Memoires 2001

[p. 25]

Miami

18 januari 2001

Airport Regency Hotel

cnn zond een programma, The Unfinished War, uit wat vast niet toevallig precies aansluit bij de beleidsvoornemens van de nieuwe regering Bush.²⁸ Bush sr. en Bush jr. hebben Irak en Iran nodig om hun raketschild te kunnen verantwoorden. Ze hebben Saddam laten zitten zodat de defensie-industrie goede zaken kan blijven doen. Het is de oorlogsmentaliteit van de Amerikanen die de verkiezingen gewonnen heeft.

De speech van Colin Powell, die ik vervolgens zag voor de commissie van Buitenlandse Zaken, was erg slecht. Een aaneenschakeling van politiek correcte nietszeggende woorden en verheerlijking van de Amerikaanse democratie. Ik zag een lul tot op de bodem gaan. Powell heeft blijkbaar een vermogen van 27 miljoen dollar.²⁹ Waar haalt de man dat vandaan? Alleen van boeken schrijven, toespraken houden en in raden van bestuur van bedrijven zitten? Ik geloof er niks van.

Dan zag ik een toespraak van Bush jr. De woorden die hij sprak lieten de lul ten voeten uit zien, maar mensen hebben het niet eens in de gaten. De democratie is stervende, welnu: opgeruimd staat netjes.

Ik neem de bus naar Denny's, aan de Miracle Mile, Coral Gables.

28 Redactie: CNN Perspectives: The Unfinished War: A Decade since Desert Storm. Een documentaire met interviews uitgezonden van 16 januari tot en met 22 januari over de erfenis van Operatie Desert Storm.

29 USA Today, 18 januari 2001.

12.15 uur, Denny's

Ik ben bang dat John Ashcroft een rechtse schoft is, maar zijn zwarte advocaat die zegt hem te kennen, zegt van niet. Jerry Hunter somt de benoemingen op van Afro-Amerikanen door Ashcroft op verschillende posities en door welke media en instanties hij geroemd is om zijn benoemingen van minderheden.³⁰ In een commentaar van The Wall Street Journal staat veertig jaar te laat dat Lumumba was vermoord door Mobutu of de

30 The Wall Street Journal, 18 januari 2001.

[p. 26]

cia, maar sluit af met ‘depending on whom you believe’. Hoe is het godsterwereld mogelijk.

Ik ben op weg terug naar het Regency om wat te slapen. In de bus terug dommelde ik al even weg. Ik heb al zes boeken en vier cd's met de post naar Nederland gestuurd.

Ik ontdekte in Harper's een artikel waarin staat dat Henry Kissinger een oorlogsmisdadiger is.³¹ Ik zeg dat al jaren. Ik ga er kopieën van maken voor Alatas, Wahid, of beter Megawati, Paul en Van Aartsen.

31 Harper's, februari 2001, artikel geschreven door Christopher Hitchens.

18:30 uur, Latin Café 2000

Goddelijke avond, tropisch, maar nog steeds koel. Ik zit op een terrasje met een café con leche tegenover het Regency, en lees over Kissinger. Al lezende krijg ik genoeg inspiratie voor het vervolg op In het land der blinden... Death is our business and business is good, werd op helikopters in Vietnam geschilderd. Ik lees in afgrijzen over de misdaden in Cambodja en Laos. Maar wie - in Amerika - leest deze 25 pagina's in Harper's? Ik deed er twee uur over, waardoor ik Clintons afscheidsspeech miste. Het verhaal over Kissinger is schokkend.

Eigenlijk is Miami grondig verpest, overstroomd door Cubanen die zich Amerikaanser dan Amerikaans voordoen.

De eerste 24 uur van mijn tien dagen zijn bijna voorbij. Vroeger was ik vanuit het vliegveld doorgegaan naar Club Bath om daar de nacht door te brengen. Nu, 75,5 jaar oud, ga ik eerst wat slapen en kracht opdoen. Morgen ga ik erheen.

21:00 uur, Regency Hotel

Peter schiet soms in mijn gedachten voorbij, maar mijn gevoel is veranderd. Jarenlang had ik de gewoonte om hem dagelijks te schrijven, waar ik ook was, en artikelen voor hem uit te knippen. Het blijft me verbazen dat ik daarmee zo abrupt ben gestopt na mijn terugkeer uit Zuid-Afrika op 6 december, eigenlijk uit walging van de gedachte dat ik die brieven later nog eens door zou moeten lezen. Ik ben niet alleen teleurgesteld in zijn gedrag jegens mij (na wat we samen gedaan hebben de afgelopen zomer), ik verafschuw vooral wat hij met zijn leven doet. Ik wil daar niet aan meedoen. Maar ik wil hem ook niet totaal buitensluiten dus ik stond erop dat in mijn testament de mogelijkheid van legaten openbleef. Meijer negeerde die wens simpelweg en zei dat het niet mogelijk was. Dat maakte me kwaad. Het is míjn testament.

[p. 27]

Ik schreef Max Westerman over mijn ontmoeting en gesprek met Reinout Oerlemans.

19 januari 2001

Ik sliep acht uur als een blok en voel me een ander persoon. Ik lees The New York Times en The Wall Street Journal en mijn maag keert zich om als ik lees wat er gebeurt in de hoogste rangen van de heersende klasse.

Wetenschappers zijn het er aardig over eens dat muziek een heilzame werking heeft op mensen. Onderzoeken hebben uitgewezen dat patiënten minder pijnstillers nodig hebben, hun bloeddruk daalt en hun ademhaling rustiger wordt. Wat precies de oorzaak is, is nog niet bekend. In de jaren negentig kwam celliste en psychologe Frances Rauscher met het Mozart-effect. Zij constateerde dat het ruimtelijk inzicht van een groep studenten die naar Mozarts Sonate voor twee piano's (kv448) luisterde significant verbeterde ten opzichte van studenten die in stilte zaten, naar instructies luisterden of naar muziek van Mendelssohn luisterden.³² Ik denk niet dat het om het Mozart-effect gaat. Ik geloof dat alle muziek (serieuze, harmonieuze muziek) relevant is. Het is de onzinnige muziek die breinen dol draait.

