Werken. Deel 6. Die chierheit der gheestelijker brulocht. Vanden blinckenden steen. Dat boec der hoechster waerheit

Regelnummers proza verbergen

[p. 165]

Vander derder wisen der ynnichster oefeninghen. C. LXXIII.

1Ute desen tween wisen comt die derde wise, dat es een 2inwendich leven na der gherechticheit. Nu verstaet, God 3comt sonder onderlaet in ons met middele en̄ sonder middel, 4en̄ eyscht ons ghebruken en̄ werken⁽¹⁾, en̄ dat⁽²⁾ een vanden 5anderen onghehindert blive, maer altoes ghesterket werde⁽³⁾. 6En̄ hier omme besit die ynnighe mensce sijn leven in desen 7tween wisen, dat is in rastene en̄ in werkene. En̄ in elken es 8hi al en̄ onghedeilt; want hi is al in Gode, daer hi ghebru- 9kelike rast; en̄ hi is al in hem selven, daer hi werkelike mint: 10ende hem wert alle uren van Gode gheeyscht en̄ ghemaent 11beyde, raste en̄ were, te vernuwene. Ende gherechticheit des 12gheests wilt alle uren betalen dat hare van Gode gheeyscht 13wert; en̄ hier omme, in elken inblicke Gods, keert hem die 14gheest in werkelike en̄ ghebrukelike⁽⁴⁾, ende alsoe wert hi 15vernuwet in allen dogheden, en̄ diepere ontsonken in ghe- 16brukeliker rasten. Want God ghevet, in eenre ghiften, hem 17selven en̄ sine gaven; en̄ die gheest ghevet, in elken inkere, 18hem selven en̄ alle sine werke. Want overmits dat eenvol- 19dighe inlichten Gods, en̄ ghebrukelike neyghinghe, en̄ ontvlo- 20tenheit van minnen, soe es de gheest gheenighet met Gode, en̄ 21wert sonder onderlaet overghevoert in rasten. En̄ overmits 22de gave der verstandicheit ende der smakender wijsheit, 23soe wert hi werkelike gherenen, en̄ hi wert verclaert en̄ 24ontfunct alle uren in minnen. Ende hem wert vertoent

(1) Sur. et actionem et fruitionem exigit à nobis.

(2) Versta, en dat het een.

(3) Sub. ita tamen, ut altera ab altera minimè praepediatur, sed potiùs confirmatur et robur accipiat.

(4) Sur. et activè et fruitivè sese spiritus intrò recipit.

[p. 166]

1inden gheeste en̄ vore ghehouden alle dies men begheren 2mach. Hi is hongherich en̄ dorstich, want hi siet der inghe- 3len spise ende hemelschen dranc. Hi arbeit sere in minnen, 4want hi siet sine raste. Hi is pelgrim, en̄ hi siet sijn lantscap. 5Hi stridet in minnen om victorie, want hi siet sine crone. 6Troest, vrede, vroude, ende scoenheit, ende rijcheit, ende 7al dat verbliden mach, dat wert vertoent der verlichter 8redenen in Gode, sonder mate in gheesteliken gheliken. 9Ende overmits dit vertoenen en̄ Gods gherinen, soe blivet 10die minne werkelic. Want dese gherechte mensce hevet 11ghesticht een ghewarich leven inden gheeste, in rasten en̄ in 12werkene, dat ewich bliven sal; maer het sal verwandelen na 13desen levene, in enen hogheren state. Aldus es de mensche 14gherecht en̄ gheet te Gode met ynnigher minnen in ewighen 15werkene; en̄ hi gheet in Gode met ghebrukeliker neyghinghen 16in ewigher rasten. En̄ hi blivet in Gode ende gheet nochtan 17uut tot allen creaturen in ghemeinre minnen, in dogheden 18en̄ in gherechticheiden. En̄ dit es dat hoechste van ynnighen 19levene. Alle die menschen die rasten ende werken in eenre 20oefeninghen niet en besitten⁽¹⁾, si en hebben niet vercreghen 21dese gherechticheit. Dese gherechte mensce, in sinen inkere, 22en mach niet ghehindert werden, want hi keert hem in ghe- 23brukelike ende werkelike; maer die mensce is ghelijc enen 24spieghele die dobbel es, die in beiden siden beelden onfeet. 25Want, naden oversten deele, onfeet de mensche Gode met 26alle sinen gaven; en̄ naden nedersten deele onfeet hi vanden 27sinnen lijflike beelden. Nu mach hi hem inkeren alse hi wilt, 28ende pleghen sonder hinder der gherechticheit; maer de 29mensche es wandelbaer in desen levene, en̄ hier omme keert

(1) Sur. Sanè quotquot in uno eodemque exercitio quietem et actionem non colunt ac possident.

[p. 167]

1hi hem dicwile ute, en̄ oefent hem inden sinnen sonder noet, 2en̄ sonder dat ghebot der verlichter redenen, ende valt in 3dagheliken ghebreken. Maer alle daghelijcsche ghebreken 4inden minliken inkere des gherechten menschen, sijn rechte 5alse een dropel waters in enen gloyenden oven: en̄ hier met 6latie dat ynnighe leven.