Logo DBNL
Memoires 2001 (2023)

Memoires 2001

(2023)–Willem Oltmans–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Amsterdam

2 oktober 2001

10:00 uur

We naderen Amsterdam - en natuurlijk regent het.

Ik heb geen pas in de richting van het wtc gezet, want het heeft me nooit geïnteresseerd. Ik ben er ook nooit binnen geweest, in tegenstelling tot Eduard, die er tijdens zijn eerste verblijf in New York ging eten. Bertie heb ik ook maar overgeslagen. De laatste brief die ik hem stuurde kwam terug, dus ik weet niet waar hij nu zit. Ik had toch al niet zoveel zin meer in hem nadat hij me in februari vroeg om geld voor de operatie van zijn hondje.

12:00 uur, Singel 111

Ik word verwelkomd door een fax van Peter. Hij gebruikt nog steeds pillen om te slapen al zou hij het graag zonder doen.373 De ware aard van Bill Bast toont zich in zijn belachelijke fax over mijn brochure. Hij laat de mogelijkheid open dat ik het bewust na de aanslagen van 11 september heb gepubliceerd. De grootste onzin natuurlijk, want zo'n boekje draai je niet in tien dagen in elkaar, en wachten met publiceren tot nadat er aanslagen gepleegd zijn waarvan je niet weet dat ze gaan komen is al helemaal een idiote gedachte. Na deze verdachtmaking komt hij met commentaar op de eerste alinea die volgens hem vol staat met desinformatie wat hem ieder vertrouwen in de rest ontneemt.374 Schoenmaker, houd je bij je leest brave Billie. Ook Egbert Kunst en Gerard Spong reageerden negatief.

Jan van Herp schreef dat hij voor Indonesië wel brochures apart kan houden en wilde weten of hij ze moet opsturen.375 Ik antwoordde dat ik twee dozen in het vliegtuig mag meenemen. Ik vroeg hem ook wat voor reactie hij kreeg op de brochure, want ik word óf verketterd, óf men vindt het uitermate interessant.

3 oktober 2001

Poetin zegt dat hij geen verder bewijs nodig heeft dat Bin Laden schuldig is. Rusland zit op het verkeerde spoor, ik begrijp niet waarom. Poetin laat eindelijk zijn ware aard zien.

The Washington Times weet te melden dat de cia 23 kampen van Bin Laden in Afghanistan heeft opgespoord.376

De rente in de vs is tot 2,5% gedaald.

Ik was in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis bij Schlatmann. Hij is echt een aardige vent, maar hij begrijpt niet dat de Amerikanen het probleem zijn. Hij legde goed uit wat psa is.

Ik heb de telefoon voor het appartement beneden geregeld.

Nu nog een aparte faxaansluiting. Ik wil een telefoonnummer voor de fax, zodat die altijd bereikbaar is, ook als iemand belt. Voor Ien Struwe had ik een wollen gap-truitje en een T-shirt van de wtc-torens uit New York meegebracht. Ze was in de wolken toen ik het haar gaf.

Heb de rest van de dag gelezen.

4 oktober 2001

Ik had vannacht een nachtmerrie over een of ander plaatselijk schandaal in het paleis op de Dam, met Dirk Keijer, de gevaarlijke ‘agent’, die voor mij plots van de aardbodem verdween, en in mijn droom iedereen beschaamde.

Ik stond op om 07:00 uur, nadat ik een fax hoorde binnenkomen, die van Peter bleek te zijn. Hij schreef zich zorgen te maken over mijn trip naar Indonesië nu je steeds op het nieuws hoort dat moslims alle Westerlingen uit de moslimlanden weg willen hebben. Ook de beelden uit Djakarta van protesterende moslims joegen hem angst aan. Ik probeerde hem gerust te stellen dat ik me altijd met georganiseerd vervoer of een taxi verplaats en steeds een foto van Bung Karno bij me draag. En cruisen in het park was ik toch al niet van plan omdat Schlatmann mij vanwege mijn prostaat adviseert even kalm aan te doen met seks. Peter geloofde niet dat matiging in seks zou lukken en drong erop aan supplementen te slikken voor mijn prostaat. Ik antwoordde niet omdat hij zijn fax afsloot met de mededeling in retraite te gaan, maar blijkbaar had hij toch nog een antwoord verwacht, want even later kwam nog een fax waarin hij herhaalde dat ik echt die supplementen moest slikken.

Eigenlijk kan ik - als Peter tranen heeft, zoals hij schreef - het evenmin verdragen als van mam, en eigenlijk ook van mijn va-

der. Waar zijn zij, en Henk en Theo? Het is zo raar. Ik ben er nog, al merk ik steeds meer dat ik nu toch echt ouder word.

Vanmorgen zei een dame in de Albert Heijn: ‘Mag ik u iets zeggen? Ik ben maar een vrouw uit de Jordaan, maar ik zag u op televisie en heb me tranen gelachen...’.

Ik heb de afgelopen dagen Koenders, Aart van der Want en Van Aartsen een kopie van het artikel van Seamus Hersh uit The New Yorker, die ik op vliegveld Newark had gekocht, gestuurd, en nu zend ik het ook naar Kok en schreef erbij dat we weer zijn genaaid.377 Er is natuurlijk geen bewijs, maar de vs willen weer een nieuwe moordende misdaad begaan. Ik stuur het ook maar naar Egbert Kunst en Jan Marijnissen.

Peter steekt me aan met zijn emoties: ik keek naar de vaas (die Wil morgen moet schoonmaken trouwens) die Peter en ik in Spanje kochten (nadat ik de Sunbeam Tiger in de prak reed) en kreeg een brok in mijn keel. We werden nooit echte geliefden omdat we teveel hetzelfde zijn.

Kok zei nu op tv dat hij ervan overtuigd is dat Osama bin Laden werkelijk verantwoordelijk was voor de aanslagen in de vs. Zelfs een woordvoerder van Pakistan beaamde dat, dus niet de president, noch de minister van Buitenlandse Zaken. Een echte creep deelde mee dat ‘het bewijs’ (cnn zette het tussen haakjes) aangedragen zou worden in een rechtszaak. Dat zal het niet, de toekomst zal het uitwijzen. Ik weet het zeker. Het is allemaal indirect bewijs. En wat als het inderdaad niet Bin Laden was? Hoe dan ook, hij zal lang voordat de waarheid boven tafel komt vermoord worden. Van Aartsen verwijst op het nos Journaal naar vertrouwelijke Amerikaanse informatie die hij niet kan onthullen, ook niet aan het parlement. Dan worden we dus zeker gigantisch besodemieterd. En Bush brengt alles weer terug tot een strijd tussen goed en kwaad.

