Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het geestelyck jubilee van het jaer O.H. M.DC.L. ofte Vreugde van 't berouw (1663)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.31 MB)

XML (0.53 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het geestelyck jubilee van het jaer O.H. M.DC.L. ofte Vreugde van 't berouw

(1663)–Joannes van Sambeeck–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 106]
[p. 106]


illustratie

Anagramma.
De Doot werpt Todo.
Sy neemt het al, en laet u niet.

De mannen der rijck dommen en hebben niet gevonden in haer handen. Psalm 75.

 
HIer in 't voorgaende Sinnebeelt
 
De Doodt het spel van Todo speelt.
 
Sy neemt het al, gelijck ghy siet,
 
En laet u Nada, dat is, niet.
 
Soo Niet, en Al in 't spaensch' u luyt,
 
Door dese letterkens beduyt
[pagina 107]
[p. 107]
 
Hier op het tolleken gestelt,
 
Alleen dat boven is, dat telt.
 
U desen worp komt onverwacht
 
Gelijck de Dieven in de nacht.
 
De waerheyt hoort van Iesabel,
 
Het hooft, en eynde van dit spel.
 
Sy wierp eerst Todo, dat is, al,
 
Den goeden Naboth oock bestal.
 
In 't eynde Nada boven quam,
 
De naeckte Doot al weder nam.
 
Siet rollen haer van boven af
 
Met haren Niet in 't open graf.
 
Hoort aen het uyterste vermaen
 
U van den holle bol gedaen.

Iesabel.

 
SIet hier een edel ydel hooft
 
Nu van den valschen schijn berooft.
 
U spiegelt hier, ô jonge jeucht,
 
Hier is het eynde van u vreucht.
 
Hier is de waerheyt heel ontdeckt.
 
Siet wat u tot de sonde treckt.
 
Mijn hooft, eylaes, u wort vertoont
 
Voor desen met het gout gekroont.
 
Siet hoe mijn aen sicht geblancket
 
Nu van de peerden is verplet.
 
U oogen klaer als kristallijn
 
Oock sullen niet als gaten zijn.
 
Den reuck verandert is in stanck
 
Den hollen mont is sonder klanck.
 
De rest is weer verkeert in as,
 
Gelijck het van te vooren was.
 
Van u mijn hooft, al ist vervloeckt:
 
Uyt medelijden dit versoeckt:
 
O mensch', en wilt niet voorder gaen
 
Hoort eerst de naeckte waerheyt aen.
[pagina 108]
[p. 108]
 
Siet hier het eyndt van uwen loop.
 
Siet hier de schipbraeck van u hoop.
 
Bepoedert hier altijt u haer,
 
En volght de ware wijsheyt naer.
 
Met Abraham, en my belijdt,
 
Dat ghy maer stof, en assche zijt.
 
Als mijn gedachtenis u raeckt,
 
Terstont ghy u wellusten staeckt.
 
Die goddelijcke medecijn
 
Bevrijt u van de helsche pijn,
 
Waer in verandert al de vreucht
 
Waer mee de werelt u verheucht.
 
Het beste dat op d'aerde liep,
 
En swierde door het blaeuwe diep,
 
En door den grooten hemel vloogh,
 
Was doen het wit van mijnen boogh.
 
Ick hadd' het al na mijnen sin,
 
Nu komter niet als wormen in.
 
Men diende my met sulcken vlijt.
 
Hoe is verandert dien tijdt.
 
De werelt is gerolt voorby
 
Met al haer pracht, en hoverdy!
 
Steunt op u vrienden niet te seer.
 
Geen vrienden kennen my nu meer:
 
Den eenen stoot my met den voet,
 
En met de werelt rollen doet.
 
Den anderen besiet my wel,
 
En seyt: is dit niet Iesabel?
 
Soo langh ghy staet, ghy wort geacht,
 
Wanneer ghy valt, ghy wort belacht.
 
Leyt u den adel in de krop,
 
Gaet soecken hem in mijnen kop.
 