32 The Economist, 13 januari 2001.

10:00 uur, Miracle Mile

Mijn favoriete boekwinkel is failliet, weggeconcurreerd door Barnes & Noble. Erg jammer.

De verkoop van een kwart van Ruslands grootste onafhankelijke televisiekanaal gaat niet door. Poetin heeft een stokje gestoken voor de investering van mediamagnaat Ted Turner. Het bedrijf waar het om gaat, Media-Most van de Russische mediamagnaat Vladimir Gusinsky, heeft nog schulden bij gasbedrijf Gazprom, waarvan de Russische overheid de grootste aandeelhouder is. Het Kremlin en Gazprom willen de schuld van Media-Most omgezet zien in aandelen in het mediabedrijf, maar Gusinsky, die kritisch is op Poetin, weigert dat omdat hij bang is dat daarmee de onafhankelijkheid verloren gaat. Met de verkoop van aandelen aan Ted Turner had hij zijn schuld bij Gazprom willen afbetalen.³³ Waarom is Turner betrokken geraakt bij deze schimmige praktijken?

Clinton had vandaag op televisie zijn super onbetrouwbare gezicht opgezet, toen hij afscheid nam als president van de Verenigde Staten. Hij kon het ook niet helpen, hij voelt zich nog steeds schuldig.

33 The New York Times, 18 januari 2001.

[p. 28]

Het gedonder over de budgetten voor het Pentagon is al begonnen. Defensie wil veel meer geld om het leger de slagkracht te geven die Bush tijdens zijn campagne beloofd heeft, maar bij Financiën willen ze vasthouden aan de beloofde belastingverlaging en meer geld aan onderwijs besteden.³⁴

34 The Wall Street Journal, 19 januari 2001.

17:30 uur

Ik ben naar de Club³⁵ geweest en heb me aangemeld als lid om de komende dagen vrij binnen te kunnen. Maar toen ik het afgeleefde interieur en de vieze kamers zag, begon het me tegen te staan om daar te zijn. Dat gevoel heb ik ook wel in Adonis, maar het is de enige optie. Toen kwam er een prachtige zwarte jongen binnen, die zijn lul liet zien. Ik kon hem pijpen voor twintig dollar of hij zou me neuken als ik twintig dollar betaalde. Ik wees hem uiteraard af. Ik zag de baas - met een grotere hangbuik dan ooit - een jongen meenemen naar een luxe kamer. Hoe kan een jongeman dat laten gebeuren? Ik zag hen zelfs zoenen in het bubbelbad. Ik dacht: ik moet hier weg. De sauna daarentegen was heerlijk, net als de lange douche.

Aan het lokale gayblaadje Hotspots kun je de decadentie, de verwording van de maatschappij, aflezen. De rare kwibussen die zich op de foto's laten zien, en de advertenties zijn te gek voor woorden. De randfiguren zijn de norm geworden. Waar is het jachtinstinct van de gewone homo gebleven?

35 Redactie: De Club, of Miami Club, of in eerdere delen van de Memoires, Club Bath, is Club Body Center, later Club Aqua Miami geheten.

Regency Hotel

Eindelijk heb ik de toespraak van Jan Foudraine van 28 november in psycho-medisch centrum parnassia in Den Haag gelezen. Hij sprak daar over hoe wij onze wereld zien en ervaren vanuit gedachten en concepten. Hij haalde verschillende mystici aan die vertellen over de ‘werkelijkheid’ achter deze concepten. Deze ultieme staat van bewustzijn, zei Jan, overkomt ons iedere nacht in onze droomloze slaap. Van deze fase kunnen we ons niets herinneren maar wel van onze droomfase. Maar beweerde Jan, wanneer we wakker worden, dromen we gewoon door maar dan met open ogen. Na zijn ontmoeting met Osho begon zijn zoektocht naar Waarheid en Werkelijkheid en kwam de behoefte aan zelfontplooiing en innerlijke groei voor Foudraine op de eerste plaats te staan. Mensen die de mensheid zien als één grote psychiatrische inrichting, stelde Foudraine, voelen zich gedwongen te zoeken naar diepere ver-

[p. 29]

vulling en antwoorden op existentiële vragen als wie ben ik, wat is liefde en waarom ben ik op aarde.

Ik schreef hem ernstig te twijfelen aan het nut van de zoektocht die hij beschrijft, wanneer het vrijwel zeker is dat je de antwoorden op die vragen niet gaat vinden. Ik vraag me af of het niet een gebrek aan zelfvertrouwen is als mensen op zoek gaan naar dergelijke antwoorden. Het lijkt me belangrijker vertrouwen te hebben in het leven en jezelf en vooral niet teveel op de waarheden van anderen (Jezus t/m Osho) te leunen.³⁶

36 Zie bijlage 4.

20 januari 2001

Psychotherapeut Albert Ellis (87) ziet nog 70 cliënten per week, wat me erg overdreven lijkt.³⁷ Ellis is de grondlegger van de rational emotive behavior therapy (rebt). Ellis gaat ervan uit dat mensen problemen ervaren door irrationele overtuigingen over de werkelijkheid en niet door de werkelijkheid zelf. Door die overtuigingen minder rigide en meer realistisch te maken, zo redeneert Ellis, wordt het leven makkelijker.

