Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 1

II. Hoofdtstuk.
Van der Jooden Huizen, Keukengereedschap, en hun Tafel-gestel.

⁺ In't bouwen van huizen moeten de Jooden een gedeelte onvoltooit laaten, volgens 't geen hun de Rabbynen hebben nagelaaten; en zulks ter gedachtenisse van Jeruzalems verwoesting en den Tempel; ook moeten ze in acht neemen hoedanig het volgens de woorden van den 137^sten Psalm^(b) overeenkomt. Of ten minsten laat die geene die bouwt een elleboogs lengte in 't vierkant de muur ongepleistert, alwaar hy in groote letteren de aangewezen woorden van den 137^sten Psalm schryft, of ook wel deeze twee woorden Zecher la Chorban, die gedachtenis van de verwoesting beteekenen.

⁺ Aan de Huisdeuren, kamerposten en alle plaatsen van gemeenschap, klampt men aan de muur, of slaat aan de rechten styl van den ingang een riet, of eenig ander pypje, waar in een daar toe gesneden perkement gestoken word, waar op met groote naaukeurigheit deeze woorden van Deuteronomium,^(c) hoort Israël, de Heer onze Godt is een, geschreeven zyn, en 't geen navolgt, eindigende door deeze andere woorden:^(d) En gy zult dit schryven op de posten van uw huis, en op uwe poorten. Vervolgens laat men een leedige plaats onbeschreeven, en men vervolgt te schryven: En het zal geschieden zoo gy waarlyk myne geboden gehoorzaamt; en 't geen tot aan 't einde deezer woorden volgt: En gy zult dit schryven op de posten van uw huis, en op uwe poorten. Dit Perkement word dan opgerolt en in het riet gestoken; en men schryft op 't einde den naam^(e) Schaddai. Telkens dan, wanneer de Jooden in- en uitgaan, raaken zy met Godtsdienstigheit deeze plaats aan, en kussen den vinger waar mede zy die aangeraakt hebben; noemende dit Mezuza.

Zy hebben geene afbeeldsels van Beelden,⁺ noch Standbeelden, en lyden 'er ook geen in hunne huizen, en noch minder in hunne Synagogen of Kerkvergaderingen, en andere plaatsen hunne Godtsdienstigheit toegewyt, overeenkomende met het verbodt: Gy zult geen gesneden beeldt, noch eenig beeltenis maaken, gelyk men Exodus 20. en op veele andere plaatsen leest: maar in Italië zyn 'er veel die de vryheit neemen Taferelen en Afbeeldsels te gebruiken; doch zy myden zich die in verheven en uitgehouwen Beeldwerk te bezitten.

+ Hoe de Jooden in 't bouwen hunner huizen iet onvolmaakt laaten.

(b) Indien ik u vergeete, ô Jeruzalem, dat myne rechter handt zich vergeete.

+ Gedenksedels aan de posten der kamerdeuren, en en hoedanig gehecht.

(c) Deut. 6. vers 4-9.

(d) Deut. 11. vers 13-20.

(e) Een de namen Godts.

+ Afbeeldzels hoe die door hen geschouwt worden.

[p. 27]

⁺ Hun keuken-gereedschap en daar toe behoorende vaten moeten alle nieuw zyn: want indien ze aan anderen dan aan Jooden gedient hebben, vooral die uit aarde werk bestaan, en zoo daar iet warms in is geweest, moeten ze die verwerpen, vermits ze tot eenig gebruik van vleesch konnen gedient hebben, 't welk hun verboden is, en in veelerlei soorten bestaat (gelyk we in 't V^de Hoofdtstuk der tweede Afdeeling melden zullen) en doordringelyk zyn kan. Maar indien deeze gereedschappen uit koper, tin, yzer of steen bestaan, 't welk niet gelyk het aardewerk doortrekkelyk zy; nadat men die door 't vuur of in kookend water gezuivert heeft, kan men 'er zich van dienen.

Wanneer zy zodanig een nieuw huisraadt gekocht hebben, 't zy dat het van glas, aarde, of eenig metaal is, doopenze het aanstondts in de zee, of in een revier of put, of in een ruimte van water, om een groote zuiverheit in acht te neemen, overeenkomende met het 23ste vers van 't 31ste Hoofdtstuk van Numeri.

Zy dienen zich van verscheiden gereedschappen, zo wel voor de keuken als voor de tafel, daar zyn 'er die niet dan voor melkspyze gebruikt worden, en andere die voor vleesch dienen; want, gelyk in 't V^de Hoofdtstuk van de tweede Afdeeling gezegt zal worden, zy mogen op een zelvigen tyd geen vleesch en melk eeten.

Ook hebbenze keuken gereedschappen en vaten die niet dan op hun Paaschfeest dienen, en tot geen gereezen broodt gebruikt zyn, gelyk we in 't III. Hoofdtstuk van de derde Afdeeling deezes Werks verhaalen zullen.

+ der Jooden Keuken gereedschap, waar in het bestaat, en hoe dat moet gezuivert zyn.