Abbingawâld

[p. 125]

24

De tiden feroarje en de wrâld feroaret; mar de frou fan Jaap Lolkema feroaret net. Doe't Jaap de middeis om healwei ienen thúskaam, lei der in briefke op 'e tafel: ik bin foar in nacht nei de Geasten, it iten stiet op bêd.

It iten stie yndie op bêd en it hat Jaap Lolkema goed smakke; syn frou kin omraak siede. Mar dat dat gefljoch, wylst hja âlder wurdt, net ophâldt, dat kin Jaap him mar net begripe. Dat is al sa gien sûnt hja troud binne, in lytse fjirtich jier lyn. Har âlden wennen op 'e Geasten, en hja krige it doe al soms samar yn 'e holle en gean dêrhinne, midden út it wurk wei. No binne de âldelju al lang wei en giet de reis nei de buorren. Foarhinne hat Jaap Lolkema der wolris wat fan sein, mar no praat er mar nearne mear oer; it jout neat en as it rûzje wurdt, kin hy it dochs net hâlde.

It komt diskear net sa min út; de jûns is der in gearkomste fan it feefûnsbestjoer, dêr't Jaap Lolkema sit yn hat as skathâlder en no hoecht er teminsten nei syn wenstige trije bitterkes net fan tankjewol, net mear, te sizzen.

‘Altiten fuort, altiten nei de Geasten,’ praat er foar him hinne, as er in bytsje nei sânen ôfset, mar dy wurden betsjutte neat, want as syn frou der by is, hâldt er him wol stil. It is noch net iens hielendal tsjuster; de dagen lingje al wer frijwat.

De gearkomsten fan it feefûnsbestjoer wurde hâlden yn ‘Het Fortuin’, in herberge, dy't net op sa'n bêste namme leit. It is in wytplastere gebou, in ein bûten it doarp. Jaap Lolkema swit yn syn winterjas, as hy derhinne stapt; it feroaret dochs wat, it wurdt mylder.

[p. 126]

Op 'e gearkomste wurdt mear praat oer de dea fan de baron as oer it fûns. It wurdt in hiele drokte, de oare deis, mei de begraffenis; Laerman baron Tinnegieter wie de lânhearre fan de measte boeren yn dizze omkriten en hja wurde allegearre op 'e begraffenis ferwachte. In roubrief mei in útnoeging hawwe hja hân; dan kin men net bêst thúsbliuwe.

Ien fan de bestjoersleden hat heard, dat it fanfare ‘Apollo’ op it tsjerkhôf in treurmars spylje sil; dêr hat de baron om frege, ear't er stoar. En der sil ek noch wol wat folk fan bûten komme; dat wurdt in begraffenis, sa't se it te Abbingawâld yn jierren net hân hawwe.

Nee, it fûns dat is bysaak jûn. Jaap Lolkema kin rapportearje, dat it in goed jier west hat; gjin tongblier en ek net folle oare sykte en ûngemak. In pear pinken binne fan de tram oerriden; dat wie fansels wol in skealik postje, mar it hie allegearre folle minder kind; sadwaande is der noch wol aardich yn kas en kin de omslach de oare kear wat leger.

Nei dizze goede berjochten moat de kastelein al even komme, en hy wurdt noch alris wer roppen dy jûns.

Fansels binne hja tige nijsgjirrich, hoe't it no komt, en dêr wurdt lang oer praat. Letter komme der ek streupers yn 'e herberge en dy ornearje, dat it tiid wurdt, dat der te Abbingawâld wat oars rjochtsprutsen wurdt.

In boer, dy't wat tefolle bitter op hat, wol it foar syn deade lânhearre opnimme en lûkt in klomp út, mar de kastelein komt dertusken en stichtet wer frede; dat handicht him sa neigeraden wol aardich goed.

As Jaap Lolkema tsjin tolven op 'e strjitte stiet, moat er wol even prakkesearje, hokker kant Abbingawâld út leit. As in koele wynfleach oer syn troanje strykt, wurdt er wat helderder; hy wit dan it paad wer en sjocht ek de moanne boppe de noch keale beammen stean. De stôk, dy't er by syn sulveren jubileum op 'e siktarije, no al wer jierren lyn, kado krige hat, docht goede tsjinsten dizze nacht. Ut en troch draait de wrâld in bytsje foar syn eagen; dan moat Jaap Lolkema even mei de rêch tsjin in beam oanstean.

[p. 127]

De moanne fersit al wer; hja hinget wat bryk oan 'e loft en ynienen tinkt Jaap Lolkema, dat hja krekt liket op 'e troanje fan Laerman baron Tinnegieter. Dêr wurdt de feefûnsskathâlder al wat oars fan; hy besiket, net sa nuver hinne en wer oer de dyk te knoffeljen.

Under de rjochtknipte linebeammen lykwols sjocht er de moanne net mear. Hy kin him net stilhâlde. ‘Altiten fuort, altiten nei de Geasten,’ ropt er. ‘Mar ik wik dy, dat sil ophâlde!’