De doodt en maeckt geen onderscheyt,
 
Den adel houdt voor ydelheyt.
 
Voor haren seyssen al gelijck
 
Haer buygen edel, arm, en rijck.
[pagina 109]
[p. 109]
 
En steunt oock niet op uwen schat
 
Haest keert het ongestadigh rat.
 
Met 't geene, dat den Heer u geeft
 
Gerustigh, en in vrede leeft;
 
Maer om het dagelijcks hem bidt,
 
Geen onrechtveerdigh goet besit,
 
En niemant van het sijn ontbloot,
 
Het welck is oorsaeck van mijn doot.
 
De werelt dan in tijts versmaet,
 
Die moeder is van alle quaet.
 
Betrouwt haer niet, al schijnt sy vol.
 
Als ghy nu siet, den bolis hol.

In Morte anagr. Tremo.

 
Hoe blyer leven,
 
Hoe droever sterven.

Veranderinge des levens door het aenmercken des doodts.
Stemme: Mijn vee, en al mijn schapen.

 
O Werelt, niet meer talen
 
En wilt na mijne jeucht.
 
Ick die begeef
 
Van nu, soo langh' ick leef,
 
Alleen maer tot de deucht.
 
Corydon laet u Schaepjens dalen
 
Van mijn edelheyt,
 
Het is maer ydelheyt,
 
't Is al aes der motten,
 
't Sal in d'aerde rotten
 
Dat u tot mijn wey verleyt.
 
En laet u hert niet dwalen,
 
En siet niet na mijn haer,
[pagina 110]
[p. 110]
 
Dat ick, eylaes,
 
Om u een wormen aes
 
Palleerde menigh jaer,
 
Corydon laet u Schaepjens dalen.
 
Siet in Iesraël
 
Het hooft van Iesabel
 
Op der aerden rollen,
 
Dat sy plagh te krollen
 
Heel ontbloot van haer, en vel.
 
Mijn oogen met haer stralen
 
Ontsteken meer u vier,
 
En heel verblint
 
U met den hase-wint
 
Doen loopen naer een dier.
 
Corydon laet u Schaepjens dalen.
 
Siet wat sullen zijn
 
Mijn oogen nu vol schijn,
 
Die soo listigh loncken,
 
Sullen zijn speloncken,
 
Van de wormen vol venijn.
 
Mijn lippen u onthalen
 
Soo root als een koral
 
Die menigh mensch,
 
Dat ick u niet en wensch,
 
Sijn oorsaeck van den val.
 
Corydon laet u Schaepjens dalen
 
Naer het vuyle graf,
 
Daer 't al moet rotten af;
 
Daer die schoone deuren
 
Van de tanden scheuren
 
Sal de moeder, diese gaf.
 
Mijn wangen zijn u zalen,
 
En uwen dageraet,
 
En trecken naer
 
Als eenen Rooselaer
 
U vriendelijck gelaet.
[pagina 111]
[p. 111]
 
Corydon laet u Schaepjens dalen:
 
Siet de bloemtjens aen,
 
Die op de velden staen.
 
Wangen, die nu bloosen,
 
Sullen, als de Roosen
 
Even spoedigh onder gaen.
 
Mijn tongh' als Nachtegalen,
 
U delikaet gehoor
 
Altijdt verheucht,
 
Mijn tanden zijn u vreucht
 
Soo wit als een yvoor.
 
Corydon laet u Schaepjens dalen.
 
Neemt eens in u handt
 
Dit dootshooft sonder tandt
 
In die holle gaten,
 
Daer die tanden saten,
 
Weyt u oogen, als ghy brandt.
 
Ey wilt eens achterhalen
 
Des werelts onderganck.
 
Al dat in haer
 
U schijnt soo wonderbaer
 
Vergaet met eenen stanck.
 
Corydon laet u Schaepjens dalen.
 
Op een ander weyt.
 
Ick soeck mijn saligheyt,
 
Daer de wijse Maeghden,
 
Die den Heer behaeghden,
 
Sijn met hem in eeuwigheyt.
 