De interviewer komt met een flauwe mop over een suïcidale cliënt die bij Carl Rogers komt.³⁸ Rogers herhaalt alleen wat de cliënt zegt waarna de cliënt uit het raam springt. Dat Ellis ingaat op deze mop en uitlegt dat dit bij zijn therapie niet zou gebeuren, laat zien wat voor een idioot hij is. Toch doet hij ook wel aardige uitspraken, zoals over de vrijheid zijn gedachten en ideeën te vormen en uit te spreken, omdat het hem niets kan schelen war anderen daarvan denken. En hij pleit ervoor om kinderen al op school te leren zich psychisch niet zo snel uit het veld te laten slaan en hoe daarvan te herstellen als dat toch gebeurt.

37 Psychology Today, januari/februari 2001.

38 Redactie: Carl Rogers (1902-1987), grondlegger van de cliëntgerichte benadering binnen de psychologie.

08:00 uur

Ik heb twee uur gelezen, en nog een uur geslapen. Nu drink ik een café con leche (overgewaaid uit Cuba) en echt, het is een opknapbeurt, zo'n tussenpauze van tien dagen.

Eindelijk las ik de toespraak die Noam Chomsky in 1991 hield over Koeweit, Irak en de vs. Ik kan me er nu nog boos over maken dat ik destijds niet in de gaten had wat er echt aan de hand was in de wereld. Ik vraag me wel af op grond waarvan zelfs Chomsky blind accepteert wat er in de Westerse media over Saddam gezegd wordt.

[p. 30]

Gisteren zocht ik bij Barnes & Noble tevergeefs naar een boek van Chomsky. Ik zal er nog eens gaan kijken.

Het zou vandaag gaan onweren, maar eigenlijk is het best mooi weer. Het zal vannacht wel tekeer gegaan zijn, want alles is nat buiten.

10:00 uur

Ik voel me zo gezond dat het haast beangstigend is. Dat heb ik in belangrijke mate aan de invloed van Peter te danken.

Ik ga naar het winkelcentrum. Nog acht volle dagen te gaan, maar ik zal ook wel weer blij zijn als ik weer thuis met de computer kan werken.

In de bussen in Florida zie je vooral armen en Cubanen, en ik ga met de bus. Ik zie niet in waarom ik die oude gewoonte nu zou moeten opgeven.

12:20 uur, Miracle Mile

Ik kon het niet geloven: de muziek van Jeux interdits schalde uit de boxen van een cafetaria waar ik langsliep. Natuurlijk wist niemand op de avond bij Sociëteit de Kring waarom die film me zo had aangegrepen. Ik hield er toen mijn mond over, want het heeft geen zin over deze gevoelens te praten met mensen die de subtiliteit van deze film niet aanvoelen, en zouden begrijpen waarom dit me zo aangreep. Waarom zou ik er dan ook over praten? Daarom zei ik niets. Alleen Julius Vischjager begreep dat, denk ik.

De voorspelde tropische storm barstte ineens los, wat een enorme chaos tot gevolg had.

17:30 uur

Ik heb de inauguratie van Bush compleet gemist. Het is toch een smerig spel in dit land, van begin tot eind, gebaseerd op geld en de rode knop. Op cnn roepen een paar eikels dat de familie Bush het dichtst bij de Amerikaanse royalty komt, maar ik denk eerder dat de Bush-tak daar heel ver vanaf staat.

19:00 uur, Club Bath

Omdat het regenachtig weer bleef, nam ik een taxi naar Club Bath. In eerste instantie leek niemand geïnteresseerd. Ik begon me af te vragen of het dan echt afgelopen is met de seksorgies, maar langzaam werd het drukker wat me wat langer deed blijven.

[p. 31]

21 januari 2001

Het ziet er buiten ijskoud uit. Nou ja, ik heb een ski-jack meegebracht. The New York Times had gisteren een uitstekende pagina over de internationale kwesties die Bush waarschijnlijk op zijn bordje gaat krijgen. De correspondenten uit verschillende landen en regio's (West-Europa, Rusland, China, de Korea's, Japan, India, Pakistan, Irak, Israël, Afrika, Zuid-Amerika) gaven aan wat de meest urgente kwesties zijn waarbij de vs een rol spelen.³⁹ Zou Bert Koenders zoiets lezen?

Ik duik in het verhaal van Lyons en Conason over de Clintons.⁴⁰ Het zou door Wise en Ross geschreven hebben kunnen zijn. Het is een totaal walgelijke geschiedenis, maar niet al te nieuw. Clinton loog bij zijn afscheidsrede nog een keer toen hij zei dat hij het Witte Huis optimistischer verliet dan toen hij erbinnen kwam, want als je leest hoeveel de Bush-maffia alleen al in zijn thuisstaat Arkansas in 1992 aan vuiligheid over hem opgroeven en verspreidden, dan lijkt optimisme me een verkeerde term.

39 The New York Times, 20 januari 2001.

40 Joe Conason en Gene Lyons, The Hunting of the President: The Ten-Year Campaign to Destroy Bill and Hillary Clinton, St. Martin's Press, New York, 2000.

16:30 uur, Denny's

Ik heb vanmorgen, in mijn ski-jack, in de zon een uur geslapen op een bankje, en eindigde de morgen in de Club. Het was er erg druk, en ik ben er gepakt en gepijpt (niet klaargekomen), maar ging weg nadat een zogenaamde gayshow begon met daarin de biggest cock in town.

Regency Hotel

In een documentaire op televisie zie ik hoe een mannetjes spin zijn sperma in een vrouwtje pompt en zichzelf daarna in haar kaken gooit. Het vrouwtje eet hem op terwijl hij nog bezig is. Hij gaf zijn leven op voor seks. Voortplanting is de genetische drift tot onsterfelijkheid. Net als een dagboek bijhouden.

