Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Sedigh leven, daghelycks broodt (1639) (1999)

Informatie terzijde

Titelpagina van Sedigh leven, daghelycks broodt (1639)
Afbeelding van Sedigh leven, daghelycks broodt (1639)Toon afbeelding van titelpagina van Sedigh leven, daghelycks broodt (1639)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.57 MB)

Scans (61.21 MB)

XML (0.60 MB)

tekstbestand






Editeur

Hugo Dehennin



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Sedigh leven, daghelycks broodt (1639)

(1999)–Erycius Puteanus–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

9. De opschriften van Puteanus' epigrammen

Elk van de epigrammen draagt een kort opschrift. Puteanus schetst de bedoeling van deze opschriften in zijn Inleydinghe: ‘tot eene beduydinghe des inhoudts, als een hooft-cieraat: met een of weynigh woorden; nu belommert, nu verlocht, als dobbel-sinnigh: om den Leser tot het Dichtwoort aen te lockers, ende in te leydenGa naar voetnoot47’. Het principe dat een tekst zowel perspicuitas- als obscuritas-elementen dient te bevatten, vindt in deze opschriften zijn toepassing. Een aantal epigrammen draagt een opschrift dat de inhoud duidelijk en ondubbelzinnig aangeeft; deze ‘verlochte’ opschriften maken deel uit van de perspicuitas van de tekstGa naar voetnoot48. Andere opschriften (de ‘belommerde’) willen de nieuwsgierigheid en de leeslust opwekken door obscuritas-figuren, zoals klankassociatiesGa naar voetnoot49 of op dubbelzinnigheid gebaseerde woordspelingenGa naar voetnoot50. Dezelfde nieuwsgierigheidopwekkende functie hebben de opschriften die een antithese bevatten die alleen kan worden begrepen als men het epigram leestGa naar voetnoot51. Soms ook bevat het opschrift een paradoxGa naar voetnoot52. Een groot aantal opschriften, ten slotte, zijn zo ruim en ongedefinieerd dat ze om een nadere verklaring vragenGa naar voetnoot53

voetnoot47
De opschriften boven de epigrammen vertonen treffende gelijkenissen met de motto's in de emblematiek.
voetnoot48
Enkele voorbeelden van deze categorie zijn 4 (Sedigheydt), 5 (Godts Wesen) en de opschriften van de meeste epigrammen over ambachten (13-60), 90 (Roose), 102 (Leughen), 224 (Vloecken), 282 (Toeback)... Ook de opschriften waarin Puteanus een Nederlands gezegde of spreekwoord gebruikt, behoren tot deze categorie (bijv. 92 (Teeringh naer neeringh), 104 (Raedt en daedt), 111 (Thuys best), 134 (Schaed en schand), 148 (Gheldt en goedt), 195 (Luy en lecker)....
voetnoot49
Bijv. 30 (Kuyp-suyp, over drankmisbruik bij kuipers), 195 (Buycken kruycken, waarin volgedronken buiken met kruiken worden vergeleken).
voetnoot50
Bijv. 36 (Goddt-smedt, waarin ‘smedt’ zowel verwijst naar ‘smid’ als naar ‘vuil’), 21 (Koren-byter, waarin de oneerlijke graanhandelaar geassocieerd wordt met een kalander, een graanetend insect), 120 (Erf-goedt, over ‘erfgoed’ en over het feit dat erven goed is), 168 (Leer-maet, over de leerhoeveelheid en de maat bij het leren).
voetnoot51
Bijv. 100 (Hoogh en leegt), 110 (Reys of rust), 114 (Zyn en hebben), 126 (Recht en slinck).
voetnoot52
Bijv. 65 (Lichte last), 80 (Korte lenghde), 181 (Soete gramschap), 262 (Langhsaem ras), 302 (Wijs gheweldt).
voetnoot53
Bijv. 116 (Ghenoech), 117 (Ouden stam), 121 (Kleynder), 122 (Grooter), 150 (Spaerpot), 152 (Noyt te deghe), 184 (Eens), 221 (Spytigh).

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken