Epitheta, dat zijn bynamen oft toenamen

(2017)–Anthoni Smyters– rechtenstatus

Z.

ZAet.	Vruchtbaer, schietende, mannelijck, overvloedich, ghestorte, natuerlijck, voortbrenghende, aller dinghen moeder, verstroyt, wtspruytende, generael, gheplantet, sterffelijck, onsterffelijck, genererende, nieu, granen, des Goddelijcken Woordts.
Zaet. ofte Graen.	Dun, kleyn, fijn, voortbrenghende, drooch, vruchtbaer, voedende, meelachtich, tarwen, rogghen, etc. vast, swaer, wtbottende, gheschoten, vol krachtich, wassende, overvloedich, koopmans, zaey-graen.
Zalm.	Vetten, delicaten, vasten, rooden, zoeten, zoetachtighen, ghesouten, gheroocten.
Zalicheyt.	Eeuwighe, onbegrijpelijcke, eerlijcke, volmaecte, volkomene, onsterffelijcke, gheluckighe, hemelsche, altijtduerende, opperste, Goddelijcke, heerlijcke, eenighe, heylighe, heylsame, hooghe, onschattelijcke, hoochste, gheestelijcke, oneyndelijcke, zekere, verzekerde, onwtsprekelijcke, Enghelsche, wterste, eeuwichduerende, byblijvende, zonderlinghe, onmetelijcke, onverdoemelijcke, gonstzalighe.
Zalve.	Zalvende, stercke, droevighe, krachtighe, ghenesende, smeerighe, weecke, smeeckende, rieckende, oliachtighe, druypende, ghemaecte, kostelijcke, blinckende, welrieckende, zoete, ghewrevene, bijtende, gheparfumeerde, leden, medecinale, ghebalsemde.
Zanck. ofte Ghezangh.	Melodieusen, zorchbrekenden,

	blijden, bevenden, musicalen, moyen, welluydenden, lustigen, maethoudenden, zoeten, verquickenden, Mereminnen, behonichden, verlustigenden, vollen, gesuyckerden, vermakenden, oneerlijcken, weerklinckenden, lieflijcken, verleydenden, amoureusen, herders, gheveersden, aenlockenden, troostelijcken, vleyenden, klinckenden, quetterenden, smeeckenden, onnutten, hooch, betooverenden, nederighen, scherpen, woort, deerlijcken, brullenden, ghematicht, Psalmen, drollighen, kinder, klaechlijcken, zuchtenden, Davids, lichtveerdigen, ghemeynen, straet, stemachtighen.
Zanen.	Witte, versche, ghesuyckerde, zoete, zachte, melck, ververschende, gheklonterde.
Zangher.	Apollos sone, musijcker, blaffenden, ghemeynen, dorstighen, corael, fantastijcken, kroppaerts. Behelpt v voorts met d'Epiteten van zanck.
Zandtlooper ofte Nachtglas.	Vrewerck, ghecompasten, van een ure, half, altijtloopenden, gestadich, schippers, dachwerckers, stilstaenden, urewijser, pulverglas.

 
Ghelijck de Pulvers kleyn ghestadichlijcken dalen
 
	'tEen voor en 'tander naer door 'tgaetken in't ghelas,
 
	Zoo oock de daghen van des menschen leven ras
 
	Malkand'ren volgen na, en nimmermeer en dwalen.
 
Godt wilde aen elcken mensch te leven tijdt bepalen
 
	Van d'eerster uren aen dat hy gheboren was,
 
	Dien mach hy niet voorby: maer als een bloeme in't gras
 
	Komt onversiens den doot hem van het Aertrijc halen.
 
Dus neemt waer uwen tijdt, o mensche, aleer ghy scheyt,
 
	Ziet toe, waect ende bidt, weest nucht'ren en bereyt,
 
	Om als de Heere komt, ghy veerdich wort bevonden.
 
Het Pulver mindert niet, onse uren loopen voort,
 
	De doot volcht ons altijt, tot aen het leste boort:
 
	Gheluckich is hy die't bedenct tot allen stonden.

Zedicheyt.

Wijse, ghezette, ootmoedighe, Godtlijcke,

	ghetemperde, eerbare, mannelijcke, kinderlijcke, statighe, beleefde.
Zee.	Zoute, onghenadighe, schuymende, barende, wolckende, diepe, vliedende, volle, blauwe, vol edel ghesteenten, rijcke, spijtighe, opworpende, windighe, vochte, bitter, wreede, straffe, reyne, wijde, swierende, holle, bevaerlijcke, doove, onverzoenlijcke, ruysschende, stuymighe, Neptunus veldt, grommelende, wanhopighe, Indische, beduynde, onghestadighe, schrickelijcke, oude, gheweldige, tempeestighe, menschmoordighe, grouwelijcke, verstoorde, groote, periculeuse, Westersche, barbarische, wreede, bittere, ghevaerlijcke, verschrickelijcke, wijtstreckende, ghestortte, Neptunische, zandighe, verhevene, loopende, onghestdighe, ongheduldighe, hooghe, onverbiddelijcke, wreetmonster, verslindende, gierighe, onghenadighe, onghetrouwe, twijffelijcke, bulderende, bedrieghelijcke, tempeestighe, onzekere, zavelachtighe, vlietende, zorghelijcke, vergramde, blinde, ghesteenten-rijcke, beroerde, draeyende, middel, havenighe, onghehavende, onghestuymighe, roode, stille, kalme, koude, wtspouwende, gramme, vredighe, monsterdierighe, loopende, peerelrijcke, ghestilde, vreesweerdighe, bruysschende, gheweldighe, wendel, onghetemde, ontemmelijcke, golvighe.
Zeehaen ofte Rootvisch.	Harden, grootvlimmighen, ronden, vasten.
Zeekant ofte Oever.	Zachten, gheschackierden, groenen, zandighen, begraesden, lustighen, wilden, koelen, woesten, vochtighen, vischachtighen, schoonen, draeyenden, waterachtighen, bebloemden, Zee, krommen, ruysschenden, ghehoornden, schuymenden, fonteynighen, verren, vloedenden, vreemden, onvruchtbaren, groenen, tierenden, springenden, moschachtighen, natten, verschen, lommerachtighen, spertelenden, ontdecten, zilveren, weergalmenden, onvruchtbaren, lieflijcken, galmenden, wanckelbaren, afhangenden, vallenden, bepeerelden, murmurerenden, barenden, hollen, slimmen, bekenden, gescheydenen, swierenden, zuchtenden, heesschen.

Zeem,	ziet Honich.
Zeepe.	Muscaet, rieckende, vette, placken-kruyt, zuyverende, swerte, Winter, Zomer, Spaensche.
Zeericheyt.	Krauwagie, inetende, zeerighe, vuyle, onreyne, schandighe, schorssighe, moeyelijcke, verachtelijcke, levende, quellijcke, puystighe, schaemachtighe, kinderen, weergroeyende, dichte, slijckerighe, etterachtighe, rouwe, gheswollene.
Zeeroover.	Bespieder, boosen, avontuerder, plonderaer, woesten, onghenadighen, dief, schuymer, ervarenen, loosen, periculeusen, overlasten, spie, leeghgangher, onbarmhertighen, schalcken, afzetter, schelmschen, listighen.
Zeever ofte Quijl.	Schuymachtich, schuymende, vuyl, wit, toornich, dol, grijs, afloopende, onzuyver, fluymachtich, kinder.
Zeghel.	Konincklijcken, autentijcken, inghedructen, Heeren, ghegraveerden, wapen, verheven, hanghenden, opghedructen.
Zeghelrinck.	Pitsier ofte marck-yser, ghegraveerden, wapen, kleynen, yvooren, Heeren, gulden, zilveren, indruckenden, draghelijcken, merckelijcken.
Zegheninghe.	Heylighe, gunstighe, aengheroepene, zalighe, Goddelijcke, vaderlijcke, vriendelijcke, goedertierene, gheluckighe, ghekruyste, loffelijcke, lofweerdighe, hemelsche.
Zeyl.	Krom, windich, roerende, wit, licht, ghestreken, neerghelaten, schippers, vochtich, vloghel, bol, opgheblasen, hooch, scheeps, gheswollen, ghespannen, bewaeyde, buylich, ghebulte, overhanghende, hellende, ghekromde, windendiener, veerdich, ontvouwen, opgesette, voorvlieghende, ghehoorzaem, luysterende, vlack, lanck, open, ras, gheschorst.
Zeylsteen.	Swerten, harden, ijsertrecker, steenachtighen, subtijlen. Tis eenen zeer harden steen, ende ghelijck onghewrocht ijser, wordt oock in de ijser mijnen ghevonden, hebbende d'eyghenschap, dat na hem te trecken.