Ik zag de uitreiking van de Golden Globe Awards in Hollywood. Wat een onzin slaan de lui uit die een prijsje in ontvangst nemen. Al Pacino wilde het een beetje anders doen dan de rest, maar ook hij stond gewoon onzin te verkopen. Elisabeth Taylor sloot de avond af. Ze zag er verschrikkelijk uit en was waarschijnlijk dronken. Ze opende de envelop met de naam van de winnaar al voordat ze de genomineerden van de teleprompter had opgelezen.

[p. 32]

22 januari 2001

Bill Clinton heeft een uur voor zijn aftreden nog gratie verleend aan Susan McDougal - wie in de vs herinnert zich deze vrouw? Ik, nu ik The Hunting of the President lees wel, maar hoeveel Amerikaanse kiezers hebben dit boek gelezen?⁴¹

Dit is de slechtste dag van deze trip. Totaal bewolkt. Ik speel met de gedachte om naar huis te gaan.

Ik ben naar het vliegveld gegaan en blader er de ochtendbladen door, en erger me aan wat ik lees.

41 Redactie: Susan McDougal was zakenpartner van Bill en Hillary Clinton in het Whitewater- schandaal. Tijdens de rechtszaak hierover bleef ze zwijgen. Ze kreeg daarom een veroordeling van twee jaar wegens minachting van de rechtbank. Ze was al vrij toen ze amnestie kreeg, maar de andere fraudezaken die nog tegen haar liepen werden door dit presidentieel pardon gestaakt.

11:45 uur, Dadeland Shopping Mall, Kendall

Het is koud en winderig, niet gek dat mijn keel weer opspeelt. Ik heb kip met rijst en sambal gegeten.

Gold Card of niet, waarom zou ik iets kopen, laat staan kleren? Ik heb twee keer goed gezocht, maar dit winkelcentrum heeft geen boekwinkel. Er zijn kledingwinkels - ik heb nog nooit zo'n overdaad aan kleren gezien, waarschijnlijk in goedkope landen gemaakt - een dozijn juweliers, winkels waar ze shit-muziek verkopen, maar geen enkele boekwinkel.

Het is ook onmogelijk om ergens 100 dollar te wisselen. Ik ging naar de Colonial Bank aan de overkant van de straat. ‘We only change money for customers.’ Ik kon mijn oren niet geloven. Ik ben naar de manager geweest, die me ook meteen vroeg of ik een klant was. Bij de gratie Gods wilde hij het uiteindelijk doen. ‘It sounds as if you do me a favour,’ zei ik.

‘Well, that is our policy, sir.’

‘It's mad, you better change it’. Dat zijn dan de vs anno 2001.

Bus

Ik heb besloten niet naar de Club te gaan. Ik heb wat tabletten gekocht tegen een opkomende infectie. Renate Zwiers zou me kamillethee adviseren, maar dat heb ik niet bij me.

William Safire constateert fijntjes dat Clinton in zijn afscheidstoespraak niets gezegd heeft over de regelingen die zijn getroffen om te voorkomen dat hij vervolgd zou worden voor meineed in de zaak rond Monika Lewinsky.⁴² Die mededeling, merkte Safire fijntjes op, werd overgelaten aan een persvoorlichter een dag later. Ik vind dat hij gelijk heeft: Clinton had

42 The New York Times, 22 januari 2001.

[p. 33]

indertijd openhartig moeten zijn over zijn affaire, in plaats van te liegen.

Het is raar, een hele dag kou, wolken en motregen in Florida. Volgens Eric Schmitt en Steven Lee Meyers is al wel duidelijk dat de regering Bush een andere lijn gaat volgen ten aanzien van Irak dan Clinton deed. Bush heeft al duidelijk gemaakt dat hij verwacht dat Irak de sancties naleeft. Clinton beperkte zich tot wat steun en training aan leden van de oppositie tegen Saddam Hoessein, maar Richard Perle, voorziter van de adviescommissie van het ministerie van Defensie, heeft duidelijk gemaakt dat de vs vrijheidsstrijders willen steunen die bereid zijn deel te nemen in een lange strijd. Het liefst zien de vs Saddam Hoessein vertrekken als leider van Irak.⁴³ Ik moet Koenders snel spreken.

43 The New York Times, 22 januari 2001.

19:00 uur, Regency Hotel

Ik heb vanmiddag Snatch met Brad Pitt gezien, een totaal onzinnige, zeer gewelddadige film, waar je helemaal niets van meeneemt.⁴⁴ Zo gericht op geweld, moord, extreme gewelddadigheid, ongecontroleerd gedrag, kortom: misdadig. Dat is wat Amerikaanse films vandaag de dag inhouden, constante escalatie in leegte. De nieuwe generaties weten niets van Gone with the wind of Jeux interdits, zoals ze ook nooit zullen weten dat er een Forellenkwintet bestaat.

Ik heb besloten morgen een poging te doen om de brug in mijn onderkaak te laten vervangen, wie weet lukt het.

Afgelopen donderdag had Barnes & Noble drie exemplaren van Harper's over Kissinger. Ik heb er toen een gekocht. Vandaag waren er nog twee. Niemand leest het.

44 Redactie: Snatch, onder regie van de Brit Guy Ritchie, was een komische gangsterfilm uit 2001, die zich in Londen afspeelt.

20:30 uur

Het boek over de Clintons van Conason en Lyons blijft schokkend en misselijkmakend.

De vier Tylenol Cold tabletten lijken goed te werken.

23 januari 2001

Het is ijskoud, niet veel warmer dan zes graden. Het is waarschijnlijk warmer in Mokum. Maar volgens de voorspellingen gaat de zon nog schijnen.