Edwin is bereid de correcties voor mijn nieuwe brochure te doen en ik heb 100 rand per pagina met hem afgesproken. Hij gaat er meteen mee beginnen.

Ik telefoneerde met Sjan Poslavsky, die zei dat Lex zeer bang voor de dood was geweest. Hij had haar gevraagd iedere dag een kaarsje te branden voor het Mariabeeldje.

5 oktober 2001

Hans Geerlofs belde en stond totaal aan de kant van de vs. We deden beiden ons best uit een strijd te blijven.

Het eerste hoofdstuk van mijn nieuwe brochure is niet goed

genoeg. Ik had het Edwin al doorgestuurd, maar heb hem meteen gefaxt nog te wachten met zijn correcties omdat ik opnieuw ga beginnen.

Ik walg van de wereldleiders die collectief achter de idioot in het Witte Huis aan lopen.

Duizend Amerikaanse soldaten zijn gearriveerd in Tasjkent. Het is simpelweg niet te geloven. De hele machtsbalans, zoals die ooit bestond, is overhoop gegooid.

Ik probeerde Dick Walda te bellen, maar kreeg hem niet te pakken. Daarna Frits van Eeden, want die had een bericht achtergelaten op het antwoordapparaat, maar ook hij is niet te bereiken.

Ik ben benaderd door uitgeverij Maskew Miller Longman uit Kaapstad, Zuid-Afrika, over mijn brochure.

6 oktober 2001

Een bloemetje in huis maakt een heel verschil! Toen ik vanmorgen naar de markt ging, kwam Hans van Mierlo me fluitend en met de handen op de rug tegemoet. Hij had niet de beleefdheid om te zeggen: dank voor de brochure. Waarschijnlijk voelt hij zich vernederd na het resultaat van de arbitrage, en zijn aanbod, (een fooi), van 1,1 miljoen.

Ik werd door de boekverkopers van Athenaeum gebeld dat mijn brochure is gearriveerd en prominent in de etalage ligt, twee naast elkaar, en ook nog bij de kassa.

Ambassadeur Irsan nodigt me uit voor een lunch op de ambassade op 14 oktober.378

7 oktober 2001

Ik begrijp nu pas, dat ik voor het eerst de complete Daphnis et Chloé van Ravel bezit en kan beluisteren.

President Bush heeft de steun van 84 procent van de Amerikanen.

In Buitenhof is het Bert Koenders (PvdA) versus Jan Marijnissen (sp). Marijnissen heeft gelijk. Hij noemt het een sprong in het duister. Niemand, ook het kabinet niet, weet wat de strategie is. Het is als met Kosovo: we weten niets. Jan was superieur tegenover Koenders, die een verlies van tijd is. Ik zal het hem niet zeggen, maar hij is afgeschreven. Witteman was ‘zichtbaar’ pro-Koenders. Bert Koenders was zo vals te zeggen dat de sp verstek had laten gaan bij een debat over 9-11, terwijl hij duidelijk wist dat Harry van Bommel een motoron-

geluk had gehad en de sp zo gauw niemand anders beschikbaar had.379

Uitgerekend vandaag komt de The Observer met een verhaal over ‘Sheikh Guevara’; en ik dacht de eerste te zullen zijn die de parallel zou trekken.380

De misdaad in Afghanistan is vanavond begonnen. Rumsfeld - en Bush - zeiden dat ze ook voedsel droppen voor de mensen, maar er gaat natuurlijk alleen voedsel naar de gebieden die anti-Taliban zijn. Voormalig majoor-generaal Donald Shepherd zegt op cnn dat er geen nucleaire wapens zullen worden gebruikt. Bin Laden heeft op Al Jazeera gezegd: ‘One million children were killed in Iraq as a result of us war, no one said anything, our leaders were quiet.’ Afghanistan is gewoon een herhaling van Irak.

De Amerikanen en Britten begonnen met raketaanvallen op Afghanistan. De idioten in Hilversum hebben Rob de Wijk en andere specialisten weer opgeroepen om hun wijsheid over ‘de wereld’ aan ons te verkondigen. Maar liefst 94 procent van de Amerikanen staat nu achter Bush. Iedereen gaat van de verkeerde premissen uit.

8 oktober 2001

Het World Trade Center en het Pentagon vlogen ze binnen op klaarlichte dag, de Amerikanen en Britten bestoken Afghanistan in het holst van de nacht.

Geen enkel ochtendblad komt in de verste verte in de buurt van wat ik denk, en weet. Nu werpt Melkert even zijn licht op de affaire, onze aankomende minister-president. Alles is volgens Melkert op 11 september begonnen. Hij denkt dat Bin Laden in Den Haag zal eindigen, net als Slobodan Milošević.381 Daarnet een gezellig bezoekje van Aart voor de lunch. Hij is weer de oude en heeft verschillende aanbiedingen gehad. In mijn brochure schreef ik dat Truman de enige en laatste Amerikaanse president was die militaire acties uitvoerde op vreemd grondgebied die dat deed met goedkeuring van de vn, namelijk in Korea.382 Aart wees mij erop dat de aanval op Irak in 1990 om Irak uit Koeweit terug te dringen ook door de vn was goedgekeurd.383

Er kwam een fax van Peter, die zich zorgen blijft maken over mijn trip naar Indonesië en hoopt dat het allemaal niet doorgaat.

Nu distantieert de kliek van Arafat zich van Bin Laden. Hoe kan je werken met idioten?

