ging naar Adonis en voor het eerst na de Congolees in Kaapstad had ik een orgasme.

Ik kreeg het toch nog voor elkaar om vandaag twee en een halve pagina te schrijven. Ik ben nu bij 4 april 1991. Het blijft zeer interessant, zelfs al schrijft Piet Hagen mijn Memoires de grond in.

Ik geniet iedere dag van dat lichtje boven het schilderij van Alexander Oltmans.

18 december 2000

Ik was exact om 13:30 uur op de Parnassusweg voor de zitting tegen Eigen Haard. Bij het betreden van de rechtszaal stak Heldring zijn hand uit. Ik liep door.

‘U geeft mij geen hand?’

‘Natuurlijk niet,’ zei ik. Die handen-geef-cultuur van advocaten en diplomaten!

Het stuk van Ellen werd eerst gelezen. Heldring had geen commentaar. Daarna kwam het stuk van Heldring. Hij loog drie keer dat Eigen Haard niet wist dat ik op het Singel woonde, waar ik niet kon laten te reageren dat het een leugen was.

Ik trok fel van leer in de rechtszaal. Ik maakte eerst duidelijk dat de door Heldring toegevoegde telefonische boodschap op roddel van idioten (waarschijnlijk de tassenmevrouw van beneden) was gebaseerd om mij bij de rechter zwart te maken. Dat Heldring zijn naam geen eer aandeed zich op dat niveau te begeven; dat hij zijn dossiers niet kende en dat de werkelijke zaak Riechelman betrof. Daar wilde de rechter niets van weten. Daar moet u wat van weten, hield ik vol, want dat is de kern van de zaak. Ik zette uiteen wat er was gebeurd en ik zei het een schandaal te vinden dat we hier hoe dan ook zaten. ‘Dat doe je niet als gentleman, je gaat om een tafel zitten en overlegt.’ Nee, regelen deed de rechter niet. ‘Ik heb gehoord dat rechters partijen aanraden juist eerst maar eens om de tafel te gaan zitten’, et cetera. ‘Dat komt wel eens voor,’ zei de man - zonder naambordje op tafel, zoals gebruikelijk in deze polder. ‘Dan wordt het in dit geval de hoogste tijd,’ zei ik, waarop hij me vreemd aankeek. Ik ben vertrokken en heb die lamstraal genegeerd.

Terug thuis kwam Wiebe de Jong met lampen en troep om foto's te maken voor Het Parool. De pianostoel moest weg, ik moest in de ingang van de keuken gaan staan, hij had allerlei wensen. Zeer vervelend allemaal.

Ik werd tegen de avond veel te vroeg gedropt in de studio voor de opname van de muziekquiz Harde noten en werd in een kantine gezet, waar ik niets kon bestellen. Ik heb aan het meisje duidelijk laten merken deze ontvangst niet op prijs te stellen. Ik zit hier bijna twee uur te vroeg.

Mijn partner was de zangeres Roberta Alexander, een aardig mens. Ze woont in Ouderkerk aan de Amstel. Zij zit in alle dertien opnamen. Joop Stokkermans speelde op een Steinway. Eerst gingen Alexander en ik prima gelijk op met onze tegenstanders, maar de laatste ronde was waardeloos. Een regisseur kwam me souffleren wat er kwam, wat hij natuurlijk ook bij de tegenpartij, de twee dirigenten heeft gedaan. Ik riep: ‘Waarom zetten jullie daar geen twee fietsenmakers?’ Hoe dan ook, ik was blij dat ik thuis was om 22:30 uur.

19 december 2000

Ik schreef om 07:15 uur al een nieuwe pagina op de computer. Het gaat steeds gemakkelijker.

Alles wat je van Bush junior op tv ziet is griezelig. Hij trok Alan Greenspan aan zijn jasje om stil te staan en gaf hem schouderklopjes; alsof mijnheer Greenspan niet meteen door heeft wat voor vlees er in de kuip van het Witte Huis zit. Bush zei in

het bijzijn van Greenspan: ‘If this was a dictatorship and I was the dictator...’ Die man wordt een ramp, een presidentschap gebaseerd op leugens.

Colin Powell, de zwarte Eisenhower, heeft het idee dat de vs inspireren tot een revolutie van democratie in de wereld. En net als de mensen rond Bush sr. in 1991 papegaaide hij dat Saddam Hoessein niet lang meer op zijn plek zou blijven.

