Abbingawâld

[p. 21]

8

It tilt op fan Berga's yn Abbingawâld. Men hat se dêr yn alderhande soarten en fariaasjes.

Hylke Berga, de bakker, is it bêste bekend, omdat de lju him it faakst sjogge en hearre. Hy is foarsitter fan de sjitferiening ‘Van Speijk’; in man, wa't it moed by lytse dingen samar fol sjit, mar dy't yn jildsaken sa hurd is as stien.

Syn broer Jan is kastelein fan ‘In 't Boshuis’; in steatlik man mei in pear streken efter de earmtakke; syn sneinske en simmerske namme is Johan, want tusken al dat deftige en sabeare-deftige fakânsjefolk yn kin Jan der fansels net op troch. Winterdei, as der dochs gjin gasten binne, hat Jan Berga der lykwols gjin beswier tsjin, by syn namme neamd te wurden.

Wibren Berga, rêstend timmerbaas en tsjerkfâd-ponghâlder, de heit fan Saapke, hat al syn libben wat in frjemd man west. De âlderein yn Abbingawâld wit noch, hoe't er altiten tsierde mei syn frou. Fochten waard der ek wolris; Wibren krige dan troch de regel it measte bruien. Doe't it minske kaam te ferstjerren, waard de lju yn de krante fernijd, dat de ‘geliefde echtgenote’ fan Wibren Berga it sitte litten hie. Wibren mocht yndertiid ek graach in slokje, mar yn kroegen doarst er net te kommen. Syn feint, dy't der ek net yn spuide, naam altemets in flesfol mei nei de timmerskuorre efter it hûs fan Wibren, en it duorre dan gjin oere of it fleske wie leech. Op in kear kaam Wibrens frou harren oer it mad; it wie har opfallen dat it yn de timmerskuorre iderkear sa stil wie. Dat joech frijwat opskuor en fan dy dei ôf diene Wibren en syn feint it oars:

[p. 22]

as de iene dronk, sloech de oare ferheftich mei in hammer op in kezyn of sokssawat om.

Hy is in omke fan Hylke en Jan.

Dan binne der in pear boeren Berga út itselde laach; en it faktotum fan Laerman baron Tinnegieter hjit Lomme Berga. En fierder wennet yn Abbingawâld noch in hiel rychje troude froulju fan it Bergaskaai; in grutte famylje yn in lyts doarp dus, en men wit hoe't dat ornaris tagiet: gâns oergeunst en rabberij, dy't lykwols net yn steat binne om de bânen te ferbrekken.

Ut en troch komt Wibren by Hylke yn de winkel om in praatsje en om in taartsje. It earste hâldt er mei Hylke’ Gryt, it twade plichtet er, nei't er mient ûngemurken, yn de bûse te stekken. As er it te faak docht, seit Gryt der wol wat fan. Dat helpt dan in pear wiken. Mar hy komt altiten werom.

Op in skimerjûn ferskynt er wer. ‘Mei dominy is it ynoarder,’ fertelt er. ‘Snein preket er wer.’

‘Moai, dêr bin ik bliid om,’ seit Gryt en docht it ljocht op; de âld keardel sil it net te mâl dwaan.

‘It hat dit jier mar tsien dagen duorre,’ praat Wibren troch; ‘ferline jier mear as fjirtjin. Faaks wurdt it stadichoan better.’

Wibren giet mei de rêch tsjin de toanbank oan stean. Syn lofterhân taast nei in taartsje.

‘Fan notaris heart men noch altiten neat. Ik moast okkerdeis sinten fan him barre foar de tsjerke, mar de kandidaat stjoerde my fuort; ik moast wachtsje, sei er.’

‘In nuver spul,’ ornearret Gryt, no dochs wat nijsgjirrich, ‘wat soe dat dochs wêze?’

It taartsje ferdwynt ynWibrens bûse.

‘It komt wol goed, it komt wol goed,’ seit er. ‘Eltsenien hat wolris wat.’

It is in fettich taartsje; syn bûse sit fol swiet rjemmespul. Bûtendoar yt er, oant er mear stof as swietichheid yn de mûle kriget.

‘Ik bin ryk, ik bin tige ryk,’ praat er foar him hinne.

‘Sik, âlde sik!’ ropt in jonge him efternei. It is syn skeldnamme.

Wibren Berga docht krekt as heart er it net.