Zeel,	ziet Coorde.
Zeltzaemheyt.	Kostelijcke, zonderlinghe, onghemeyne, onghewoone, nieuwe, vreemde, dierbare, wonderlijcke, ghezochte, aenghename, wtnemende, begheerde, noyt-ghelesene.
Zemelen.	Tarwen, lichte, meelachtighe, vuyle, gortten, haveren, boeckweyten, ghezifte, ydele.
Zenon.	Stoïschen, weerdighen, Cipriaenschen, subtijlen, Scytiaen, Prince der Stoïsche.
Zenuen.	Ghespannen ofte ghestrecte, vaste, krakende, treckende, kromme, gheswollene, luydende, stijve, stercke, kletterende, levende, ghekrompen, verstijfde.
Zetel, Stoel, Zit-plaetse.	Konincklijcken, hooghen, vasten, Richters, verhevenen, eerlijcken, Schoutens, Amptmans.
Zeve ofte Zifte.	Dunne, fijne, treusel, meel, backers, stramijnen, klare, doorluchtighe, ronde, ghespannen, grove.
Ziecken ofte Krancken.	Wtgheteerden, mageren, vreeselijcken, eysselijcken, dorren, swacken, mismaecten, reutelenden, scherpneusighen, verdrooghenden, spitshayrighen, dunhayrigen, bleecken, morrenden, grimmenden, gherimpelden, melancholijcken, treurighen, droevighen, half dooden, rasenden, furieusen, te bedde ligghenden, verbeddeden, zinneloosen, arghen, kijver, korzelen, onstercken, quelenden, wtsinnighen, flauwen, moeyelijcken, vermoeyden, klaghenden, kermenden, deerlijcken, ontstekenen, grammen, opdrachtighen, armhertighen, gheelachtighen, dootverwighen, onmachtighen, machteloosen, koppighen, fantastijcken, grenickenden, onvrolijcken, catarreusen, catijven, quelachtighen, versnoterden, lammen, kreupelen, krachteloosen, verkranckenden, flerecijnighen, pockighen, struyckelenden, quekelenden, korzelen, kijfachtighen, verlemden, suckelenden, haestigen, kouden, dootschaduwe, leelijcken, dorstighen, donckerzienden, rouwen, preutelenden, murmurerenden, mistroostighen, drooghen, ongemanierden, bevenden, lootswaren, swaren, onhandelijcken, waterzuchtigen, verlatenen, krancken, kichenden,

	rochelenden, matten, zuchtenden, pijnlijdenden, smertelijdenden, besmetten, bewoghenen, onghezonden, kermenden, onnatuerlijcken.
Ziecte,	ziet Weedom.
Ziele.	Dochter Godes, onsterffelijcke, redelijcke, levendighe, zonderlinghe, eenighe, Goddelijcke, bruyt Christi, ontastelijcke, levende, subtijle, dwalende, weerdinne des lichaems, vriendinne des H. Gheests, roerlijcke, onzienlijcke, draeyende, ghezellinne der Enghelen, Hemelsche, ledige, ghequelde, gheestelijcke, veerdighe, behendighe, bereydde, zorchvuldighe, 'tleven-ghevende, onhandelijcke, yverighe oft nijverighe, zalighe.
Ziele der vrouwen ofte Onderrock.	Ghehaecten, roode, grauwe, groene, gheployde, purpuren, damaste, lichte, gheboorde, onder.
Ziere.	Krauachtighe, inetende, kleyne, zeerighe, dunne, voortspeurende, wormken.
Zilver.	Wit, effen, ghemunt, bedrieghelijck, ongeblust, reyn, ghezuyvert, klaer, het leven ghevende, haeckachtich, fijn.
Zilverkruydt,	ziet Leverkruydt.
Zilverwerck.	Zilveren, klinghenden, gulden, effen, ghebruyneert, cristalijnen, tennen, verheven, schoon, hol, vol, ghewrocht, huyslijck, ghegraveert, wit, kostelijck, gheteeckent.
Zinlijckheyt.	Misselijcke, morwe.
Zoch ofte Zeughe.	Groote, dicke, vette, vruchtbare, volle, buyckighe, verhongherde, vuyle, hanghende, schuymighe, oude, harde, traghe, hongherighe, traechgaende, ziet Vercken.
Zodiacus.	Den circkel des Hemels, de 12 teeckenen in het krommen, hemelschen, roerlijcken, circulairen, Spherischen, gheschilderden.
Zoetelaer.	Voorzienen, verzorgher, arbeydighen, neerstighen, zorchvuldighen, overallooper, onvermoeyelijcken, avontuerder.