Ik hoorde geen moer meer van Jan Tromp: een rat in de klasse van Slats.

Wat zou ik mam graag te logeren hebben gehad met Kerstmis. Hoe zou ze dit huis hebben gevonden?

12:30 uur, Den Haag, Promenade Hotel

Ik liep via de Denneweg, langs Jessica Spoor naar dit hotel in anderhalf uur, het is de enige zonnige, droge en koude dag in december. Van Aartsen had een tafel gereserveerd. Ik draag voor de gelegenheid een stropdas van Pierson.

16:55 uur, trein naar Amsterdam

Van Aartsen kwam plotseling door de gang binnenlopen. Het klikte meteen. Iemand groette hem en ook de directeur van het Promenade Hotel kwam nog even langs. Er werd ontzettend geloerd. We zaten tot 14:45 uur aan tafel. Ik liet hem de kerstkaart van Alatas zien. Hij zei dat hij ook zou komen als Alatas kwam. Hij had hem maar één keer ontmoet en was van hem onder de indruk geweest. Hij wilde over Indonesië praten. Hij vertelde Megawati ontmoet te hebben, die opfleurde nadat hij gezegd had het boek van Giebels te hebben gelezen.248

Ik zei hem dat hij gelijk had dat hij Wahid niet wilde ontvangen vóór zijn ‘Djakarta coupje’. Ik benadrukte dat de Ambonezen koloniale ss'ers waren in dienst van het Nederlandse bewind, waar hij het mee eens was.249 Hij zei dat Kok nu in Praag was en dat Van Boxtel opnieuw met de Molukkers gaat spreken.

Het gesprek met Kok in Buitenhof vond hij erg slecht, want hij vertelde niets in 45 minuten. Zelf had ik alleen de eerste vijftien minuten gezien, want toen kwamen er gasten. Misschien heb ik Kok dus te snel geschreven dat ik zijn optreden goed

vond. We namen een zogenaamd slaatje: twee reepjes eend met wat prut en een glaasje witte wijn en koffie. Vanavond had hij een diner met de Arabische ambassadeur.

Ik zei hem dat hij de allereerste minister van Buitenlandse Zaken was waarmee ik een lunch onder vier ogen had, dat mijn huis een droom was en dat ik me in de zevende hemel waande. Ik benadrukte dat ik niets anders over onze ontmoeting zou zeggen dan dat ik hem ontmoet had. Hij vertrouwde me dus dat er geen trucs waren als verborgen fotografen. Hij had de hortensia ontvangen, net als het eerste deel van mijn Memoires, waarvan hij inmiddels het begin had gelezen. Ik schetste de details van mijn zaak. Ik vertelde hem veel anekdotes over mijn ervaringen, hoe Den Hertog en Van Velzen me hadden gehaat, maar ook hoe het kantoor van de landsadvocaat in de rechtbank was geïnfiltreerd. Hij scheen dit te beseffen en zag Ellen als ‘een gehaaide tante’. Ik vertelde over Wiegel, maar nauwelijks over Vinken. Van Aartsen gaf toe dat hij 1 miljoen eerst teveel vond, maar op een later moment heeft hij zelf mijn dossier bekeken. Hij zei dat Koenders hem nooit was komen opzoeken, terwijl Ellen zei dat hij dat wel twee keer had gedaan. Volgens Van Aarsten waren het Clémence Ros-Van Dorp van het cda, Jan Hoekema van d'66 en Gerrit Valk van de PvdA - dat is dus een ander verhaal.

Clinton had Kok en hem drie kwartier lang doorgezaagd over Camp David II, dat in juli had plaatsgevonden. Ik vroeg hem of hij aantekeningen had gemaakt. ‘Te weinig,’ zei hij. Hij vond de bijeenkomst in Nice over de toekomst en hervorming van de EU positiever dan erover werd geschreven.

Op een gegeven moment zei ik tegen Van Aartsen: ‘Als ik premier was geweest, zou ik geweigerd hebben aan de vernietiging van Kosovo mee te doen.’

‘Nou, wie niet’, zei de minister, ‘het kan nog steeds.’ Hij was het ermee eens dat het onjuist was om in strijd met het Handvest van de Verenigde Naties militair in te grijpen op de Balkan.