Colin Powell heeft in zijn eerste toespraak voor de medewerkers op zijn ministerie van Buitenlandse Zaken duidelijk ge-

[p. 34]

maakt dat hij de processen binnen het ministerie wil versnellen. Er moet sneller beslist worden en de informatie moet hem via zo min mogelijk lagen bereiken. Hij heeft ook gezegd dat hij het aantal diplomaten in het buitenland wil beperken maar krijgt van zijn medewerkers een dezer dagen wel een lijstje voorgelegd met nieuw te benoemen diplomaten in landen als Frankrijk, Italië, Australië en Japan. De ambassadeposten in deze ‘makkelijke’ landen worden vaak vergeven aan grote donateurs van de verkiezingscampagne.⁴⁵ Relevante diplomatieke vaardigheden of kennis van het betreffende land is blijkbaar niet nodig. In een halve eeuw is er niets geleerd van The Ugly American of A Nation of Sheep.⁴⁶

Het is half negen, ik ga op zoek naar een tandartsenpraktijk.

Ik liep even later bij een tandartspraktijk naar binnen en een vrouw repareerde voor 100 dollar meteen mijn ondergebit.

De energiecrisis in Californië toont maar weer eens aan dat de Club van Rome gelijk had.⁴⁷ Het wordt alleen maar erger. We plunderen de planeet met een afschuwelijke snelheid. Niemand heeft het erover hoe erg het werkelijk is en na ons de zondvloed viert hoogtij. De kerstbomen lagen weer te verdrogen overal in de Jordaan - we zijn verslaafd geraakt aan de onzin van eeuwen geleden en we kunnen die cirkel maar niet doorbreken. Zo is het met alles. De massa's zijn verpest en aangepast en kijken niet verder dan hun neus (of eigenlijk hun leven) lang is.

De zon is doorgebroken.

Ik stond enige tijd in de zon op de bus te wachten en het aantal gekken achter het stuur dat ik voorbij zag komen, was niet te geloven, soms met keiharde muziek aan en ondertussen de meest idiote gebaren naar de mensen op straat makend. Ontelbare mensen lopen rond te babbelen in een draagbare telefoon. Rusland en China werken aan een vredes- en vriendschapsver-

45 The New York Times, 22 januari 2001.

46 Redactie: William Lederer en Eugene Burdick, allebei actief bij de Amerikaanse marine in Zuidoost-Azië tijdens de Tweede Wereldoorlog, schreven de politieke roman The Ugly American (W.W. Norton & Co., New York, 1958) waarin zij hun onvrede over de Amerikaanse diplomatie in Zuidoost-Azië lieten zien. Zij waren ervan overtuigd dat de Amerikanen veel meer konden bereiken in die regio als zij zich zouden verdiepen in de lokale taal en cultuur. In A Nation of Sheep (W.W. Norton & Co., New York, 1961) gaat Lederer in op dan recente operaties in Zuidoost-Azië, wat daar mis ging en hoe het Amerikaanse volk daarover misleid werd.

47 Redactie: De energiecrisis van Californië van 2000 en 2001 werd veroorzaakt door de grote economische groei en een forse bevolkingsgroei in de jaren 90 in deze staat, terwijl de Californische overheid geen initiatieven nam de infrastructuur van de energievoorziening uit te breiden of te verbeteren. Ook het faillissement in 2001, na een fraudeaffaire, van energiebedrijf Enron speelde een grote rol in deze energiecrisis.

[p. 35]

drag en willen elkaar steunen in gedeelde belangen waarvan een grotere invloed tegenover de vs en de navo er een is. India heeft een nauwe samenwerking met Rusland en China afgewezen.⁴⁸ Maar dit is niet Bandung in 1955, waar de derdewereldlanden zich niet aan een van de twee grootmachten wilden verbinden. Bovendien was dat voor de nucleaire wapenwedloop. Nu maakt India een fout.

Eerst las ik het voorpaginaverhaal van Newsweek over ouderschap en kinderen die doordraaien en zelfmoord plegen, nu lees ik over een dodelijk muizenvirus.⁴⁹ Australische wetenschappers hebben een pokkenvirus aangepast met de bedoeling dat muizen daarvan onvruchtbaar zouden worden, om oogsten en voedselvoorraden te beschermen. In plaats daarvan stierven de muizen, ook als ze tegen het pokkenvirus waren gevaccineerd. Met dezelfde techniek zou even gemakkelijk een voor mensen dodelijk virus gemaakt kunnen worden. De wereldbevolking is in dodelijk gevaar - we zullen allemaal in rampen eindigen.

48 The Economist, 20 januari 2001.

49 The New York Times, 23 januari 2001.

24 januari 2001

Regency Hotel

Het is absoluut een feit dat dit soort tripjes onmisbaar zijn om bij te lezen over verschillende onderwerpen.

Het boek over de tien jaar Clinton is zo misselijkmakend, dat ik op zoek ga naar ander leesvoer. Dan stuur ik dit boek wel op naar huis. Ik ga ook weer contact zoeken met Theo van Gogh. Stukken in Vrij Nederland en Algemeen Dagblad zijn niet doorgegaan, Tromp heeft een puinhoop gemaakt van het stuk in de Volkskrant, ik wil in het tv-programma van Van Gogh de kans krijgen te zeggen wat ik te zeggen heb.

Iedereen kletst maar over Bush' hervormingsplannen voor het onderwijs, maar ondertussen hokken vicepresident Dick Cheney en nationale veiligheidsadviseur Condoleezza Rice samen om te bedenken wat ze met Milošević en Saddam Hoessein gaan doen.

08:50 uur, bus

Ik heb anderhalf uur kranten gelezen (en geknipt) op het vliegveld. Een jongedame (ik wilde zeggen: een wijf ) zit zich mooi te maken met een penseeltje en een spiegel. Stel je voor dat mannen hetzelfde zouden doen.