Zoeticheyt.	Honighe, musken, rieckende, lieflijcke, Godenspijsighe, leckere, smakelijcke, delicate, gheconfijtte, aenlockende, hemelsche, vermakelijcke, verquickende, aenghename, confitueren, vriendelijcke, aentreckende, vrouwen, troetelende, goedertieren, natreckende, bloemen.
Zomer.	Wermen, heeten, brandenden, korenrijpenden, drooghen, dorren, helderen, ooghst, verbluysterenden, hittighen, wandelaers, rijpenden, vader, voedenden, met aren ghekroonden, krachtighen, schippers, lustighen, blijden, ziecken, stofachtighen, donderachtigen, blixemenden, rasschen, prince, sone des jaers, dorstighen, huyshoudenden, korenghever, luyen, groenen, stralenden, wijnghevenden, sweetachtighen, vruchtbaren, quellijcken, slappen, traghen, vyerighen, bebloemden, bloemighen, bloemghever, ghezonden, onghezonden, lieflijcken, onghetijdighen, onverdragelijcken.
Zomerloove.	Dichte, lustighe, lommerachtighe, verborghene, versche, haselaren, lieflijcke, ghebladerden, groene, overdecte, donckere, zoete, zomersche, wijngaerts, lindeboomen.
Zondach.	Heylighen, vyerenden, yverighen, ledighen, des Heeren Sabbath.
Zondaer.	Mensche, vleeschelijcken, verlatenen, boosen, droevighen, ondanckbaren, qualijcklevenden, swacken, gheschenden, loghenachtighen, grouwelijcken, leedtdraghenden, blinden, hertneckighen, onzalighen, wederspannighen, onreynen, elendighen, valschen-ghetuyghen, quaden, verdoemden, trotsen, misdadighen, omghekochten, gulsighen, nijdighen, onwijsen, beschaemden, verleyden, duyvels-kindt, moorder, overspelighen, troubreker, luyen.
Zonde.	Vuyle, doot, schandelijcke, ongherechtighe, verdoemelijcke, grouwelijcke, criminele, strafweerdighe, bedecte, bleecke, verborghene, oude, zeltsame, stinckende, afgrijselijcke, zielmoordende, der elenden-vloet, boose, snoode, bedrevene, verghevelijcke, dertele, dootsweerdighe, oneerlijcke, onkuyssche, vermaledijde, onwtwisselijcke, boosdadighe,

	eysselijcke, onrechtveerdighe, onvoorziene, archlistighe, in den Heylighen Gheest, onverghevelijcke, ziet Faute.
Zone.	Wel beminden, lieven, Vaders-beeldt, goedertierenen, ghehoorzamen, verkorenen, schoon.
Zonne,	Stralende, klare, lichtende, reyne, sterrenmeestersse, vyerighe, lochte, schijnende, stekende, zomer, zuyvere, aller moeder, blinckende, heldere, ronde, voedende, krachtighe, klaerziende, brandende, warme, hittighe, heete, levenghevende, sweerelts-ooghe, hooghe, ghestraelde, scherpe, sterrenheerschersse, dachs-vader, omloopende, bleecke, gulden, ondergaende, roodtachtighe, oudtstenatueren-kindt, witte, alles-ziende, Autheur der Hemelen, levende, roodende, lauwe, rossende, opperste, alderhoochste, 'tgroote licht, doordringhende, oudeveltherderssche, vlammende, verlichtende, ghehoornde, Titanische, verdorrende, drooghende, groote ooge Godes, verstorvene, verslindende, oorspronck des vyers, weerelts, watertreckende, verstroyde, swacke, machtighe, voorjarighe, des Hemels lampe. De Sonne wordt van de Poëten ghenaemt de ziele, den gheest, d'ooghe, de schoonheyt, het leven, ende de kracht der weerelt.
Zoppe.	Vleesch-sop ofte broey, sausse, dick, bereyt, sappich, ghekruydet, potspijsich, verzadighende, substantiael.
Zoppe.	Vette, pottagie, moes, voedende, kool, broot, gheweycte, leer, ert, harinck, boon, warmoes, dicke, hamelen, wittebroot, raep, zoetemelck.
Zorchvuldicheyt.	Bleecke, smertelijcke, bijtende, sware, twijffelachtighe, wterste, gierighe, wreede, heftighe, prickelende, knaghende, pijnlijcke, wakerighe, wackere, droevighe, elendighe, gherimpelde, treurighe, quelende, quellighe, maghere, bezorchde, moorderssche, scrupuleuse, beancxte, benaude, transonnerende, curieuse, beswaerlijcke, verborghelijcke.
Zorghe.	Bijtende, gheklaude, knaghende, elendighe, blinde, beneerstigende, treurende, zuffende, behendighe, vlijtighe, voorziende, voorzienighe, besighe, denckende, studieuse,