Bibeb sprak ik na afloop even. Ze is een schat. Haar geest is nog even scherp als altijd. Ik gaf haar Mijn vriendin Beatrix. Ze herinnerde zich Peter, mam en vooral Croiset. Ze sleutelt aan een boek en blijft ook doorgaan met werken. Ze vroeg hoe Gino eruit zag en hoe mijn huis was ingericht. De brief over Slats was prima geweest. Ze ontmoet prinses Irene regelmatig en haar verhaal over Beatrix is niet plezierig. Rinus Ferdinandusse spreekt zij nog regelmatig.

22:15 uur, Singel 111

Ik heb Ellen uitvoerig verslag gedaan van deze dag en ze vond het allemaal prachtig.

20 december 2000

Ik had Pieter Broertjes een briefje gestuurd mij te bellen, over de lunch met Van Artsen gisteren. Toen hij me belde begon ik te vertellen, maar al snel onderbrak hij me: ‘Dat moet hij eigenlijk niet doen’ (met mij lunchen).

Ik vertelde Broertjes ook over het waardeloze stuk dat Tromp had geproduceerd na drie uur met me te hebben gesproken. Ik zei hem dat ik Tromp duidelijk heb gemaakt dat ik het zo niet gepubliceerd wilde zien. ‘Maar je reageerde zo enthousiast in juni (bij de lunch) dat Tromp het zou maken,’ zei hij. Waar komt zo'n man vandaan? Wat kan ik doen of zeggen? Toen vroeg hij of ik nog van ‘de oude man’ (Tromp) had gehoord. Niet dus.

Ik belde Paul de Ridder ook om verslag te doen van de lunch (hij had weer een keelontsteking gehad, vandaar weer zeven dagen stilte) en tijdens ons gesprek besloot ik In het land der blinden... aan Van Aartsen op te dragen. Paul vond het stukje van Piet Hagen in De Journalist over Memoires 1963-1964 ongeveer het gemeenste stukje dat hij ooit heeft geschreven. Ook vond hij het stuk van Tromp inderdaad lomp, maar minder erg dan wat Slats indertijd schreef.

21 december 2000

Ik schreef Pak Alatas dat Van Aartsen wilde komen als hij bij me op bezoek is.

Edwin van Rooyen blijft een bijzondere jongen. We lijken zo op elkaar. Hij doet in Leiden onderzoek over Europa en voelt zich uitzonderlijk uitgebuit. Hij haat het universitaire milieu, met steeds de waarschuwingen wat de gevolgen zullen zijn als hij niet slaagt. Hij heeft een oogziekte, net als zijn grootvader en ging met zijn vader naar Cuba voor een operatie. Hij was erg onder de indruk van wat hij daar zag.

De beurs stort in, de huizenprijzen zakken. Ik wind me er niet over op.

Ik werk al vanaf 06:00 uur op de computer.

Ik informeerde Nicolaï over mijn ontmoeting met Van Aartsen. Hij gaat twee weken naar Moskou.

Ik heb Hille, mijn buurvrouw op de Westerkade, voor Kerstmis tien pakjes shag gebracht en ik vroeg haar een fles champagne bij mevrouw Gödecke te brengen.

Arno Kantelberg kwam interviewen, voor één pagina in Esquire, dat trouwens een afschuwelijk reclameblad is geworden. Ik zei: ‘Hofland en Luns heb ik uit mijn computer gehaald. Amusant dat hij eredoctor wordt. De verkeerde mensen krijgen altijd lintjes.’

Het Parool citeerde me als volgt: ‘Cohen heeft hersens, Patijn heeft geen hersens’, maar dat is helemaal niet wat ik heb gezegd. Ik heb gezegd: ‘Patijn is een slijmjurk.’ Maar goed, niets aan te doen.

Rashid wil komen. Maar wat wil hij toch? Er is geen gevaar, maar waarom papt hij aan? Hij mist een vader, dat weet ik.

Aart kwam van 19:00 tot 22:00 uur. Ik vertelde hem dat de laatste rel met Peter voor mij de deur heeft dicht gedaan. Aart denkt dat Peter zich bedreigd voelt door de keuze die ik hem voorhield om in Tilburg te kunnen wonen (en studeren). Hij doet dus rot en onmogelijk om die bedreiging van mij voor zijn relatie met Edwin af te wenden. Het zal best waar zijn, maar hij maakte één scène teveel. Voor mij is er een wezenlijke snaar geknapt, zoals jaren geleden ook met Eduard is gebeurd. Aart vond het triest, maar dat begrijp ik nu niet. Zo is het leven en zo is het altijd geweest. Het betekent dat ik nog steeds om Peter geef, maar niets is nog vanzelfsprekend, nu niet en nooit meer. Ik besprak met Aart hoe ik mijn testament wilde wijzigen.