Ick wil mijn hert bepalen
 
Met sijne liefd' alleen.
 
Na sijnen raet
 
De werelt ick verlaet,
 
En om mijn sonden ween.
 
Corydon laet u Schaepjens dalen,
 
Naer een weyde vraecht,
 
Die eeuwigh vruchten draecht.
[pagina 112]
[p. 112]
 
Siet hoe weynigh dueren
 
Alle creatueren.
 
Jaeght, dat eeuwigh u behaeght.

Alle menschen is geset eens te sterven. ad Hebr. 9.
Stemme: De soete Somer-tijden.

 
DE selve letters geven
 
De Nevel en het Leven.
 
U leven soo voorby
 
Gaet met u hoverdy:
 
Want in u korte dagen,
 
Die na de doodt u jagen,
 
En is geen sekerheyt:
 
Het eynd' is eeuwigheyt.
 
En wilt niet eeuwigh sterven,
 
En 't eeuwigh leven derven.
 
Ey laet in tijdts u quaet,
 
Eer dat het is te laet.
 
De doodt siet na geen jaren,
 
En wilt oock niemant sparen;
 
's Is blint, en stom, en doof.
 
't Is al vooren har roof.
 
Haer aensicht heeft geen oogen,
 
En siet na geen vermogen
 
Van 's werelts Majesteyt.
 
En maeckt geen onderscheyt.
 
Vernedert hooge troonen,
 
Veracht de goude Kroonen.
 
Weest als de doodt oock blint.
 
De werelt niet bemint.
 
Haer hooft en heeft geen ooren,
 
En kan u niet verhooren.
 
Geen macht van Iesabel
[pagina 113]
[p. 113]
 
Heeft over haer bevel.
 
En luystert na geen reden,
 
En vraeght na geen gebeden.
 
Jonck, oudt, en arm, en rijck
 
Doet scheyen al gelijck.
 
En kan niet sien u tranen,
 
En kan u niet vermanen.
 
Besiet het hooft rondtsom.
 
Het is al holl', en stom.
 
Wilt ghy dan beter sterven,
 
En 't eeuwigh rijck verwerven,
 
Altijt haer dach, en nacht
 
Niet onbereyt verwacht.
 
 
 
Voor al is raet behalven voor de doodt.

Een ander.
Stemme: Droef heyt is mijn playsier.

 
O Menschen arm, en rijck
 
Weest, als ghy leeft, de doot gelijck,
 
En u nu soo bekeert,
 
Als u den mensch' in 't eynde leert.
 
Als 't leven is daer uyt,
 
En ghy sijn open oogen sluyt,
 
Bewaert oock u gesicht,
 
Op dat ghy siet het eeuwigh licht.
 
Oock sluyt wel uwen mondt,
 
Op dat hier uyt niet meer de sond',
 
Oock niet een ydel woordt,
 
Dat Godt mishaeght, en wort gehoort.
 
Soo stil u handen houdt,
 
En niet het listigh vlees betrouwt,
 
Dat u niet en verleyt
 
Den raeck van uwe suyverheyt.
[pagina 114]
[p. 114]
 
Eer dat de naeckte doot
 
U van de werelt oock ontbloot.
 
Haer goet, en gelt verlaet,
 
Of met het hert, of met de daet.
 
Ghy soeckt dan uyt den hoeck
 
Voor 't lichaem eenen ouden doeck.
 
Oock soo te vreden leeft,
 
Met 't gene dat den Heer u geeft.
 
Daer light dan uwen vrient,
 
En niet en sier dan meer verdient
 
Altijt u soo bereyt,
 
Dat ghy niet sterft in eeuwigheyt.
 
 
 
Leeft, gelijck ghy sterven wilt.

Och oft sy wijs waren, ende verstonden, ende de uytterste voorsagen. Deut. 32.
Een gelijckenisse Van het menschelijck leven, voorgehouden den Coninck van Indien Josaphat van Barlaam. Beschreven van Joannes Damascenus in hun leven in 't 13. Cap.
Stemme: Weest Nymph gegroet. Of: Carthuyser Bruyn.