9 oktober 2001

Thom de Graaf (D66) zei bij Barend & Van Dorp dat Bin Laden ‘de gevaarlijkste gek in de wereld wordt genoemd.’ De hele Tweede Kamer is voor militair ingrijpen, behalve de sp. Diep, diep treurig. Er wordt door geen enkele Westerse journalist ten naaste bij een voorstelling van zaken gegeven, die recht doet aan wat ‘de gek’ en de zijnen van het Westen verlangen. Amerika zal de oorzaak zijn van nog meer rampen, zoals nu plots de vrees voor antraxaanslagen. Verschillende nieuwsmedia en politici zouden brieven met antraxpoeder hebben ontvangen, en er zouden al een aantal doden bij zijn gevallen. Dit wordt ook al weer met moslimterrorisme in verband gebracht, maar dat lijkt me al te simpel.

Ad Lexmond (75), vroeger van Nieuws van den dag, was hier. Na een uur vroeg ik hem te vertrekken. Hij heeft een lover - Cor, een loodgieter - die hij dertig jaar geleden op een terras in Nice had ontmoet. We praatten over zijn ouders, en de hemel beware me wat nog meer.

Er kwam een briefje van Greg Bates van Common Courage Press. Hij bedankte voor de brochure die ik had toegestuurd, maar hij is zelf ook bezig met een boekje. Als dat niks wordt, willen ze mijn brochure misschien wel uitgeven.384 Natuurlijk, iedereen wil nu publiceren over de aanslagen en wat daarmee te maken heeft, maar mijn brochure is geschreven vóór de aanslagen. Ik stelde Bates voor om voor hem Who are the No. 1 War Criminals en de brochure die ik nu aan het schrijven ben naar aanleiding van de aanslagen, te combineren tot één boekje, specifiek gericht op het Amerikaanse publiek.

Ik belde vanmiddag lang met Toon Quarles die vertelde dat Marlene een elektroshockbehandeling heeft gehad in Tilburg. Afschuwelijk.

Eduard kwam langs. Ik liet de nieuwe verwarmingsketel zien die geplaatst is en hij zei zeker twee keer dat ik ervoor zorgde dat het bedje voor Peter en Edwin was gespreid. Ja, dat is het wel.

Wahid was zeer duidelijk op televisie. Hij was tegen de Tali-

ban, en ook tegen de aanvallen door Amerika. Hij wist zijn standpunt uitstekend te onderbouwen.385

10 oktober 2001

Er kwam een fax van Santo. Hij had geld losgekregen voor drukken en vertalen, maar hij schreef ook nog iets over Stella, die 250 exemplaren van mijn nieuwe boek wilde hebben. Ik begrijp niet wat hij ermee bedoelt. Ik heb maar voorzichtig gebracht dat ik niet precies begrijp wat hij bedoelt met die 250 stuks voor Stella, maar heb wel benadrukt dat ik het boek voor niets geschreven heb en zelf achtduizend gulden betaal om het in Djakarta te komen presenteren. Ik heb Santo ook geschreven dat ik in ieder geval 100 stuks meebreng van mijn nieuwe pamflet.

Ik was vanmorgen al vroeg bij het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis. Godzijdank waren de psa-waarden gezakt en gaat het goed met me. De chirurg adviseerde me wel het ieder half jaar te laten controleren.

Ik had nooit meer van de ncrv gehoord over een serie van twaalf programma's waar ze me voor wilden hebben. Vandaag belde ik ze maar eens en kreeg te horen dat iemand bovenin het tegen heeft gehouden.

Er was een prachtig Tsjaikovski-ballet op het muziekkanaal: De schone slaapster. De decors waren uitstekend, wat me doet vermoeden dat het in Sadler's Wells in Londen wordt gespeeld. Het danswerk was bijna Russisch.

Eduard ging vandaag naar Scheltema Holkema voor het nieuwe deel Memoires. Een Indische nicht kon het niet vinden in de computer, dus ik stuurde een fax naar Paul hoe dat kon. Hij antwoordde dat de brochures nog niet eens bij de boekwinkels in Den Haag waren en dat het langzamer ging dan ooit.

Zondag heb ik de lunch bij de Indonesische ambassade en ik hoop dat het informeel is, want ik heb weinig zin om in vol ornaat te moeten verschijnen. Ik heb voor de zekerheid toch maar even een briefje gestuurd hoe ik verwacht word.

Ik heb Trees een briefje gestuurd voor haar verjaardag en uitgelegd dat Peter tot zijn 65 verzekerd is van inkomen.386

Edwin faxte me vier gecorrigeerde pagina's waar ik van schrok, zoveel had hij doorgehaald en erbij gekrabbeld.

bbc World lijkt veel beter dan cnn. Eindelijk zie ik nu weer programma's via de satelliet.

11 oktober 2001

Santo faxte dat het boek uitkomt en hij stuurde twee brieven mee in Bahasa Indonesia (een van Edward Soeryadjaya en een van Stella Warouw) waarin ik alleen wat bedragen en aantallen exemplaren kon ontcijferen.387 Wat is er in hemelsnaam allemaal aan de hand? Ik vertrouw maar op zijn korte briefje en antwoordde dat ik zou komen.

Vanwege de nota van 26.000 gulden die Derckx (kantoor Loyens en Volkmaars) aan Ellen heeft gestuurd, had ik Thunnissen om het proces-verbaal van de arbitragezitting gevraagd. Hij antwoordde mij dat daar geen proces-verbaal van is gemaakt en dat alles wat tijdens de zitting is ingebracht, via pleitnotities is gegaan, die allemaal bij Nicolaï zouden moeten zijn.388 Gisteren heb ik Nicolaï per fax gevraagd wat hij zich nog herinnert, want in mijn herinnering hadden we niets aan wat Derckx heeft gedaan en heeft Nicolaï toen voor 36.000 gulden iemand anders geregeld.389 Maar Peter Nicolaï antwoordt weer niet en Ellen gaat naar Parijs.

Er is een herdenkingsdienst bij het Pentagon, vier weken na de aanslagen van 11 september. Rumsfeld spreekt. Hij begrijpt zo overduidelijk niet waarom het Pentagon werd aangevallen. ‘They [de mensen in het Pentagon] sought not to oppress but to liberate. They worked not to take lives, but to protect them.’390 Het is echt ziekmakend. Duizenden gasten, allemaal zwaaiend met kleine Amerikaanse vlaggetjes. Het is te gek voor woorden. Admiraals, generaals, Congresleden, de hele kudde. Het is ongelooflijk hoe Bush zo overtuigend kan praten over één kant van de crisis alsof er geen andere bestaat, of alsof de Amerikanen zelf een schone lei hebben. Ik ben totaal ontsteld door het kijken en luisteren naar al deze eenzijdige heil- Amerika-toespraken.

