Abbingawâld

[p. 48]

20

Op in sneintemoarn, krekt as de tsjerke útkomt, snijt it foar it earst. It binne grouwe flokken en hja falle út in buoi, dy't út it noarden oerdriuwt. Hja bliuwe lykwols noch net lizzen.

Siktaris Jelles hâldt syn hege hoed beet, as er mei grutte stappen de buorren troch nei hûs panderet: der sit wyn ûnder de buoi en hy is net sa jong mear, dat hy soe it ding nei alle gedachten net berinne kinne, as it fuortwaaide. Boppedat soe it net stean foar in âlderling yn pontifikaal, efter in hoed oan te sitten. Dokter De Leeuw komt him temjitte; in lang en skraal man, dy't men nea yn tsjerke sjocht en dy't fan syn frije ideeën faaks wol lêst hawwe soe, as er syn fak net sa út 'e pinne ferstie. Algemien wurdt der ornearre, dat fan him dat kreupele rymke wie, dat ienris út 'e bos kaam op it stimburo:

Myn harsens binne net sa yn 'e ties,
Dat ik myn eigen slachter kies.

By pasjinten makket er in keardel út en dat is it wichtichste by in dokter.

Siktaris Jelles nimt syn hoed heal en heal ôf, sa goed dat sûnder ûngelokken giet, en wol trochrinne. Mar dokter bliuwt stean.

‘Kinne wy even prate, mynhear Jelles?’

‘Wis wol,’ seit siktaris, ‘mar dan mar by my yn 'e hûs. No al winter, dêr soe men it bêste fan hoopje.’

Yn de keamer by siktaris barnt de hurd. Foarhinne kaam dokter

[p. 49]

hjir wol in kear twa trije yn 'e wike; hy behannele mefrou, dy't al sûnt har jonge jierren rimmetikich is. Mar om't it har net holp, hat mefrou it hegerop besocht; hja lit har no mei in auto nei spesjalisten ride en út en troch komt der sels in professor út Grins by har. It kostet siktaris in moai stik fan syn traktemint en it is mar goed, dat er fan himsels ek noch wol in bytsje hat. En de rimmetyk fan mefrou wurdt noch altiten net better.

No komt dokter dochs wer ris by siktaris yn 'e hûs. ‘Hoe giet it, mefrou?’ freget er. Wat sil er oars sizze?

‘Och, it hat wolris slimmer west,’ seit mefrou. Men kin sa'n man dochs ek net fertelle, dat de spesjalisten en de professor it al net better kinne as hy. Hja woe it hast wol mei in wûnderdokter besykje.

Dit besiik lykwols hat neat te meitsjen mei har rimmetyk. It giet oer oare dingen.

Dokter is net immen, dy't der omhinne praat.

‘Ik leau, der doocht wat net by notaris,’ seit er.

Mefrou set grutte eagen op, mar siktaris wurdt net oars of oars.

‘It docht my gjin nij. Ik haw de leste wiken ek al sokssawat tocht.’

‘Hawwe jo der alris mei de boargemaster oer praat?’

‘Ienkear. Mar dy leaut der neat fan. Lykwols, as jo my wat nijs fertelle kinne, wol ik him dat wol oerbringe op 'e ien of oare manear.’

Dokter sjocht nei bûten, dêr't de flokken noch altiten falle, al wurdt it wat ljochter yn 'e loft.

‘Ik haw fansels gjin wissichheid. Lykwols, der moat wat wêze. Earst die er as mealde it him. Mar it mealde him hielendal net. No docht er as is er siik. Mar der mankearret de man neat. En syn kantoar betellet allinne lytse postjes út. Grutte betellingen steane stil; tydlik, nei't it hjit. Boargemaster moast de kandidaat ris útfreegje. Dy wit mear, dêr bin ik fan oertsjûge.’

Siktaris Jelles skodhollet.

‘In min spul. Fan dy sabeare kwalen, mei ik dat de boargemaster fertelle?’

[p. 50]

‘Amtsgeheim,’ seit dokter. ‘Jo meie der ek net oer prate, mefrou.’

De fingers fan siktaris roffelje op 'e tafel.

‘Kinne jo sels net ris nei de boargemaster ta? Fansels, ik sil myn bêst dwaan, mar.....’

‘Mei boargemaster praat ik net. Dy hat my al in kearmannich foar rebel en nihilist útmakke. As it der op oankomt, giet de hiele kwestje my neat oan. Sa't ik al sei, de kandidaat, kloarkje dy ris út.’

Jawol, no giet er fuort; en siktaris Jelles moat mar sjen, dat er him der mei rêdt. Siktaris fernimt amper, dat de faam kofje bringt. Hy stiet no foar it rút. De sinne brekt neigeraden troch, mar hy hinget leech boppe it sket fan de tún. Mei gauwens is it desimber.

‘Hâld jo foaral stil,’ seit siktaris tsjin syn frou. ‘Dit moat foarsichtich oanpakt wurde.’

Hy hat maklik praten. Hja is in Berga, en sa út en troch komt der famylje oanrinnen. Dan plichtsje de nijtsjes ferkrante te wurden. It sil in swier stik wurde, hjiroer te swijen.