Clintons keuzes inzake het presidentieel pardon waren niet he-

[p. 36]

lemaal zuiver op de graad. Het recht van de vertrekkend president om gratie te verlenen is bedoeld om ‘onrechtvaardigheid recht te zetten of een groter maatschappelijk doel’. Dit zou zorgvuldig gebruikt moeten worden voor mensen die al een deel van hun straf hebben uitgezeten. Clinton heeft gratie verleend aan een grote donor van de Democratische Partij: Marc Rich,⁵⁰ een obscure zakenman die gevlucht is uit de vs om te voorkomen dat hij voor de rechter moest verschijnen vanwege belastingontduiking, telefoonfraude, verboden handel in olie met Iran tijdens de gijzelingscrisis. In totaal 65 aantijgingen, die hem een gevangenisstraf van 300 jaar zouden opleveren als Justitie hem in handen had gekregen. Zijn bedrijven betaalden voor 90 miljoen dollar aan boetes wegen belastingontduiking. Rich zelf stond na zijn vlucht op de lijst van tien meest gezochte criminelen door de fbi. Rich is de voormalig echtgenoot van Denise Eisenberg, die voor het pardon 1 miljoen dollar schonk aan de Democratische Partij, en tijdens Clintons presidentschap twee giften uitbracht: een van 100.000 dollar voor het campagnefonds voor de Senaatsverkiezing van Hillary Clinton, en een van 450.000 dollar voor de Clinton Library Foundation.⁵¹ Geen wonder dat Bush juniors belofte dat hij integriteit terug zal brengen in het Oval Office bij veel Amerikanen aansloeg.

50 Redactie: Eigenlijk Marcell David Reich.

51 The New York Times, 24 januari 2001.

Denny's

Ik las een artikel (ik ben het kwijtgeraakt) waarin Ariel Sharon werd neergezet als de eeuwige overlever, net als Nixon, Kissinger, Bush en andere oorlogscriminelen. Het laat me twee dingen zien:

1	mensen hebben een slecht werkend geheugensysteem en ze kennen hun geschiedenis niet;
2	democratie is een grap, vragen stellen aan idioten die niet weten waar ze over praten.

17:55 uur, Club Bath

Een aantal keer per dag schrik ik me een ongeluk, denkend dat ik wat vergeten of kwijt ben, maar tot nu toe was het allemaal voor niets.

De jongen van de receptie van de Club kwam mijn lul in de sauna inspecteren. Hij nodigde me later uit in een vip-room en vroeg of hij me mocht pijpen. Maar zo'n stuatie maakt me nerveus. Het werkt bij mij niet op die manier.

[p. 37]

Ik las een boek over Eisenhowers spionagenetwerk in de Club en ga nu naar de bioscoop in de buurt van mijn hotel.⁵²

52 Redactie: Le Jeune Cinema 6.

19:50 uur, Regency Hotel

Ik heb Cast Away met Tom Hanks gezien. Hanks werkte voor Federal Express en zijn vliegtuig stortte neer boven de Grote Oceaan. Het was zo realistisch dat ik zelfs bang werd en tegen mezelf zei: ik stap nooit meer in een vliegtuig. Tegen de tijd dat ik wegging was de angst weg, zo ongeveer. Het was hoog drama, het meisje bleek bij zijn terugkomst getrouwd met iemand anders. Alweer slechts vijf of zes mensen in deze bioscoop.

20:05 uur

Het is me duidelijk dat de vs onheil gaan betekenen voor Irak.

25 januari 2001

In The New York Times lees ik fragmenten uit een memorandum van het Palestijnse Media Centrum, dat nu bijna acht jaar de Amerikaanse bemoeienis met het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen volgt. ‘Under U.S. supervision, the Palestinian-Israeli “peace process” has become a goal in and of itself. (...) The lack of visible resistance to Israeli occupation from the Palestinian side, except for temporary flare-ups, and Israel's ability to continue negotiations while continuing to build settlements in occupied Palestinian territory, has created the false impression that “the proces” of achieving peace could substitute for peace itself.’ Een onduidelijke houding van de vs en slecht geformuleerde verdragen hebben tot verkeerde verwachtingen geleid bij beide landen en de omringende landen hebben de indruk gekregen dat het Amerika uitsluitend te doen was om economische banden.⁵³

Ik heb het gevoel dat de Palestijnen eindelijk hebben geleerd om recht door zee te zijn. De spelletjes van Clinton - die oprecht leken - waren alleen bedoeld voor een extra pluim op zijn presidentschap, en ontbraken (naast het verschijnen van diep begrip van hun rechten) aan echt inzicht en onpartijdigheid. Clinton, Gore en Ross zijn in wezen pro-Israël. Ze hebben met opzet de weg voor Sharon geplaveid.

Wetenschappers hebben in de hersenen van slapende laboratoriumratten activiteit geconstateerd die overeenkomt met de hersenactiviteit van dromende mensen.⁵⁴ De ratten schenen te

53 The New York Times, 22 januari 2001.

54 The New York Times, 25 januari 2001.

[p. 38]

dromen over het doolhof in het laboratorium waar zij overdag bij tests doorheen moeten lopen. Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Neuron. Ik vraag me af waar ik dat zou kunnen vinden, want ik zou dit onderzoek graag lezen. Dergelijke studies benadrukken voor mij dat dieren gevoel en een vorm van bewustzijn hebben.

Er is een nare oorlog gaande in Colombia, aangewakkerd, bewapend en gefinancierd door de cia. En niemand in Europa of Amerika die slechter slaapt door dergelijke misdaden.

Dadeland Shopping Mall

Ik heb aardige dingen gekocht. Wat sokken, T-shirts en een eenvoudige kleine tas om de extra kleding en boeken mee te nemen naar het Singel. Ik lijk weer verkouden te worden dus koop ik nog twaalf sinaasappels in de hoop het de kop in te drukken.

Ik zie een vrouw met een gezicht dat me doet denken aan Inez Röell.⁵⁵ Dat ik met Inez gebroken heb, was een kwestie van eerlijkheid en verantwoordelijkheid nemen voor wat ik wilde en aankon. Doorgaan met haar zou geresulteerd hebben in kinderen.

Ik at een visje met sla en rijst voor $9,16 in een cafetaria in het winkelcentrum. Ik moet de traditie van een tripje naar Coral Gables in januari of februari maar in stand houden.

55 Zie: Memoires 1925-1953 en verder.

Regency Hotel

Drie postzegels, 2 van 33 en 1 van 10 cent, zijn van het bureau in mijn hotelkamer verdwenen, wat ik niet leuk vind. Ik heb bij de balie geklaagd. Ze moesten op een kaart voor Sukma, het enige kaartje dat ik tijdens deze trip verstuur.

Het is me gelukt om alles in mijn twee relatief kleine tassen te pakken. De vakantie is omgevlogen, niet te geloven.

Voor mij is het een uitgemaakte zaak dat Europa los moet komen van de vs en de banden met de voormalige ussr moet aanhalen. Dertien van de zestien mineralen voor de moderne industrie zijn volop aanwezig in Rusland.

Le Jeune Cinema 6

Daarna ging ik naar Thirteen Days (met Kevin Costner) over Kennedy tijdens de Cubacrisis kijken.⁵⁶ Het was meer een film

56 Redactie: Thirteen Days van Roger Donaldson, was gebaseerd op het boek: The Kennedy Tapes: Inside the White House During the Cuban Missile Crisis, geschreven door Ernest R. May en Pilip D. Zelikow, Belknap Press, Cambridge (vs), 1997.

[p. 39]

over Kennedy's vertrouweling, Kenneth O'Donnell. De film beschouwt de crisis door diens ogen. Ik moet zeggen, de filmmakers hebben uitermate goed geprobeerd om iedereen op de echte personen te laten lijken. Russisch diplomaat Valerian Zorin (ik heb hem jarenlang gevolgd), ambassadeur voor de vs bij de Verenigde Naties Adlai Stevenson (heb zijn hand geschud) en minister van Defensie Robert McNamara kan ik mij goed herinneren. In deze film werd heel duidelijk hoe generaal Lyman Lemnitzer, luchtmachtgeneraal Curtis leMay en de admiraal van de vloot van dat moment Kennedy openlijk hebben gesaboteerd.

26 januari 2001

Denny's

President Bush jr. wil subsidies verstrekken aan religieuze groeperingen opdat zij een grotere maatschappelijke rol gaan spelen.⁵⁷ Bush vindt dat de overheid actieve betrokkenheid van religieuze groeperingen in de maatschappij moet stimuleren. Als voorbeeld noemt hij InnerChange, een tweejarig christelijke programma in een gevangenis in Texas, waarbij tweehonderd gevangenen in een 24-uurregime leren over de Bijbel en hoe zich als voorbeeldig christen te gedragen. Dit programma, nota bene ontwikkeld door een voormalig adviseur van Nixon, Charles Colson, die de bak in was gedraaid voor zijn rol in de Watergate-affaire, wordt dus gesteund door Bush. Wat me aan Fidel Castro deed denken, die gisteravond op televisie zich afvroeg of Bush wel goed wijs was.

Gisteren in het hotel lag er een boodschap van Jorge Hernandez, dat hij me vandaag om 09:00 uur wilde ontmoeten in Denny's in Coral Gables.⁵⁸ De boodschap leek duidelijk en ik was er van 09:00 tot 09:40 uur - geen Jorge. Hij is nu vast yankeenized.

Ik wandelde naar Miami Club waar ik maar drie auto's zag staan, wat weinig actie voorspelde, dus ik ging weer terug. Ik heb me vannacht in bed nog afgetrokken dus ik heb het niet echt nodig.

Op het postkantoor hebben ze geen luchtpostbrieven meer. The New York Times, The Wall Street Journal en zelfs cnn hebben de Clintons geportretteerd als een stel dieven, die in het Witte Huis stalen wat los en vast zat toen zij het verlieten. Zelfs Airforce II, die Clinton terug heeft gebracht naar New York, miste glazen in de bar van het vliegtuig. cnn zei dat het Witte

57 The Wall Street Journal, 26 januari 2001.

58 Zie ook Memoires 2000-A.

[p. 40]

Huis van Bush II een lijst van vermiste goederen samenstelde. Bush jr. zag kans om met zwarten op de foto te gaan - vandaag bezocht hij een zwarte fröbelklas - het is allemaal zo misselijkmakend doorzichtig, maar het werkt voor de meeste Yankees.

Regency Hotel

Vanavond zag ik The Wedding Planner, een lichte, romantische film.⁵⁹ Gisteren voor Thirteen Days zaten er drie mensen, bij The Wedding Planner was de zaal halfvol met Cubanen. Het kaartje voor deze film kostte $3,50 voor senioren. In Nederland ga ik nooit naar een bioscoop of concertzaal, ik haat het. Terry Reed, een vriend van Oliver North, is medeauteur van het boek Compromised: Clinton, Bush and the cia dat ik vandaag kocht.⁶⁰ Ik zal er morgen in het vliegtuig aan beginnen. Het zijn 700 pagina's met veel onnodige details, wat ze ook van mijn dagboek zeggen. Ik heb echter een ander, groter doel: een portret maken van een groeiende geest.

Ik zal hier zeker terugkomen, omdat de zon fijn is en ik de weg ken, maar nu kan ik niet wachten om terug te gaan naar de piano en mijn computer. Het was tien nachten en elf dagen pure zelfverwennerij hier in Florida.

