Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het geestelyck jubilee van het jaer O.H. M.DC.L. ofte Vreugde van 't berouw (1663)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.31 MB)

XML (0.53 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het geestelyck jubilee van het jaer O.H. M.DC.L. ofte Vreugde van 't berouw

(1663)–Joannes van Sambeeck–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 94]
[p. 94]


illustratie

De verganckelijckheyt des wereldts.

Want dat wesen deser werelt gaet voorby. 1. ad Cor. 7.

 
DE Bobbel, en de Werelt zijn
 
Gelijck in haren valschen schijn;
 
Haer schoonheyt vol van ydelheyt
 
Ons hert van 't ware goet verleyt.
 
Haer ydel wesen opgejaeght
 
Terstont u boven Godt behaeght.
 
Ghy nauw de bobbel hebt geraeckt.
 
Ghy nauw de werelt hebt gesmaeckt,
[pagina 95]
[p. 95]
 
Sy weer veranderen in niet.
 
Wat ghy bemint, ô mensche, siet.
 
 
 
Naer het niet
 
Niet en siet.

Het leven van een mensche vergeleken by een Bobbel.
Stemme: Polyphemus aen de strande.

 
SChoone Bobbel opgeresen
 
Om te wesen
 
Voor de jeucht
 
Een korte vreucht.
 
Ghy my leert hoe dat het leven
 
Ons gegeven
 
Oock een luttel tijdt verheucht.
 
Al u schoonheyt is gedreven,
 
En verheven
 
Uyt het slijck
 
Den mensch gelijck.
 
Oock uyt slijm sijn uytverkooren,
 
En gebooren
 
Alle menschen arm', en rijck.
 
Als de Kristallijne glasen,
 
Opgeblasen
 
Door een stroy
 
Wort ghy soo moy.
 
Het almachtigh woordt des Heeren
 
Doet vermeeren
 
't Vlees geleken by het hoy.
 
U koleuren overvloedigh
 
Even spoedigh
 
Uwen rant
 
Aen alle kant
[pagina 96]
[p. 96]
 
Seer vermakelijck omswieren,
 
En versieren
 
Boven 't menschelijck verstant.
 
Al de kinders om u singen,
 
Om u springen.
 
Uwen bal zy loven al.
 
Lof, en eer, waer na wy loopen
 
Oock met hoopen,
 
Haest met u verdwijnen sal.
 
Nauw begin ick u te naken,
 
En te raken,
 
Uwen yet
 
Is heel te niet.
 
't Eynde van u hoop', en wenschen,
 
Lieve menschen,
 
Hier in desen Spiegel siet.
 
Valsche bobbel die bedrogen
 
Hebt mijn oogen,
 
En verleyt
 
Naer ydelheyt,
 
Ghy my leert de werelt schouwen,
 
Niet betrouwen
 
Op haer ongestadigheyt.
 
Maer een oogenblick verscheenen
 
En verdweenen
 
U figuur
 
Van geenen duur
 
My doet houden dach, en nachte
 
Goede wachte
 
Voor de lest' onseker' uur.

Een ander.
Stemme: Geluckigh is dat soete Wout.

 
DE werelt, en haer ydelheyt,
 
Haer schatten, en hoveerdigheyt
[pagina 97]
[p. 97]
 
Als eenen schim al gaen voorby,
 
En met die werelt rollen wy,
 
Tot dat ons d'onverwachte doodt
 
Van dese wederom ontbloot.
 
Gelijck een Bobbel, dan vergaet
 
Al onsen rijckdom, eer, en staet.
 
U liever op een riet betrouwt
 
Als op haer silver, en haer gout.
 
Sy veel belooft, en luttel geeft,
 
Waer op den sot in vreuchde leeft.
 
De ronde werelt niet en rust;
 
Niet kan versaden onsen lust.
 
Gelijck het klatergout, maer schijnt,
 
En met de Bobbel haest verdwijnt.
 