Er kwam een fax van Peter dat Edwin tijdens een wandeling, rustend op een bankje in elkaar zakte. Hij is naar het ziekenhuis gebracht waar na verschillende testen bleek dat er niets met zijn

hart was.391 Ik schrok ontzettend van dat bericht, ook omdat ik hem vanmorgen nog gevraagd had de eerste pagina's met spoed nog eens door te lopen. Ik ben dan ook direct gestopt met werken en heb de computer zelfs helemaal uitgezet. Ik antwoordde Peter dat ik erg geschrokken was en adviseerde dat Edwin zou stoppen met roken en drinken. Ook al sloot ik deze fax af dat ik zeer begaan ben met Edwin, ik kreeg toch spijt dat ik niet kon laten advies te geven en dus stuurde ik er nog een berichtje achteraan dat ik geschrokken ben van het bericht.

12 oktober 2001

Bush gaf weer een persconferentie. Er werd gevraagd waarom zoveel mensen op de wereld de vs haten, waarop hij antwoordde: ‘I am amazed. We are good people.’

Eindelijk een positief telefoontje van Trees. Ze was ontzettend blij met de informatie uit mijn brief. Ik heb niets gezegd over het onwel worden van Edwin gisteren, dat moet Peter zelf maar doen.

Ik werd ook weer gebeld door ncrv, dat ze me toch willen hebben maar dan voor zes afleveringen in plaats van twaalf.

Ik ging in de namiddag langs bij Ab Mennega, die nu in een prima flat in Amsterdam woont. Wilma kwam wat later ook, maar vertelde over haar dochter Aliki met wie ze ruzie had. Onbegrijpelijk! Wilma voelde zich erg betrokken bij de gebeurtenissen van 11 september en was nog steeds van streek. Ik vroeg haar waarom ze dat zo voelde en somde daarbij het gedrag van de vs sinds 1945 op.

Ik had rond elf uur een fijn lang telefoongesprek met Edwin - en Peter natuurlijk. Peter is verschrikkelijk bang geweest. Hij trilde in het ziekenhuis en was bang Edwin nooit meer terug te zullen zien toen hij de spoedeisende hulp inging. Vanavond krijgt Peter een massage van een uur voor zijn rug (80 randjes). Ik legde uit dat hij, als hij naar Nederland zou komen, een naar Nederlandse uitgaven aangepaste beloning zou krijgen. Ik vraag nooit ofte nimmer of hij aan mijn brieven heeft gewerkt, zoals we afgesproken hebben. Edwin gaat door met corrigeren van mijn tekst.

13 oktober 2001

Ik dacht aan mijn grootvader, naar wie ik vernoemd ben, en aan Desi Bouterse die jarig is. De rechtszaak tegen hem gaat als een nachtkaars uit.

14 oktober 2001

The Observer kopt dat miltvuur het werk van Irak is.392 In mijn ogen worden de aanwijzingen steeds sterker dat zowel de Twin Towers (om Bin Laden te pakken) en nu de antrax-verhalen (om achter Irak aan te gaan) hoogst geheime missies van de Amerikaanse geheime dienst zijn. Want kijk hoe ze iedereen overvallen hebben die dom genoeg is om niet te doorzien dat de vs deze operaties hebben opgezet om alle tegenstanders van de Amerikaanse alleenheerschappij uit te schakelen. De verkiezingscoup van Bush II was altijd al het doel geweest van Bush I en zijn vrienden. Bush II heeft geen idee waarvoor hij gebruikt is. Er is niet tegenop te schrijven om de smeerlapperij aan het licht te brengen, want de geesten van de massa zijn onvoldoende voorbereid en te naïef om het te geloven.

10:15 uur, trein naar Den Haag

Ik ben onderweg naar de Indonesische ambassade.

12:45 uur, trein naar Amsterdam

Ik ben gelukkig weten te ontsnappen, na een taxirit van 125 gulden van het station naar de ambassade en een auto van de ambassade terug naar het station. De lunch was de gewoonlijke regelrechte ramp, met natuurlijk de gebruikelijke blablabla:. ‘I am the ambassador to Venezuela’, ‘I am the ambassador to the eu,’ enzovoort.

Ik was verrast door de grote hoeveelheid voedsel die op ons stond te wachten na eerst een gebed door een imam.

Een jonge diplomaat van de economische afdeling vertelde dat dertig van de vijfendertig Nederlandse bedrijven hadden afgezegd voor deelname aan een tentoonstelling in Indonesië. Ik sprak ook met een meisje van The Jakarta Post.

Oud-ambassadeur voor Nederland bij de navo Niek Biegman zei tegen Robert van de Roer dat het activeren van artikel 5 van het navo-verdrag (een aanval op een van de lidstaten is een aanval op alle navo-landen, en alle lidstaten hebben verantwoordelijkheid te reageren) uit de koker kwam van secretarisgeneraal van de navo George Robertson.393 Lees hier: De cia heeft Robertson ingefluisterd met artikel 5 te komen, en Robertson heeft vervolgens de navo-landen opgedrongen dat artikel 5 van toepassing was op de aanslagen in de vs.

In de trein zat ik tegenover een erg oude man, die ik tussen het

lezen door observeerde. De man was al veranderd in een wandelend skelet en was voortdurend aan het mompelen terwijl hij leeg uit het raam staarde. Met mijn genen en mijn geest probeer ik die aftakeling zoveel mogelijk te vertragen, maar het is een strijd tegen het onmogelijke.

Met een beetje geluk ben ik om 14:00 uur weer thuis.

15 oktober 2001

Het was gelukkig stralend weer, dus ik heb doorgezet en ben naar de kaakchirurg gefietst die nog twee tanden heeft getrokken. Nu heb ik nog maar twee oudgedienden over.

Peter liet weten dat hij vanavond met Edwin en Eduard gaat eten in Crowne Plaza.394 Eduard had onverwacht een vlucht naar Sandton en had op mijn telefoon ingesproken dat hij Peter zou bellen.