Toen arriveerde Rashid. Blijkbaar heeft hij het in zijn hoofd gehaald dat ik misschien zou willen helpen met 1.500 gulden voor nieuwe vloerbedekking, want zijn moeder heeft een nieuwe woning toegewezen gekregen. We belandden in bed en daar vertelde hij over een vriendje dat vroeger zijn pik had gelikt. Ik maakte hem duidelijk dat hij dat van mij niet hoefde te verwachten. Maar we sliepen aanzienlijk intiemer dan de eerste keer

22 december 2000

Rashid vertrok vijftien minuten voordat Wil arriveerde.

Dirk van Schouwenburg kwam langs om de lening van 40 gulden terug te betalen. Hij zag er meer verlopen uit dan ooit tevoren, wat Wil ook opviel.

In Adonis was niets te doen, dus ik ging naar huis en heb nog anderhalve pagina geschreven. Wat ik nooit schrijf, maar wat wel steeds gebeurt - behalve dat ik nog steeds word gefeliciteerd - is dat ik bij mijn naam word genoemd en vervolgens om geld wordt gevraagd, vanavond weer door een jongen op straat. Ik adviseerde hem naar een homoclub te gaan en ervoor

te zorgen dat hij door iemand werd uitgenodigd om de nacht door te brengen.

Theo van Gogh zet Hofland in nrc Handelsblad neer als iemand die met alle winden meewaait en nooit zijn nek heeft uitgestoken, ook niet voor mij.250 Intussen komt Hofland zelf in de Volkskrant acht jaar na dato met een recensie van jfk van Oliver Stone, (de film wordt vanavond uitgezonden op televisie).251 Ik heb opnieuw de twee fragmentjes van mijn smoel in jfk gezien. Stone had het niet rotter kunnen monteren.

23 december 2000

Ricardo kwam en wilde geld lenen. Het verbaasde me en stelde me teleur. Ik gaf hem 250 gulden, als voorschot voor de computerlessen.

De fotograaf van Esquire kwam vanmorgen met zijn geliefde. Het Parool heeft een bijlage met Amsterdammers van het jaar. Ik ben er een van, maar het is niet meer dan een foto met een kutstukje tekst.252

Ik maakte een vreemde capriool op straat door een oneffenheid. Ik verloor zelfs mijn sleutelbos. Een allochtoon zag het gebeuren en riep verschrikt: ‘mijnheer!’ Sinds die val heb ik rugpijn, net als Peter, maar ik verzet me ertegen.

24 december 2000

Ik ben inkt voor de printer gaan kopen, want ik kon niet verder. Verder ben ik begonnen met het filteren en sorteren van de stapels documenten die ik verzameld heb.

Drie jaar nadat minister van Justitie Winnie Sorgdrager hem liet vallen, is Arthur Docters van Leeuwen uitbundig gehuldigd voor zijn ‘buitengewone betekenis’ voor het Openbaar Ministerie. Docters van Leeuwen lijkt een comeback à la Nixon te maken. Een comeback à la Nixon? J. de Wijkerslooth, voorzitter van het college van procureurs-generaal heeft zich hiervoor hardgemaakt, en schijnt Docters met complimenten te hebben overladen. De Wijckerslooth is een crook van dezelfde categorie als Docters zelf.

Natte sneeuw, en de vooruitzichten zijn niet veel beter: drie dagen ‘feest’. Ik ga hoe dan ook naar Parijs, desnoods hinkeldepink en maar voor één nacht in plaats van twee. Ik probeer er in mijn eentje van te genieten.

Onno Sukrisno kwam langs. Hij was veertig minuten te laat

omdat hij een verkeerde afslag had genomen. Hij had gehoord dat ik naar de begrafenis van Surjono was geweest en niet naar die van zijn grootvader, wat hij me kwalijk nam. Hij heeft via internet contact met drie Amerikaanse meisjes. Ik zei: ‘Prima, neuk er één en je hebt een Amerikaans paspoort. Hier is voor jou toch niets te beleven.’ Hij was veranderd en ik vond dat hij een grote bek had gekregen.

