Met verschuldigde hoogachting

[p. 102]

Bezit

Fascinerend is de discrepantie tussen de verwachtingen die door goederen gewekt worden en de satisfactie die zij geven. Ik hou niet van bezittingen en toch wil ik veel dingen hebben. Waarom?

Je begint, dacht ik, met iets te willen hebben, omdat het gemis ervan pijnlijk is of het leven lastig maakt. Een uitgaansjurk bij voorbeeld, of een strijkbout.

In de eerste jaren van zelfstandigheid, de jaren waarin alle bezit nog verzameld moet worden, lijkt de hoeveelheid dingen die je nodig hebt onbegrensd. In werkelijkheid echter bestaat die grens wel degelijk. Je merkt dat doordat je ineens bezit begint te krijgen dat geen leemten vult, maar ze schept. Je bent op het punt gekomen waarop grotere rijkdom armoede gaat creëren, die om nog groter rijkdom vraagt. Je bent in de tredmolen van de bezittingen gestapt. Bij voorbeeld. Jarenlang heb je gegeten van vier min of meer ongebarsten borden, dan komt er ineens een Fantastische Aanbieding en voor f 39,75 raak je in het bezit van een compleet servies met juskom en al. Daar staat het nu in zijn houtwol, wat doen we ermee? Gebruiken hoef je het slechts twee keer per jaar als er gasten zijn van het soort dat je geen min of meer ongebarsten bordjes voor wilt zetten. Dat is op zich zelf al een nadeel, vroeger zou je zulke mensen gewoon niet te eten gevraagd hebben en dat zou heel wat werk bespaard hebben. Maar urgenter is dat er voor dit inmiddels uitgepakte en afgewassen servies eigenlijk geen bergruimte is. Er moet hoognodig een aardig mahoniehouten kastje voor gekocht worden. Met koperen knoppen, dat is nog het minst lelijk. Die moet je voortaan je leven lang poetsen en ook moet je niet vergeten het kastje regelmatig in de was te zetten. De enige leemte die door al deze manipulaties gevuld werd, is die van het niet hebben van een servies. Wat hebben we nou nog meer niet? Een ijskast. Ik dacht dat ik die werkelijk ontbeerde. Toen ik hem eindelijk kreeg, had ik niets dan een half blikje Catty om erin te zetten. Dat werd in zijn enorme paleis zo koud, dat het eerst moest ontdooien voor de poes er van eten mocht. Dus kocht ik zes flessen bier om de ijskast te meubileren. Ik had het me allemaal zoveel mooier voorgesteld. Een handmixer waar

[p. 103]

zoveel sprookjesachtigs van verteld wordt, heb ik nog niet, omdat ik de gevolgen doorzie: almaar schuimomelettes en zelfgebakken cakes, en als niemand het verschil proeft, zeuren of ze misschien denken dat het een hotel is hier. Evenmin wil ik een wasmachine hebben, sinds ik gelezen heb dat door de uitvinding van deze werkbesparende machine Amerikaanse huisvrouwen hun lakens nu twee maal in de week wassen in plaats van eenmaal.

Het ergste van alles schijnt een auto te zijn. Als je die eenmaal hebt, moet je hem niet alleen steeds wassen, smeren, voeden, stofzuigen en ontdeuken, je moet er ook geld voor gaan verdienen. Ik ken verschillende mensen die haast niets leuks of vriendelijks meer kunnen doen, omdat ze zich sinds ze een auto hebben dat niet meer kunnen permitteren. ‘Jij hebt makkelijk praten,’ zeggen ze, ‘maar jij hebt ook niet twee kinderen en een auto en een knots van een huis om voor te ploeteren.’

Niet dat ik niets wil hebben, omdat ik zo tevreden of bescheiden ben. Integendeel, ik heb zulke hoge eisen dat ik voortdurend teleurgesteld ben. Want in principe wil ik alles wel hebben. Maar dat wat ik werkelijk wil moet, geloof ik, nog uitgevonden worden: een all-round bezit dat alle additionele bezit, inclusief onderhoudskosten en reinigingsmiddelen, overbodig maakt, en niets meer te wensen overlaat. Een soort volautomatische bezitsthermostaat. Dan heb je er verder geen omkijken meer naar.