Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 4

[p. 26]

VII. Hoofdtstuk.
Van den Godtsdienst der Volkeren van Asem, Ava en Aracan; en van hunne Priesteren.

MEn bericht ons niets byzonders van den Godsdienst der Indianen van Asem. Die van Ava en Pegu is byna de zelfde.^(a) Ovington, na dat hy ons gezegt heeft, dat men in 't Paleis van den Koning van Aracan veel goude beelden met gesteentens bezet ziet, die ter hoogte van een Mensch, maar inwendig hol zyn; dat men 'er mede het Standbeeldt van een Koning van Brama ziet, die na zyn overlyden in den rang van 's Lands Heiligen wierd gestelt; dat de Stadt Aracan ten minsten zes hondert Pagoden zoo groote als kleine begreep, 't welk de Godsdienstigheit van dit Volk bewyst. Ovington, zegge ik, geeft ons na deeze aanmerkingen, een klein verhaal van den Godsdienst van dit Gewest, in deezer voegen:

⁺ Zy hebben, gelyk hunne Grens-Volkeren, veele Goden. Quiai-Poragray schynt boven alle de anderen te zyn. Ter zyner eere is 't dat ze een Plechtelyke Processie doen, gelykende naar deeze die de Indianen van 't hangend Eilandt aan dees zyde van den Ganges ter eere van Ganga verrichten. Men geleid hem in Processie op een verheven wagen door alle de straaten der Stadt. Negentig Priesters, in geel Satyn gekleedt, volgen den Afgodt. Wanneer de wagen voortgetrokken word, gaan eenige Godvruchtelingen zich op den weg neerleggen, op dat des Afgods wagen over hun Lichaam ryde. Andere werpen zich op de yzere haaken ten dien einde aan den wagen vast gemaakt, en ryten dus hun Lichaam op, zich inbeeldende wel gelukkig te zyn dat ze hun bloedt ter eere van den God Poragray mogen plengen.

⁺ In alle Godsdiensten worden 'er menschen gevonden, die om God te behaagen zich zelven quaadt doen: veel is 't, wanneer zy 't aan anderen niet doen. Deeze Afgods Martelaren zyn van den Volke ongemeen geacht, zelf zodanig, dat men menschen ziet, die zoo veel hen mogelyk is, hen naaderen, op dat het bloedt deezer Godsdienstige Boetelingen op hen zoude konnen spatten. De Haaken verkrygen zelf een geur van heiligheit; de Priesters bewaaren ze als iets kostelyks in hunne Tempelen en als Reliquiën.

't Is mogelyk de Quiay-Poragray,^(b)+ wiens Afgod men op den Berg Pora ziet, 't welk, zoo men zegt, den Afgod, of God, in die Landttaale beteekent. Deeze Afgod van Pora is met de voeten kruislings over elkander op een zuils voetstuk gezeten. De Heidenen van dat Gewest hebben groote Godsdienstigheit voor deezen Afgod, en gaan 'er in Pelgrimaadje naar toe. De Koning zend hem dagelyks zoo veel voorraadt om 'er een deftige Maaltydt van te doen.

De Koning van Brama, wiens naam men ons niet meld, en men zegt een Heilige van Aracan te zyn, het vermogen heeft de ziektens, maar voornamentlyk de roodeloop te geneezen. Veele Godsdienstelingen zoeken hem om zynen bystand aan.

Op 't Eilandt Munay, ziet men Quiay-Pigray, 't welk men de Tempel van den God der Zonne-Vezels verklaart en vertaalt, en Quiay-Does als de Tempel van den God der verdrukren op aarde, overzet. Een andere God regeert 'er over de vier Winden. In dit Eilandt is 't, dat het Hooft der Raulins voorzitter is. De Raulins zyn de Priesters: hun Opperhoofdt is gelyk den Paus in den Godsdienst. Wy zullen 'er eerlang van handelen.

Ook hebben ze Huisgoden. Men verzekert,⁺ dat 'er het Volk zoo zeer toe genegen is, dat 'er in een eenigen Tempel omtrent twintig duizend gevonden waren. Voor dat zy eeten, offeren ze hunne Huisgoden een gedeelte van alles waar van men zich op den Maaltydt dient. Zy zweeren by de zelven, geeven zich aan hun over, en draagen de teekenen van hunne overgeving met een heet yzer op de armen of de schouders ingedrukt.

De Tempels of Pagoden zyn Piramidisch⁺ gewys verheven, of als Kloktorens, min of meer volgens 't behaagen van den Stichter hoog. Des Winters dekken deeze Heidenen deeze Tempelgoden, bezorgt zyn-

(a) In Zyne Voiagien. T. 2.

+ Godsdienstige Plechtigheden in 't Koningryk Aracan in gebruik, en hoedanig.

+ Aanmerking des aangaande.

(b) Het schynt volgens 't verhaal van Ovington, dat het woordt Quiay, Tempel beteekent.

+ Hoe by de Indianen de Afgod Quai-Poragray word verbeeldt en gedient.

+ Huisgoden onder hen en hoedanig.

+ Insgelyks Tempelgoden, en hoe zy die eeren.

[p. 27]

de dat ze anders koude lyden, en zy vertrouwen dat deeze Goden ten zekeren dage, hunne liefdadigheit, zoo aangenaam voor hen, vergelden zullen. Met diergelyke tederheit bezet, moet men gelooven dat by hen een groote vreesachtigheit verzelt gaat; ook zegt men, dat de alderminste voortekenen hen doen verwondert staan. Deeze vrees veroorzaakt de vermeerdering der Goden; zy maaken zich wys dat ieder ding, hoe weinig bekent het zy, zynen ingeschapen Geest heeft, en dat deeze Geest een soort van God is, die men dienen moet, zoodra men dien eenig vermogen toeëigent.

⁺ Wat hunne Priesters aangaat, het Opperhoofdt van alle de Priesters en Bedienaren van den Godsdienst, is deeze, die in 't gansche Koningryk gebied, die 'er de ordens van handhaaft, en^(a) geeft den Volke deeze Stedehouders van den Opper God te kennen, die geduurende dit leven in eenigen geur van heiligheit geleeft hebben. Hy word in 't algemeen hoog geacht; de Koning zelf, die hem altoos de regter handt geeft, spreekt hem nooit aan, zonder hem een diepe eerbiedigheitt te bewyzen. De Raulins, waar van wy gesproken hebben, zyn mede de Artsen van 't Landt.

Deeze Raulins zyn in drie Ordens verdeelt,⁺ door verscheiden naamen onderscheiden. Zy zyn alle in 't geel gekleed en geschooren; maar deeze die men Pungrins noemt, draagen een soort van myter; nevens een spits die hen van achteren afvalt. Zy doen gelofte van den ongehuwden staat, en zy zyn 'er genoodzaakt in te volharden, onder straffe van ongenaade, en in den staat der Leeken gebragt te zyn. Daar zyn 'er die in Kloosters leeven door Koningen en groote Heeren gesticht. Onder deeze Geestelyken worden Kluizenaars gevonden. Aan deeze Raulins is 't dat men de opvoeding der Kinderen vertrouwt.

+ Het gezag hunner Priesteren, en waarin dit bestaat.

(a) Ovington, Purchas enz.

+ In welke Ordens die zyn verdeelt.