In gedachten ben ik weer met Peter bezig, maar er is geen weg meer terug deze keer. Ik ben onverbiddelijk. Hij moet zijn leven in eigen hand nemen, of lekker zijn gang gaan met Edwin van Wijk. Maar daar wil ik niets meer mee te maken hebben, niet direct en niet indirect. Genoeg is genoeg.

59 The Wedding Planner, een romantische komedie uit 2001 van Adam Shankman, met de latino ster Jennifer Lopez.

60 Terry Reed en John Cummings, Compromised: Clinton, Bush and the CIA, S.P.I. Books, New York, 1994.

27 januari 2001

Ik heb mijn kop laten fatsoeneren, alleen de achterkant, voor 14 dollar.

Twee weken geleden werd El Salvador getroffen door een zware aardbeving, nu is India aan de beurt. Jaren geleden al kwam ik tot de conclusie dat we niet eeuwig olie en gas op kunnen pompen, en het meeste aan onzin verspillen, zonder dat de aarde daarop reageert. Het kan niet uitblijven. We gedragen ons als idioten.

Het wordt een redelijk mooie dag, licht bewolkt.

Ik heb een boek gekocht over John John Kennedy en ik probeer er nog een te vinden over Bush jr. en dan is het wel welletjes.

[p. 41]

In Indonesië zijn weer duizenden mensen de straat opgegaan om het aftreden van Wahid te eisen, omdat hij betrokken schijnt te zijn bij een corruptieschandaal.⁶¹ Calvin Sims voert in zijn artikel over de protesten Wimar Witoelar op als woordvoerder van Wahid. Ik heb altijd al gewalgd van Witoelar en de onzin die hij uitkraamt.

Het is een grove fout om aan te nemen dat The New York Times overal over bericht. Ze schrijven bijvoorbeeld geen woord over Yohei Kone, de Japanse minister van Buitenlandse Zaken. Kone heeft een boete gekregen omdat hij betrokken was bij het verduisteren van 560 miljoen yen (4,7 miljoen dollar). Hij moet een half jaarsalaris terugbetalen.⁶² Waarom leggen we de Nederlandse politici die zich als schurken gedragen ook geen boetes op?

Er is een energiecrisis in Siberië en dat heeft de afgelopen week twaalf mensen het leven gekost.⁶³ Er is een groot tekort aan stroom en brandstof voor verwarming. De bevolking houdt gouverneur Yevgeny Nazdratenko verantwoordelijk en eist zijn aftreden. Al twee keer kreeg een afzettingsprocedure tegen de man niet de vereiste tweederde steun in het parlement. Het volk hoopt nu dat president Poetin orde op zaken zal stellen. In tegenstelling tot Californië, waar ook een energiecrisis gaande is, kan Siberië zich nog enigszins verschuilen achter de democratisering van de afgelopen tien jaar, die nog niet overal even goed heeft uitgepakt.

Ik ben het met Anthony Lewis' observaties over binnenlandse Amerikaanse aangelegenheden aanzienlijk meer eens dan wanneer hij over Rusland, Zuid-Afrika of andere internationale zaken schrijft. Lewis maakt duidelijk waarom hij John Ashcroft als nieuwe minister van Justitie geen goede keuze vindt. Als senator van Missouri stemde hij twee jaar geleden tegen de benoeming van rechter Ronnie White als federaal rechter, want White vonnist volgens Ascroft teveel in het voordeel van de criminelen. Een jaar eerder hield hij ook de nominatie van James Hormel voor ambassadeur in Luxemburg tegen. Toen was zijn argument nog dat Hormel (die homoseksueel is) een manier van leven voorstond die in Luxemburg als aanstootgevend beschouwd wordt. Tien dagen geleden ontkende Ashcorft dit volledig en diste hij een verhaal op dat hij Hormel al jaren kent en op basis van zijn staat van dienst tegen zijn nominatie stemde.⁶⁴

61 The New York Times, 26 januari 2001.

62 Financial Times, 26 januari 2001.

63 Idem.

64 The New York Times, 27 januari 2001.

[p. 42]

Ashcroft is overduidelijk a lying basterd, zoals de meeste anderen in Washington.

Afgelopen nacht werd ik sterk herinnerd aan de dochter van George de Mohrenschildt, die overleed aan cystic fibrosis. Ik zag namelijk op televisie een jong meisje (een van de drie of vier kinderen in een familie) dat ook cystic fibrosis had en golf speelde op topniveau, ondanks haar ziekte. Ze moest 40 pillen per dag slikken en kreeg ontelbare injecties, maar leek zich daar niet druk over te maken. Prachtig - en zo ontspannen. Wat een drama.

14:10 uur, vliegveld

Ik ben drie uur te vroeg op het vliegveld, maar er was teveel zon op het terras van het visrestaurant, Catch of the Day, naast het hotel.

15:10 uur

Dat stomme vliegtuig vertrekt pas om 20:20 uur. Ik reis nooit meer met deze maatschappij!

Hoe verder ik kom in het boek van Terry Reed, hoe wanhopiger ik word. Het zou me niet verbazen als ook dit verhaal door de cia gesponsord is.

16:30 uur, lounge

Ik moet nog vier uur vullen, met dit shitboek van Reed. Ik vertrouw het helemaal niet. En toch, het kan niet allemaal onzin zijn.

Ik heb stoel 1C. We zullen zien.

Mensen zijn grappig. Er worden ons gratis versnaperingen aangeboden voor het wachten, maar er is eigenlijk niets bijzonders. Toch nemen de mensen maar wat, al zijn het droge crackers in papier. Het komt niet in ze op om over te slaan. Ik nam sinaasappelsap, want ik nieste weer.

De idioten Reed en Cummings schrijven het boek als een goedkope stuivertjesroman - wat maakt dat ik het hele verhaal niet durf te vertrouwen.