Werken. Deel 4. Dat rike der ghelieven. Vanden vier becoringhen. Vanden seven sloten. Van seven trappen

Regelnummers proza verbergen

Hoe die mensce de gave der starcheit besitten mach. C. XXI.

12Op dat die mensche⁽⁵⁾ dese gave besitten moghe⁽⁶⁾ in 13hogher werdicheit,

Soe sal hi hebben dat ghemoede verheven
Boven alle die leven,
Op gherecht in ynnicheit⁽⁷⁾.
Die goede Gods te anesiene,
Al onghelijc te vliene,
Dat is gheestelike starcheit⁽⁸⁾.

(5) F, G, I. dese mensche.

(6) D, L. mochte.

(7) Sur. animo sit supra mortales omnes sublevato, atque in interioribus erecto.

(8) Sur. id spiritalis est Fortitudinis.

[p. 186]

 

Gode⁽¹⁾ emmermeere

 

Gheven lof en̄ ere,

 

Met gherechter ernsticheit.

 

Die comen is te hove,

5

Altoes sal hi loven

 

Met groter begheerlicheit⁽²⁾.

 

Begheerte maect die wonde

 

Int herte, en̄ onghesonde,

 

En̄ brinct ongheduericheit⁽³⁾.

10

Die hem regheren conde,

 

Tote datten God verbonde,

 

Hi leefde in gherechter edelheit⁽⁴⁾.

 

Altoes in hongher leven,

 

Om Gode ghenoech volgheven

15

Lof en̄ ere en̄ werdicheit,

 

Dat is dat regieren

 

(Ic en cans niet bat ghevisieren),

 

Omme in te gane in salicheit⁽⁵⁾.

 

 

 

Vier dinc sijn die letten

20

Den mensche, en̄ onsetten

 

In gheesteliker starcheit:

(1) Surius verbindt dezen volzin aen den voorgaenden, door het bywoord itidemque.

(2) Sur. Qui ad coclestis regis palatium admissus est, ingenti cum desiderio semper divinis vacabit laudibus.

(3) L. en̄ brenghet. Sur. Desiderium vulnus cordis et languorem efficit, paritque impatientem esuriem.

(4) Sur. Hanc (esuriem) qui perpeti posset donec medelam vulneri apponeret Deus, is verè perfectam ac excellentem agerct vitam.

(5) Sur. Perpetua quadam teneri fame Deo perfectam ac integram tribuendi laudem, honorem ac venerationem, id est sesc regere nosse, quo equidem nihil melius effingere aut exprimere possum, quo ad acternam pertingatur beatitudinem.

[p. 187]

 

In ledighen ghemoede

 

Te soekene vremde spoede,

 

Hindert gheestelike starcheit⁽¹⁾.

 

Soeticheit en̄ smake,

5

Dat sijn vremde saken

 

Te soekene met begheerlicheit⁽²⁾.

 

Ghenoechte soeken en̄ begheren,

 

Daer af comt menich deren;

 

Het hindert die ynnicheit⁽³⁾.

10

Die in cleinen honghere leven,

 

Die sijn verre ontbleven;

 

Si en moghen niet volgheven

 

Volcomene gherechticheit⁽⁴⁾.

 

 

 

Nu willic u beseriven

15

Viere dinc die verdriven

 

En̄ benemen gheestelike starcheit:

 

Onledicheit van herten,

 

Met verkeerden werken,

 

Dat berovet ynnicheit⁽⁵⁾.

20

Die nye en quam te hove,

 

Hi en weet van ghenen love;

(1) Sur. In animo ocioso peregrina quaerere vel captare oblectamenta. Zie hiervoren, bl. 169, aenteek. 3.

(2) Sur. Gustum et duleedinem, quae sunt res extraneae, cum affectu expetere et aueupari.

(3) Sur. Delectationem quaerere et appetere, undè multa oriuntur incommoda et miseriae, et interna vita minuitur.

(4) Sur. Parvam denique sentire famem. Tales enim à perfeetione plurimùm distant; nee possunt perfectae justitiae facere satìs, sive perfectam praestare justitiam.

(5) Sur. Corde inquietum et occupatum esse, pravisque incumbere actionibus, interna spoliat devotione seu vita interna.

[p. 188]

 

Want hem ghebrect begheerlicheit⁽¹⁾.

 

Hi is onghewont van minnen,

 

Van buten en̄ van binnen:

 

Daer om leeft hi in nydicheit⁽²⁾.

5

Die sonder hongher leven,

 

Si en moghen niet ghenesen:

 

Dat is hongher in begheerlicheit⁽³⁾.

 

Die dit wil overlesen,

 

Hi vynt hier wel bescreven

10

Hoe dat is verdreven

 

Hongher der gherechticheit.

(1) Sur. Qui nunquàm ad aeterni regis admissus est palatium, laudibus Deum afficere non novit, eo quòd nullo fervet desiderio.

(2) Sur. et quia neque forìs, neque intùs ullum accepit amoris vulnus, invidentiae morbo laborat.

(3) Sur. Qui nullam affectûs sive desiderii famem patiuntur, curari aut sanari non possunt.