Leon Wecke verraste met een complimenteuze recensie van Who are the No. 1 War Criminals?.395 Ik bedankte hem hartelijk en zei dat ik van hem geen recensie van de inhoud had verwacht toen ik het hem toestuurde en dat ik zijn complimenten zou doorsturen naar Papieren Tijger.

Nicolaï bleef oppervlakkig toen ik belde over de nota van Derckx. Volgens hem hangt het af van wat Ellen heeft afgesproken met Loeff (de huidige naam van het kantoor). Verder katte hij over Ellens financiële capaciteiten.

De tandarts uitgezonderd, bleef ik de hele dag binnen en werkte kalm door. Ik heb momenten dat ik hier nooit meer weg wil gaan. Deze plek beantwoordt al mijn wensen en dromen. Het is ongelooflijk.

16 oktober 2001

Ik bezocht Ron Willemse bij de abn amro. Organisatieadviesbureau McKinsey heeft de bank doorgelicht, die nu wordt gereorganiseerd naar drie poten, een daarvan is private banking, voor klanten met meer dan een miljoen gulden. Daar val ik ook onder en ik krijg daarom nu te maken met allemaal nieuwe mensen die mijn zaken gaan behartigen.

Een oudere heer sprak me aan voor de abn amro en zei dat hij me jaren geleden op station Sloterdijk succes wenste met de rechtszaak. Hij was erg blij toen ik won en vond het fijn om me nu persoonlijk zijn bewondering voor mijn strijd uit te kunnen drukken. Het gebeurt bijna dagelijks en zegt eigenlijk alles over de manier waarop de media werken. Ze geven abso-

luut niet weer wat er leeft onder de mensen. Onze vrije pers is een grap.

Ik schreef Ludo de Witte dat zijn laatste brief op 19 augustus aankwam, wat is er gebeurd? Er kwam zelfs geen reactie op de brochure die ik hem toestuurde. Van Koenders hoorde ik ook niets en zelfs van Marijnissen geen woord.

Greg Bates zou de twee-in-één brochure wel willen uitgeven, maar hij doet al een brochure over hetzelfde onderwerp en er is geen geld.396 Hij suggereert het boekje vast te schrijven en een andere uitgever te zoeken als hij het niet kan doen. Ik probeerde hem te overtuigen dat ik juist door mijn jarenlange journalistieke werk met invalshoeken kom waar anderen niet aan denken. Om Bates' zorgen over de redactiekosten weg te nemen, bood ik aan af te zien van een schrijversvergoeding.

17 oktober 2001

Greg Bates bedankte me voor het aanbod af te zien van mijn schrijversvergoeding, maar hij weet ook niet of hij het geld heeft om het te laten drukken.397

Ik luister niet meer naar Christiane Amanpour van cnn, ze verkoopt alleen nog pro-Amerika propaganda.

Vanochtend moest ik weer naar de tandarts om twee tanden te laten trekken. Terwijl ik in de stoel lag, bedacht ik me dat ik de nieuwe brochure weer verkeerd was begonnen. Ik had gisteren de eerste negen pagina's van mijn nieuwe brochure aan Edwin gefaxt ter correctie, dus terug van de tandarts heb ik Edwin meteen een fax gestuurd dat hij nog even moet wachten met corrigeren omdat ik nogmaals opnieuw ga beginnen.

Vanavond antwoordde Edwin dat hij al zes pagina's had gedaan. Vervelend. Hij vond dat ik mezelf een te moeilijk doel had gesteld. Om nu iets te schrijven over een onderwerp waarover dagelijks tientallen nieuwe berichten verschijnen die soms ook tegenstrijdig zijn, vraagt om een uitgesproken standpunt van de auteur, anders is het gewoon meer van hetzelfde.

Edwin heeft gelijk. Bush (en Blair) plegen oorlogsmisdaden onder navo-vlag (dus ook in onze naam) terwijl Bin Laden en Al Qaida geen schuld hebben aan de aanslagen van 11 september. De cia heeft Arabieren geronseld om de aanslagen te plegen. Bush, Cheney en Rumsfeld weten het en proberen een burgeroorlog te voorkomen door Bin Laden en Al Qaida de schuld te geven. En nu is hen er alles aan gelegen om Bin Laden dood te hebben, want dan zal hij voor eeuwig als schuldige

blijven gelden. Precies hetzelfde deden ze met Lee Harvey Oswald, die voor altijd als moordenaar van Kennedy gezien wordt, terwijl iedereen op de Zapruder-film kan zien dat er van twee kanten kogels kwamen. De aanslag op het World Trade Center is een opschaling van Oklahoma City en wie weet wat er nog meer gaat gebeuren. En wie zit er achter de antrax-brieven? Bin Laden? Vergeet het maar!

Vreemd trouwens dat Edwin de pagina's niet meteen heeft opgestuurd als hij er al zes klaar had.

19 oktober 2001

Van Ellen had ik de uitspraak van de Raad van Discipline over mijn klacht tegen Heldring ontvangen.398 Volgens mr. A.H. Kist zijn al mijn klachten ongegrond. Zelfs in Heldrings suggestie dat ik Riechelman zelf geïrriteerd heb en de boel heb uitgelokt, ziet Kist nog niet ‘een aanzet tot een ongepaste persoonlijke aanval’ op mij.

Ik schreef Kist dat het mij inmiddels wel duidelijk is dat de Nederlandse rechtspraak een puinhoop is waar al die juristen elkaar voortdurend de hand boven het hoofd houden.

Een jongen in het radioprogramma van Vischjager vroeg deze morgen hoe ik de brochure had ‘durven’ schrijven. Casper vroeg gisteren ook of ik niet bang was om over de vs te schrijven.

Ik kreeg een brief van de abn amro over de overgang naar Private Banking.399 Ik heb Peter hierover ingelicht en beloofd mijn best te doen dat Peter na mijn dood bij diezelfde afdeling kan blijven.

GroenLinks wilde dat Kok tijdens een informele eu-top vandaag in Gent, de steun aan de Amerikaanse bombardementen zou evalueren. Kok ziet dat niet zitten: ‘Er mag geen enkele twijfel over onze steun bestaan. De solidariteit blijft onverkort gehandhaafd.’400 Kok en de arme Van Aartsen hebben echt geen idee waar het over gaat.

Afgelopen maandag heeft de politie in Djakarta hard opgetreden tegen demonstranten van het Front ter Verdediging van de Islam (fpi).401 Zij demonstreerden voor het gesloten parlementsgebouw en eisten dat Indonesië alle banden met de vs verbreekt. De politie sommeerde de betogers weg te gaan, omdat demonstreren op een feestdag niet is toegestaan. De beto-

gers luisterden niet waarop de politie traangas, waterkanonnen en wapenstokken heeft gebruikt, met enkele tientallen gewonden tot gevolg. De voorzitter van de fpi, Habib Razieq Syihab, was kwaad en wil ontslag van de politiechef. De minister van Godsdienstzaken probeert de boel te sussen en wil een verzoeningsgesprek tussen Syihab en de politiechef van Djakarta. Het hoofd van de Indonesische Inlichtingendienst (bin) Hendropriyono is nu op zijn beurt kwaad op de minister omdat die de fpi heeft uitgenodigd. Hij vindt dat de politie precies heeft gedaan wat van hen verwacht wordt, namelijk de orde handhaven. Van Hendropriyono is wel bekend dat hij weinig op heeft met moslimextremisten; hij kreeg de bijnaam Slager van Lampung toen hij de leiding had over een actie tegen een moslimsekte waarbij officieel 27, maar volgens nabestaanden 188 doden vielen. Dit krantenbericht doet me de wenkbrauwen fronsen. Ik vraag me af of het wel veilig is voor me om naar Indonesië te gaan. Ik schreef Santo of hij Alatas om advies kon vragen over mijn veiligheid en of ik Henropriyono misschien informeel kan ontmoeten.

Vanavond kwamen Margriet en Vic Vernède dineren met Han en Irthe de la Porte. Ik maak me zorgen over Margriet, ze stond erop met de taxi terug naar hun hotel in Breukelen te gaan. Zij en Vic zagen er erg vermoeid uit, ik denk vanwege de lange reis. Vic zei dat zijn broer Ted - die vijfentwintig jaar voor Bernhard werkte - nooit meer iets van zich laat horen. Hadden ze herrie?

Eigenlijk is iedere derde zin van Han André de la Porte een uitgekookte zin, geheel berekend. Hij liet een formulier en een folder achter om donateur van het Museum Van Loon te worden voor 250 gulden per jaar. Zijn dochter Eugénie had daar twee jaar geleden nog aanpassingen aan de tuin gedaan.

20 oktober 2001

Vroege faxwisseling met Peter. Ik had net de vaatwasser aangezet toen er een fax van Peter binnenkwam. Hij had gisteren weer een behandeling gehad van de fysiotherapeut voor zijn rug en nek. Hij is er zeker van dat hij de problemen van Peter opgelost krijgt en dat hij weer zonder pijn zal kunnen lopen. Peter gelooft dat de man veel beter is dan zijn fysiotherapeut in Tilburg. Ik antwoordde hem bang te zijn dat het nog een keer misgaat, want hij heeft al teveel mensen ernaar laten kijken. Bovendien was hij altijd goed te spreken over de oefeningen die hij in Tilburg kreeg. Vervolgens faxte Peter dat hij problemen had met het omboeken van zijn vlucht van Frankfurt naar

Amsterdam in plaats van Brussel. Ik beloofde hem het bij Eric te zullen regelen waarna ik een stukje ging schrijven voor het Nyenrode logboek.

De vlegel Bush spreekt in Sjanghai en wordt hevig toegejuicht. Hij kan gewoon de andere kant van de medaille niet zien.

Vanmorgen draaide Van Mierlo op een damesfiets de Haarlemmerstraat in. Hij zag er zeer slecht (als een wrak) uit. Ik riep keihard ‘goedemorgen’ en peesde door. Wat een lul.

Henny Stoel dofte zich voor het zaterdagavondjournaal geweldig op, maar ze blijft een aardig mens. Ze interviewde me ooit heel behoorlijk.

Ik was begin van de avond nog even bij Adonis en net toen ik wilde gaan, was de kaartjesverkoper in paniek omdat een jongen opgesloten zat op de plee. Terwijl we probeerden de deur open te krijgen, riep de jongen dat we zijn vriend (Amerikaan, klein en dik, in de zeventig en met een haarstukje) moesten waarschuwen, omdat hij weg zou gaan als hij hem niet meer zou zien. Ik ging op zoek naar de man, tussen de gebruikelijke viezeriken - er was er zelfs een de tegels naast het toilet aan het aflikken in de hoop nog wat resten sperma te vangen - maar er was geen beginnen aan. Ik pakte een hamer en schroevendraaier en brak de deur open. Er kwam een absolute schoonheid tevoorschijn, blonde krullen, hetero-ogend, bril, lang - ik werd meteen verliefd. Zijn Amerikaanse vriend bleek er ook nog te zijn maar zijn echte lover was een Nederlander van 77, deze Amerikaan was een tussendoortje.

Na een lange tijd prutsen had ik om 23:00 uur door hoe de schotelantenne voor de televisie werkte en terwijl ik naar een documentaire over Horowitz zat te kijken, kwam er een fax van Peter binnen.

21 oktober 2001

Ik ben al voor 07:00 uur begonnen aan de nieuwe opzet van het nieuwe pamflet.

Frits van Eeden belde. Hij lag weer in het ziekenhuis met hartproblemen. Ik was de zondagkranten gaan halen waarna ik hem probeerde terug te bellen, wat niet lukte, dus ik schreef hem. Misschien dat hij nu echt een keer komt en 's nachts blijft - na veertig jaar!

Pak Hanafi belde. Hij vond de brochure geweldig, omdat de meeste informatie die er in staat nooit verteld is.

Daarna belde ik Bob Tapiheru, die het ook had gelezen en ook de Indonesische boeken. Hij opperde de gedachte in Djakarta

zich hard te maken voor een bank voor de armen, waar zij geen rente hoeven te betalen. Het zou kunnen.

‘I am very disillusioned in Indonesians,’ zei hij.

‘That's why I almost did not go to Jakarta,’ antwoordde ik. Ik zei er maar niet bij dat ze mij weer voor het boek wilden laten betalen, wat ik deze keer weigerde. Waarom zou ik het coderen van de Indonesische geesten moeten betalen?