	moordende, bittere, scherpe, neerstighe, bleecke, huyshoudende, quellijcke, onledige, treurige, quelende, prickelende, zorchvuldige, quade, bekommerighe, ancxtighe, benaude, beancxte, quellighe, lastighe, wakende, eergierighe, droevighe, curieuse.
Zot.	Ionghen, lichtveerdighen, onbeleefden, lichthoofdigen, mallen, armen, quellijcken, stouten, verachten, aerdigen, gheoorden, ghecapproenden, marotdragenden, lanckrockigen, hanneken, koppeken, raesbollighen, jantjen, overweghenen, grillighen.
Zotterny.	Botte, stoute, malle, grove, onaerdighe, bootsighe, onkuyssche, belachelijcke, verachtelijcke, schandelijcke, mishaghelijcke, rasende, wtsinnighe, overweghene.
Zout.	Reyn, wit, zuyver, smakelijck, fijn, schuymende, smaeck-ghevende, grof, corosijf, vochtich, berch, Zee, ghezoden, ghemeyn, bereyt, mijnen, gruysich.
Zout-vat.	Reyn, schoon, welghemaect, leech, hooch, swaer.
Zoylus.	Nijdighen, misseggher, achterklapper, achterklappighen, onbeschaemden, quaetspreker, hatelijcken, zeeveraer, spotter, klapper, snappighen, lasteraer, smader, schimper, bijtenden, begheerighen. Dit was een Sophist, alzoo ghenaemt in den tijde Ptolomei, die door syn onbehoorlijcke schriften, grooten naem meynde te krijghen, als hy Homerns den Prince der Poëten zochte te berispen: In manieren dat alle benijders, endie die andere zoecken te blameren, om hun zelven voort te doen, worden Zoylen ofte Zoylisten ghenaemt.
Zuchten.	Tranende, betraende, veelvoudich, windich, levendich, teer, deerlijck, zoet, treurende, quelende, diep, herts-boden, verzoette, ghebrokene, smertelijcke, ontspringhende, ghedachten-ghetuyghe, verdrietelijcke, zoethijghende, gheduerich, ghesloten, vyerich, ras, bitter, langh, valsch, ghepassijt, ghesloten, benaut, liefden, amoureus, der maghen kindt, ootmoedich, droevich, lichtveerdich, zorchvuldich, ghebeden, kinder, moedich.

Zuerheyt.	Ampere, groene, boomichmakende, wijnachtighe, onlieflijcke, straffe, appelachtighe, krachtige, bijtende.
Zuyden-windt.	Nat, vochtighen, natachtighen, Herftschen, kouden, buyachtighen, stormachtigen, schuyffelenden, middachschen, reghenachtighen, onghezonden, pestighen, dorren, droeven, zieckachtighen, gheweldighen, lichten, nevelachtighen, schadelijcken, periculeusen, donckeren, pestilentialen, gheruchtmakenden, waterachtighen, krachtighen, winterschen, tempeestighen, hinderlijcken, onverbiddelijcken, swaren, furieusen, stercken, zoeten, bedrieghenden.
Zuydtoosten-windt.	Luytierenden, furieusen, wechnemenden, buyighen, stercken, stijven.
Zuyverheyt.	Reyne, pure, onnoosele, gheheele, ghetrouwe, ongheveynsde.
Zuster.	Lieve, natuerlijcke, eygene, vriendelijcke, schoone, halve.

Vorige Volgende