 
NIet sonder vrees
 
Ick van een mensche lees
 
Om sijne dwaes heyt noch onbeklaeght,
 
Die van den Eenhooren nagejaeght,
 
En sonder hoop'
 
In 't midden van de loop
 
In eenen put van boven af viel,
 
Aen eenen tack in de val hem hiel.
[pagina 115]
[p. 115]
 
Den boom hy sach beven,
 
Hy beefde niet meer;
 
Betrouwde sijn leven
 
Een tackje soo teer,
 
En doen hy dit waeghden,
 
Den boom tot in 't hert
 
Twee Muysen doorknaeghden
 
Een wit, en een swert.
 
Het dier dat stack
 
Den hooren op den tack
 
En die beweeghde met kracht om neer.
 
Dat dese mensche sou vallen eer.
 
Noch met vermaeck
 
Hy eenen grooten Draeck
 
Sagh in het diepste van desen kuyl,
 
Die spouwde vyer, en met open muyl
 
Geduerigh verwachte
 
Den sekeren val.
 
Hy dit niet en achte
 
Ja, lachte met al.
 
Noch hy soo gehangen
 
Rondtsom uyt de wandt
 
Sagh springen vier Slangen
 
Op hem oock getant.
 
Den armen bloet
 
In dit tegenspoet
 
Wat honighs druppen van boven af
 
Sagh, en niet siende na sijne straf.
 
Den soeten stroom
 
Hy leckte van den boom
 
Alsoo wellustigh in dese noodt
 
Of hy bevrijdt was al van de doodt.
 
Ick heb hier beschreven,
 
O Sondaer aenhoort,
 
U sorgelijck leven
 
Dat u soo bekoort.
[pagina 116]
[p. 116]
 
Ghy zijt oock in desen
 
Ellendigen staet,
 
En vrolijck kondt wesen
 
In alle dit quaet.
 
Den mensch, die viel,
 
O sondaer is u ziel.
 
U van de doodt alsoo na gejaeght,
 
De valscheyt van de werelt behaeght.
 
En al te stout
 
Het leven ghy betrouwt,
 
Dat alsoo rasch oock heeft omgebracht
 
Den witten dagh, en den swarte nacht.
 
Den Drake, die gapen
 
Ghy siet alle stond'
 
Is d'helle geschapen
 
Van Godt om de sond'
 
De vier Elementen,
 
Die binnen u zijn,
 
Sijn dese Serpenten
 
Vol haet, en venijn.
 
Den soeten vloet,
 
Die hem vergeten doet
 
Den diepen kuyl, den Eenhooren snel,
 
Den helschen Draeck, en Serpenten fel,
 
Is al de vreucht
 
Waer mee dat u verheucht
 
't Goet van de werelt vol van bedrogh
 
En doet, eylaes, vergeten tot noch
 
De doot, en het oordeel,
 
Den hemel, en hel,
 
En niet tot u voordeel,
 
Doet leven niet wel.
 
U vreuchde wilt staken,
 
De waerheyt aensiet;
 
Ghy sult niet geraken
 
In 't eeuwigh verdriet.
[pagina 117]
[p. 117]
 
Is 't eynde goedt,
 
Soo is 't al goedt.
 
 
 
O O
 
 
 
Staet in de Doodt.
 
 
 
Kiest de goede, laet de quade.
 
De leste volght het eeuwigh Kruys.
 
 
 
Wat al beloften sal de doot
 
Vytdruck en in den lesten noot,
 
Nu dan, ô mensche doet het goet
 
Dat u de doodt dan wenschen doet.
 
 
 
Den lesten dagh ghy niet en weet,
 
Maeckt u dan alle dagh gereet.
 
 
 
Leeft soo ghy sterven wilt.
 
 
 
Vermaen van sterven
 
Doet sonden derven.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over dit hoofdstuk/artikel

lied

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank

  • Naar de Nederlandse Liederenbank