Waer is den wijsen Salomon?
 
Waer is den schoonen Absalon?
 
En Samson onverwinnelick?
 
En Jonathas soo minnelick?
 
Waer is nu Caesar, en sijn daet?
 
En Alexander onversaet?
 
Al dat hier meynden hoogh te staen,
 
Is als een Bobbel uytgegaen.
 
Al desen opgeblasen pracht
 
Al dese soo verheven macht,
 
Al dat hier heeft getriompheert,
 
Is weer in ydelheyt verkeert.
 
Eylaes een Bobbeltjen alleen,
 
Een eere die soo luttel scheen,
 
Heeft menigh mensch' alsoo verleyt
 
Van hare ware saligheyt.
 
Hoe hoogh sat Aman op de leer
 
Hoe haest viel hy van boven neer.
 
Den staet, waer van ghy u beroemt,
 
Is in de Schrift een bloem genoemt.
 
Gelijck een bladt, dat henen waeyt,
 
Soo wort ons leven afgemaeyt.
[pagina 98]
[p. 98]
 
Al dat ghy krijght, het u bedrieght,
 
En als een bobbel weer ontvlieght.
 
De valsche werelt niet gelooft,
 
Sy maeckt u rijck, en weer berooft.
 
Gebooren tot het eeuwigh Rijck
 
En blijft niet steken in het slijck.
 
O mensch' om hoogh siet naer het licht,
 
Waer naer u Godt heeft opgericht.
 
Geluckigh is hy, die voor al
 
Maer soeckt dat eeuwigh dueren sal.

Een ander.
Stemme: Suyvere schoone Veltgoddinne.

 
IN uwen sin en laet niet rollen
 
Het werelts goet, dat u verwert.
 
't Is maer een bobbel, die niet vollen
 
Kan met haer rond' u kantigh hert.
 
Den bol die niet en is,
 
En kan u niet versaden.
 
Den bol die niet en is,
 
Is vol van alle quaden.
 
Den bol, die niet en is,
 
En is maer ydelheyt.
 
Wilt dan het goet versmaden
 
Dat u tot het quaet verleyt.
 
Wat is de werelt, en haer prachten?
 
Een opgepronckt gevangen-huys.
 
Och of de menschen dit bedachten,
 
Eer dat haer naeckt het eeuwigh kruys.
 
U fijne perlen zijn
 
De tranen, die hier vloeyen.
 
U goude ketens sijn
 
Haer kluysters, en haer boeyen;
 
Maer eenen valschen schijn
[pagina 99]
[p. 99]
 
U ziel gevangen houdt.
 
En kondt ghy niet verfoeyen,
 
Dat hier namaels u berouwt.
 
Het zijn maer Absolons banquetten,
 
Die noch de werelt u bereyt.
 
All' u gerichten zijn haer netten.
 
Wacht u, wanneer haer fluytje vleyt.
 
Den aldersoetsten wijn,
 
Die Amnon is geschoncken
 
Was haest den suerst' azijn
 
Wanneer hy wierde droncken,
 
En doodelijck venijn,
 
In 't eynd' is hy vermoort.
 
Ey let op dese voncken,
 
Als de werelt u bekoort.
 
En siet niet aen haer pronckgewaden,
 
Waer onder schuylt een Vossen-vel.
 
Wat zijn haer dolle masqueraden
 
Als kromme sprongen na de hel.
 
't Is haren lust, en sin
 
Te dansen, en te springen.
 
U lockt als een Meermin,
 
Als sy begint te singen.
 
Ulysses in 't begin
 
Sloot toe met was sijn oor.
 
Wilt u alsoo bedwingen,
 
Geeft de werelt geen gehoor.
 
Siet om de keers een Mugske vliegen
 
Tot dat het in de vlam geraeckt.
 
Soo gaet de werelt u bedriegen,
 
Als u haer schoon gelaet vermaeckt.
 
Dan schijnt u dese keers
 
Als open gaen haer oogen.
 
Dan brandt u dese keers
 
Wanneer ghy zijt bedrogen.
 
In dese valsche keers
[pagina 100]
[p. 100]
 
Door Berzabaea schoon
 
Is David oock gevlogen,
 
En den alderwijsten Soon.
 
Wat is de glory van de grooten?
 
Niet als een bloemtjen haest verplet;
 
Siet hoe dat Aman is verstooten,
 
Eerst van Assuerus hoogh geset.
 
U haren raet verraet,
 
En is hier namaels schadigh.
 
Haer eer weer onder gaet,
 
En staet is ongestadigh.
 
Op haer u niet verlaet,
 
In 't eynde weer ontbloot,
 
En is u ongenadigh
 
Als u naeckt de naeckte Doot.
 
Soeckt nu den grooten Alexander,
 
En 't Hof van Salomon in 't stof.
 
Hier klimt den een, en daelt een ander,
 
En met het loof valt haren lof.
 
Siet hoe dat Iesabel
 
Van boven is gedreven,
 
En Jehu door 't bevel
 
Van Godt is hoogh verheven.
 
't Is nergens eeuwigh wel
 
Als in het Hemel-rijck.
 
Weest dan om 't eeuwigh leven
 
Aen de werelt niet gelijck.

Anagramma.

 
Het eyndt van YDEL
 
is LYDE.
[pagina 101]
[p. 101]

Alle vleesch' is hoy, ende alle sijn glorie als de bloeme des veldts. Isa. 40.
Stemme: Geswinde bode van de min.

 
O Jeucht, die na de waerheyt vraeght
 
Hoort na mijn vermaen.
 
Eer dat de werelt u behaeght,
 
Siet haer valsheyt aen.
 
Wat is't al,
 
Dat ghy siet
 
In haer dal
 
Als verdriet
 
O mensch?
 
Niet en is naer uwen wensch.
 
Wat ist dan dat u houdt?
 
Daer ghy op betrouwt?
 
't Is een ydel stroy,
 
En een bloemtjen van het hoy.
 
O mensche, die soo prachtigh leeft,
 
En soo wort ge-eert,
 
Hoe korte vreucht de werelt geeft,
 
In dit Bloemtje leert.
 
Op een stondt
 
In het veldt
 
Ick het vondt
 
Neergevelt
 
Ter aerdt,
 
Dat den morgen had gebaert,
 
Dat sijn hooftjen stack uyt
 
Boven alle kruyt,
 
Is de Maeyers proy.
 
's Werelts hoogheyt is al hoy.
 
Gelijck weer met den dageraet
 
Gaet den hemel op,
[pagina 102]
[p. 102]
 
Soo quam het met sijn schoon gelaet
 
Uyt die groene knop.
 
't Hooftje ront
 
Als een kroon
 
Was soo bont,
 
En soo schoon
 
In 't oogh
 
Als den vollen Regenboogh;
 
Maer soo haest is vergaen
 
Als begon te staen
 
Desen moyen toy.
 
Wat hier pronckt, het is al hoy.
 
De blader-lipjens waren root
 
Boven vermillioen,
 
Rontom ontloock het sijnen schoot
 
Als de Roosjens doen.
 
Uytgespreyt
 
Was het haer
 
Haest bereyt,
 
Hier en daer
 
Bedouwt.
 
't Scheenen perlen op het gout.
 
Siet, het is nu gepluckt.
 
't Haertjen uytgeruckt.
 
Is het nu niet moy?
 
Haer palleer sel is al hoy.
 
Hier wort u leven voorgestelt
 
In dit kort gebloemt,
 
O mensch' een Bloemtje van het velt
 
In de Schrift genoemt.
 