Peter had me aangeraden Caroline Delgado toch weer eens te schrijven. In plaats daarvan stuurde ik de brochure aan de Delgado's, wat misschien een openingszet kan zijn om weer met hen in gesprek te komen.

22 oktober 2001

De persconferentie door de ambassadeur van de Taliban in Islamabad toont een echt mens, in tegenstelling tot de vele Amerikaanse schurken op tv. Het verslag van cnn is net zo beroerd als alles wat uit Washington komt. Het is een valse en oneerlijke manier van verslaggeven. Ik kan dit soort verslaggeving niet langer aanhoren.

Jan en Paul van Papieren Tijger waren hier voor overleg over de Memoires. Eigenlijk zou Aart erbij zijn, maar die is ziek dus ik moest het zelf doen. Ik heb er nu maar 12.500 gulden per deel van gemaakt, het lijkt eerlijk om dat te doen. Het volgende deel is al ver, deel tien komt eraan.

Paul had honderd brochures meegebracht om mee te nemen naar Indonesië. Er waren tot nu toe 25 exemplaren verkocht omdat het Centraal Boekhuis ze niet uitleveren wil.

Godzijdank heeft Jan de registratie van deze computer geregeld, want er verscheen iedere tien minuten een verzoek om dat te doen op het scherm.

Irthe stuurde een lief briefje om te bedanken voor de gezellige avond en het eten.402 Ik mocht haar altijd al erg graag. Ik had haar foto's van mijn grootmoeder laten zien, omdat Irthe's moeder (ook uit Indië) me altijd aan haar deed denken.

Na wat aandringen van mij lijkt het er nu toch op dat Peter en Edwin samen kunnen komen, op een rechtstreekse klm-vlucht naar Amsterdam. Eric Hombergh is druk bezig te regelen dat het reeds betaalde geld aan Lufthansa terugkomt.

23 oktober 2001

Minister van Buitenlandse Zaken van Israël Peres maakt een propagandarondje in de vs en noemde Bin Laden een zelfbe-

noemd moordenaar. Wat langzamerhand niet meer te harden is, is de onzin die iedereen ventileert op tv. Het is allemaal dermate doorzichtig onwaar. Ik betrap me erop de tv voortdurend (middenin nieuwsuitzendingen) geërgerd uit te zetten.

Er kwam een brief van Sukma, waarin ze me afraadt om naar Indonesië te komen.403 Sommige radicale moslims zijn nogal sterk gekeerd tegen Amerikanen en Sukma is bang dat ik daar slachtoffer van kan worden. Ondertussen hoor ik maar niets van Santo, dus ik heb hem opnieuw een spoedfax gestuurd dat ik zeker wil zijn dat het boek 28 oktober gepresenteerd zal worden en ik wil van hem bevestiging dat het veilig is om die kant op te komen.

Eric van Globe reisbureau heeft alles geregeld. Hij heeft nu de juiste tickets voor Peter en Edwin die ik zal bevestigen.404 Edwin moet dan wel 1.600 gulden betalen, maar kan het verdienen door mijn brochure te corrigeren.

Na die brief van Sukma twijfel ik toch weer of ik moet gaan of niet. Mijn radar zegt dat het veilig is, omdat de onrust van 11 oktober in Djakarta nu wel weggeëbd is.

Er kwam een reactie van Santo.405 Hij had Alatas gesproken, die zei dat het veilig is voor mij om te komen en Stella had hem bevestigd dat het boek op tijd klaar zal zijn. Dan ga ik dus. Santo schreef ook dat Sukma met me wilde lunchen in Hotel Indonesia als ik aankom, maar hij had die mysterieuze Hartojo ook gevraagd te komen. Ik bevestigde Santo mijn aankomst vrijdag 08:30 uur met Singapore Airlines, maar schreef hem dat ik Hartojo niet bij de lunch wilde hebben en dat ik met Sukma op mijn kamer zou gaan eten als hij toch zou komen.

Ludo de Witte faxte me. Hij was me niet vergeten, maar is druk met de commissie-Lumumba waarvan het eindrapport rond 15 november wordt verwacht. Hij heeft er weinig vertrouwen in, want uit de ‘interne rapporten van de “wetenschappelijke” experts van de commissie’ blijkt dat ze Brussel uit de wind willen houden.406 Hij adviseerde me mijn brochure naar Jan Antonissen van humo te sturen. Dat heb ik meteen gedaan en ook een exemplaar aan Noam Chomsky, via Greg.

Ik weet niet hoe het kan, maar mijn televisie doet het niet meer. Het ergert me enorm dat ik drie televisies in mijn huis heb, maar dat er niet een werkt.

Peter is dolgelukkig dat hij met Edwin Businessclass naar Am-

sterdam vliegt. Ik probeer te verzekeren dat ze in het bovenste dek zitten.

Aart belde opgewekt op. Hij had me niet willen aansteken met de griep.

Edwin stuurde ook een aardige fax hoe blij hij is samen met Peter te vliegen. Hij blijft ook hard werken aan de correcties van mijn teksten.

Ik ben te moe van al het faxen om de televisie weer aan de gang te krijgen. Het begint erop te lijken dat ze mijn televisieabonnement hebben stopgezet zonder me daarover in te lichten. Ik had vorige maand wel een briefje gestuurd dat ik mijn schotelabonnement wilde stopzetten omdat het niet werkte, maar nu hebben ze mijn hele aansluiting blijkbaar stopgezet, en dat terwijl de schotel het inmiddels weer deed.

24 oktober 2001

Peter zei dat hij alles zou doen om van zijn rugpijn af te komen. Morgen krijgt dokter Delprat mijn brief of hij Peter kan helpen.

Ik heb de hele dag niets gehoord van upc dus er gaat een brief naar upc en naar Ricardo, die daar werkt.

Ik luister nu naar muziek op de radio. Het is heel irritant om zonder televisie te zitten.