Kerstmis 2000

11:50 uur, trein naar Schiphol

Ik weet niet waarom, maar ik mis mijn familie.

Eduard belde om me prettige Kerstdagen te wensen. Ik antwoordde: ‘Wat, is het Kerstmis?’

Wat een zielig commentaar over president Hugo Chávez van Venezuela. Zelfs bij The New York Times doen ze bijna geen moeite om hun irritatie over Chávez te verbergen.253 Sinds hij twee jaar geleden de presidentsverkiezingen in Venezuela won, schrijft de krant, heeft hij middels wetswijzigingen een bijna dictatoriale macht verkregen. Om te onderstrepen dat hij in de verkeerde hoek zit, gaat het over zijn contacten met Saddam Hoessein, zijn toenadering tot de marxistische rebellen in Colombia en zijn uitwisseling van olie tegen medische kennis met Fidel Castro.

13:00 uur, Schiphol

Ik had zojuist een merkwaardige ontmoeting. Toen ik koffie wilde gaan drinken, zag ik een Aziatische jongen aan komen wandelen. Ik zag zijn ogen en dacht: dat zou niet gek zijn. Guna guna werkte en hij kwam recht op me af. Hij heette Vijaya Komar en bleek een computerexpert die vanuit Delhi onderweg was naar Keulen. Ik nodigde hem uit om bij me langs te komen in Amsterdam.

De aandelenkoersen zijn flink gekelderd. De beurswaarde van Microsoft van Bill Gates zakte 64% van 87 naar 32 miljard dollar en Apple van Steve Jobs verloor 80% en ging van 1 miljard naar 212 miljoen dollar.254 Het financiële nieuws maakt me weer erg nerveus. Komt er een recessie aan? Moet ik toch ingaan op het aanbod van Van Lanschot? Niemand weet het.

16:30 uur, Parijs, Bar des Théâtres

Ik dacht dat ik Peter niet zou missen, helemaal niet zelfs, maar op een bepaalde manier doe ik dat toch. Als ik het hotel bin-

nenloop en als ik kamer 601 binnenga; ik doe dat toch graag met iemand anders. Ik mis de jongen. Maar het is zijn eigen schuld. Hij heeft simpelweg op het verkeerde paard gewed en zijn leven geruïneerd.

Dertig jaar geleden kwam hier ik voor het eerst, in de hoop Dewi Sukarno, die vlakbij op de Avenue Montaigne 12 woonde, te vinden en te spreken, waarin ik ook slaagde.255 Ik leef nu werkelijk als een god in Frankrijk. Ik besloot zomaar naar Parijs te gaan, nadat ik een paar uur in de zon krantenknipsels had geselecteerd, ook om te ontsnappen aan de belachelijke Tweede Kerstdag in Nederland. Ik heb zelfs al een glaasje bordeaux gedronken.

Vanmorgen liep ik minder mank, maar de infectie zit er nog. Ik moet er eigenlijk een spuit in laten zetten.

18:00 uur, Les Deux Magots

Heerlijk om hier te zijn en zo de Kerstdagen door te komen, de meest verschrikkelijke dagen van het jaar.

Ze hebben hier nu een draagbare creditcardmachine.

19.00 uur, Le Grand Hotel InterContinental

Zoals mam zei: de waarheid is vreemder dan fictie. In mijn oude kamer (601) werkten de lichten maar gedeeltelijk, en terwijl ik zat te dineren, hebben ze mij kamer 604 (Peters oude kamer) toegewezen.

20:30 uur, Café de la Paix

Het bevalt me prima in mijn eentje. Ik vind dat Peter onverstandig leeft en kan geen respect opbrengen voor zijn manier van leven. Wat dat betreft heb ik wel respect voor Eduard, maar op persoonlijk vlak ben ik dat ook verloren toen me duidelijk werd dat hij onze vriendschap voor iedereen, inclusief zijn ouders, verborgen hield. Mijn relatie met hem was daardoor onherstelbaar beschadigd. Bij Peter heb ik nog hoop alhoewel ook dat laatste sprankje langzaam verdwijnt.

Ik wilde The Sunday Times kopen, maar toen ik de kop op de voorpagina zag dat Saddam Hoessein een kernbom aan het bouwen is, zag ik ervan af. Ik weiger die door de cia ingefluisterde troep te lezen.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

datums


Over dit hoofdstuk/artikel

plaatsen


datums