Stichtend en vermaeklijk handboekje voor kinderen en kindervrienden

[p. 1]

I. Het boerenkermisfeest.

De Heer Menschmin werd van zijnen hoevenaer verzocht, om de volgende week bij hem op de kermis te komen. De Heer M. was een zonderling man. Wanneer handwerkslieden, boeren en arme luiden hem wenschten te spreken, was het nimmer bij hem: ‘wat wilt gijlieden? ik hebbe geen tijd, om u te hooren! - wat hebbe ik met dit lompe volk te doen?’ - neen, hij ontving de geringste menschen zeer vriendlijk, en, als zijne bezigheden dit toelieten, wilde hij wel eens uuren lang met hen praten. Als zijne vrienden hem vroegen; waerom hij zulks deed? gaf hij ten antwoord: ‘Lieve God! waerom zou ik toch de arme luiden verachten? zij zijn zoo wel menschen als ik. Had God gewild, dat ik een bedelaer tot mijn vader had gekregen, zou ik gaen

[p. 2]

bedelen; en hij, die nu bedelt, zat misschien in mijn stoel en dronk Chocolade. Ach! hoe zou het mij dan grieven, hoe elendig zou ik mij zelven achten, indien elk mij met versmading liet afwyzen. Ik hebbe groot nut van het gesprek met geringe luiden; want daer uit leere ik dikwijls recht menschen kennen, - en hebbe ook gelegenheit, om hen veel goeds te zeggen.’

Zoo dacht Heer Menschmin, en men kan dus ligtlijk denken, dat hij de nodiging van zijnen hoevenaer gaern aennam; daer hem dit gelegenheit zou geven, om met boeren, boerinnen en boerenkinderen te spreken, en hen goede lessen te geven. Hij beloofde dan den Landman, dat hij, buiten onvoorziene beletselen, op het kermisfeest zou komen. Dit gaf aenleiding tot het volgende onderhoud met zijne vrouw en kinderen.

M. Kindlief! de hoevenaer heeft mij bij hem ter kermis verzocht. Ik hebbe beloofd, te zullen komen; durve ik hopen, dat gij mij gezelschap houden zult?

V. Gij kunt daer staet op maken. Ik ben nergens liever dan bij mijnen waerden man.

[p. 3]

Maer is 't mij geoorlofd, mijne kinderen medetenemen?

M. Beide de kinderen zullen ons wat veel moeite geven.

V. En welke van beide had mijn man dan liefst bij zich?

M. Het gehoorzaemste.

V. Dit is zeker onze Abraham. Ik hebbe hem veel liever als onze Henriëtte; en dit moet wel daer van daen komen, dat hij gehoorzaemer is.

M. Het gehoorzaemste kind is mij het liefste. Wilt gij mij toelaten, dat ik hun gehoorzaemheit beproeve?

V. Gaern. Abraham zal toch den prijs wel wegdragen.

M. Laet dan Henriëtte eens hier komen.

V. Henriëtte! gij moet eens bij uw' vader komen.

H. Wat is 'er van uw' dienst? vader!

M. Weet gij, wat onze boer heden kwam doen?

H. Ik denke - ik hebbe zoo wat gemerkt; - de K...r kermis valt in September. -

M. Recht zoo. Hij heeft mij op de kermis verzocht.

[p. 4]

H. Ha! dan mag ik ook meê gaen? niet waer - vaderlief?

M. Gaern, lieve Henriëtte! maer voor dit mael is dat niet mogelijk.

H. En waerom toch niet? lieve vader!

M. Dat behoeve ik u niet te zeggen. Ik verkieze, dat gij voor ditmael te huis zult blijven. Zijt gij daer meê te vrede?

H. Ik had gaern - zeer - zeer gaern, - mede geweest. Maer, wanneer vader dit niet verkiest, dan wil ik te huis blijven en recht zoet zijn. (zij kust hem de handen).

M. Kom, lieve Henriëtte! kus mij de wangen. Gij zijt een goed gezeglijk kind. Uw gehoorzaemheit zal u niet berouwen. Gae nu weder op uw kamer, en zeg aen Abram, dat hij bij mij moet komen.

A. Wat belieft u? vaderlief!

M. Weet gij, dat ik toekomende week nae K..r zal gaen?

A. Ja, ja - en dan gae ik ook mede - dan krijgen we druiven, peeren en koek! - o! dat het maer al maendag ware!

M. Maer, lieve Bram! - voor ditmael kan ik u niet medenemen.

A. En waerom toch niet?

M. Dat behoeve ik u niet te zeggen.

[p. 5]

Op een' anderen keer zult gij mij gezelschap houden.

A. Hu - hu - hu -- mag ik niet meê op de kermis?

M. Neen.

A. Hu - hu - hu --- k -- k. -

M. Hoe! weent gij?

A. Ik - ik - ja - ik wil meê na K...r rijden - ik wil meê ---

M. Wilt gij mij dan niet gehoorzamen?

A. Neen, vader! ik wil meê. Hu - hu - ik wil meê nae K...r --- hu - hu - nae de kermis.....

M. Evenwel gij zult te huis blijven.

A. Ai, vader! neem mij toch meê - neem mij toch meê. Hu - hu - vader! -- mag ik dan niet meê?

M. Gae weg, ongehoorzaem kind! gij moogt niet mede!

A. Hu - hu - hu - ik mag niet nae de kermis -- ik wil meê nae K...r -- nae de kermis -- hu - hu ---

M. Nu, lieve vrouw! wat kind is gehoorzaemst?

V. Ik zie duidlijk, dat het Henriëtte is.

M. Zoo moet zij dan ook mede rijden. Laet haer komen.

[p. 6]

V. Henriëtte!

H. Wat belieft u?

M. Henriëtte! gij zult meê nae de K...r kermis rijden, omdat gij zoo gehoorzaem geweest zijt.

H. Waerlijk! waerlijk! o! gij zijt toch een recht lieve vader. Maer mag mijn arme Brambroêr dan ook niet meê?

M. Neen. Want hij is stout en balstuurig geweest.

H. Ai, vader! vergeef hem dat toch!

M. Laer hem nog eens beneden komen!

H. (Boven bij hem komende) Abram! gij moet bij vader komen. O wees toch zoet en schrei niet meer. Zie! ik mag meê nae K...r, omdat ik, naer de verkiezing van vader, wilde te huis blijven. Misschien neemt hij u ook nog meê, als gij zoet zijt.

A. Ha ha nu wete ik het wel goed te maken. (beneden komende) Vaderlief! ik wil gaern te huis blijven, omdat gij het zoo verkiest

M. Dat is braef' - zoo moet een gehoorzaem kind spreken.

A. Zult gij mij dan nu niet medenemen?

M. Neen. Maer als gij mij van nu aen gehoorzaem zijt, zult gij den eersten keer,

[p. 7]

dat wij uit rijden gaen, den besten vast mede gaen.

Toen liep Abraham weg, en vervulde het huis met zijn gehuil. De gehoorzaeme Henriëtte mogt mederijden, kreeg druiven, peeren en koek te eeten, maer de stoute Abraham moest te huis blijven.