Ik kan wel janken als Peter en Edwin hun gevoelens van dankbaarheid uitdrukken. En zelfs meer door hun totale genot van het naar Nederland komen per Business Class, zonder financiële zorgen te hebben. ‘Je hebt ze zekerheid gegeven Willem,’ zei Eduard. Waarom deed ik er zo lang over om dat te doen? Ze zijn allebei nu zo anders. Edwin heeft direct nog pagina zes gecorrigeerd (wat ik hem deze ochtend pas vroeg) waardoor die nu al door zijn gefaxt naar Paul de Ridder.

Ik ga nu dus toch naar Indonesië, maar eigenlijk kan ik niet wachten met het opnieuw beginnen aan de nieuwe brochure, die ik van plan ben.

Peter zei pas een keer geld aan de abn amro te hebben gevraagd. Ik wil het niet weten. Het is zijn geld.

25 oktober 2001

Ik heb in ieder geval weer eens een uitstekende, lange nacht achter de rug. Ik sliep tot half acht en ben goed uitgerust.

Blijkbaar komt Katoppo ook naar de lunch met Sukma. Ik zie hem liever niet, want ik vind hem eigenlijk een stoorzender, die ik niet echt vertrouw. Het liefste lunch ik alleen met Sukma, om bij te praten over het presidentschap van haar zus.

Taxichauffeur Donny haalde me op. Anna Sprenger en de rest van het kantoor zwaaiden me uit bij de ramen.

Vliegtuig naar Singapore

Reizen is vandaag de dag een absolute ellende: volkomen belachelijke controles, tot driemaal toe, waar je engelengeduld voor moet hebben.

Ik ben op de een of andere stomme manier mijn reischeques vergeten. Even was ik bang dat ik ook mijn bril niet bij me had, gelukkig wel. Bovendien zit mijn tweede bril in mijn koffer. Verder ging alles goed. Ik moet natuurlijk zeer dankbaar zijn om Santo en Sukma weer te zien. Het vliegtuig zit vol (bovenste dek).

Edwin zei gisteravond dat Khadaffi heeft verklaard met de vs tegen de Taliban te zijn. Ik vroeg hem het stuk te bewaren.

Joesoef Isak heeft een folder gemaakt waarop ik word geciteerd tegen Bung Karno te hebben gezegd: ‘You better condemn the pki...’ Ik hoop dat de vertaling van mijn boek beter is dan dit. Santo zegt wel dat hij alles nagekeken heeft, maar ik hou mijn hart vast. God mag weten wat voor verzinsels er staan in het boek dat nu gaat uitkomen.

En dan nu bladen, kranten en knipsels lezen. Ik val met de neus in de boter met een artikel in The Economist dat Bung Karno in de jaren vijftig alle moslimpartijen gemarginaliseerd had. Tegen dergelijke misinformatie is geen kruid gewassen. Allen kletsen maar mee. Maar feitelijk weet men niet waar het over gaat. De kakofonie is oneindig, en de chaos en verwarring zullen exponentieel groeien. Dit kan alleen eindigen in een feitelijke ramp. Stephan Sanders zit nu bij Vrij Nederland, net als Raoul Heertje. Wat heb je aan die mensen? Niets, alleen maar oeverloos gelul. Jos Slats staat niet meer in het colofon.

Richard Butler, wapeninspecteur voor de vn in Irak, kan zijn privéoorlogje tegen Irak voortzetten dankzij de zegeningen van onze zogenaamd vrije pers.

Ik begon aan een artikel over hersenziekten, maar wil het niet verder lezen. Ik moet me bezighouden met Peters problemen met zijn ruggengraat.

Bin Laden lijkt te willen herhalen wat Khomeini in 1979 deed met het afzetten van de Sjah. Zal hij, of zijn club, in staat zijn de idioten in Riyad af te zetten? Het redactioneel van The Washington Post vindt het blijkbaar de plicht van de vs om Osama bin Laden te vernietigen, en William Pfaff schrijft nonchalant dat de ussr helemaal nooit een supermacht was... Je kunt natuurlijk bij de pakken neer gaan zitten en zeggen dat het zin-

loos is om er iets aan te doen (zoals brochures schrijven), maar ik denk dat ik het gezien mijn beroep moet blijven proberen. Ondanks alles.

Er is maar een reden, de hoofdreden, dat ik deze verdomde trip maak, en dat is om informatie (en inzichten) over te brengen die Indonesiërs anders nooit vernemen, maar wel zouden moeten krijgen. Wat heeft The Jakarta Post met de brochure gedaan die ik ze zond? Waarschijnlijk niets. En dan Katoppo: probeert er zonder eigen investering vanaf te komen, en drukt 2.000 exemplaren op 200 miljoen mensen, wat een druppel op een gloeiende plaat is. Het is dus allemaal voor niets. Maar is niet alles voor niets? We vergaan tot stof en niemand zal weten hoe we ooit geleefd hebben.

Ik heb in ieder geval een soort gedenksteen gebouwd met mijn dagboeken en boeken, en hoop dat ik Peter daar ook nog aan kan verbinden, zodat hij ook nog iets blijvends kan bereiken in de nadagen van zijn leven.

Vliegen is toch eigenlijk doodgriezelig. Het is toch het tarten van het lot. Hoeveel vliegtuigen ben ik in mijn leven al in en uit gegaan? Dit jaar al drie keer naar de vs, een keer naar Zuid-Afrika en twee keer naar Indonesië.

Ik ben benieuwd welke tactiek ze nu weer hebben bedacht om me te beroven van 3.300 dollar. Maar mooi dat ik er nu niet in ga trappen, niet weer. Ik denk dat ik hen dat ontzettend duidelijk heb gemaakt.

Ik moet, nog voor ik opnieuw aankom in Indonesië, vaststellen dat mijn waardering voor de Indonesiërs een historisch dieptepunt heeft bereikt. Het regime van Suharto heeft ze verpest. Van een oprecht boek over Bung Karno worden 2.000 exemplaren gedrukt voor 200 miljoen inwoners, een totale wanverhouding. Misschien zal ooit in de verre toekomst, als ‘de wereld’ geen afgelopen zaak is, iemand ontdekken dat ik een ‘juweel’ geschreven heb. Een getuigenis over een cruciale man in de geschiedenis.

Ik vloog over Bombay - sorry Binu. In totaal duurt de vlucht dertien uur.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

datums


Over dit hoofdstuk/artikel

plaatsen


datums