Schoone bloem
 
Korte vreucht
 
Draeght geen roem
 
Op u jeucht,
 
En macht,
 
Van de doot haest omgebracht.
[pagina 103]
[p. 103]
 
Sy maeyt af, dat sy vint,
 
Oock dat eerst begint
 
Vliet de werelt snoy:
 
Wat sy toont, het is al hoy.

Een ander.
Stemme: Schoonste ghy zijt ongenadigh.

 
DOen Narcissus quam gedalen
 
Van de bergen in een pleyn,
 
Daer met kristallijne stralen
 
Daelde neder een fonteyn.
 
Hy vermoeyt van hitt', en jagen
 
In die plaetse kreegh behagen,
 
En by die fonteyne sat,
 
Dorstigh naer het koele nat.
 
Als sijn roode lipjens soncken,
 
Om te drincken, in de sprongh,
 
Meerder dorst, en heeter voncken
 
Uyt die koude drift ontfongh.
 
Die van and're liefde vluchte,
 
Om sijn eyge liefde suchte,
 
't Beelt, dat hy daer in vernam,
 
Was het voncksel van die vlam.
 
Alsoo menighmael hy naeckte
 
Sijnen schim oock nader quam.
 
Sijne schoonheyt hem vermaeckte,
 
Maeckte van een Stier een Lam.
 
Om sijn eygen beeldt te kussen,
 
En alsoo den brandt te blussen,
 
Dieper in het water sonck,
 
En eylaes, alsoo verdronck.
 
De Poëten hem verkeeren
 
In een bloem naer hem genoemt.
 
Mensch' om u alsoo te leeren
[pagina 104]
[p. 104]
 
Die van schoonheyt u beroemt,
 
Dat niet langer die sal dueren
 
Naer het seggen der Schriftueren,
 
Als een bloemtjen van het velt,
 
Daer den sin niet op en stelt.

Het selve.
Op de stemme: Langhs dees groen- bedeckte wegen.
Ofte: Berst u tranen.

 
EEns uyt sijn warande dalen
 
Quam Narcissus in een pleyn,
 
Waer met kristallijne stralen
 
Sprongh in 't midden een fonteyn.
 
Hy vermoeyt van hitt', en jagen
 
By die schoon fonteyne sat,
 
In de Somer-heete dagen
 
Dorstigh naer het koele nat.
 
Als sijn roode lipjens soncken,
 
Om te laven, in de sprongh,
 
Meerder dorst, en heeter voncken
 
Uyt die koude drift ontfongh.
 
Die van and're liefde vluchte,
 
Die de Nimphen had versmaet,
 
Om sijn eyge liefde suchte,
 
Brande van sijn schoon gelaet.
 
Alsoo menighmael hy naeckte
 
Sijnen schim oock nader quam.
 
Sijne schoonheyt hem vermaeckte,
 
Maeckte van een Stier een Lam.
 
Om sijn eygen beelt te kussen,
 
Dieper in het water sonck.
 
Die soo meynde 't vier te blussen,
 
In het water hy verdronck.
 
De Poëten hem verkeeren
[pagina 105]
[p. 105]
 
In een bloem naer hem genoemt,
 
Mensch' om u alsoo te leeren
 
Die van schoonheyt u beroemt,
 
Dat niet langer die sal dueren
 
Als een bloemtjen van het velt,
 
Naer het seggen der Schriftueren;
 
Daer den sin niet op en stelt.

Anagramma.

 
Het EYNT
 
Is NIET.
 
 
 
WIlt ghy genieten 't eeuwigh goet
 
Dit Niet hebt onder uwen voet.
 
U soo voor Niet den hemel geeft
 
Die sich om u vernietight heeft.

Gebedt van Salomon.

TWee dingen heb ick u gebeden, en weygert my die niet, eer ick sterve. Ydelheyt, ende logentalen maeckt verre van my. Armoede, ende rijckdom en geeft my niet; maer geeft my alleen mijn noot druft. Prov. 30.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over dit hoofdstuk/artikel

lied

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank