Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Roomsche Reys (1624)

Informatie terzijde

Titelpagina van Roomsche Reys
Afbeelding van Roomsche ReysToon afbeelding van titelpagina van Roomsche Reys

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.60 MB)

Scans (59.39 MB)

ebook (3.49 MB)

XML (0.80 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie

Subgenre

non-fictie/pamflet-brochure
non-fictie/theologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Roomsche Reys

(1624)–Joannes Stalpaert van der Wiele–rechtenstatus Auteursrechtvrij

t'zamenspraeks-gewijs tusschen Pieter de Reyser ende Abacuk fijnen broeder


Vorige Volgende
[pagina 440]
[p. 440]

Ghebedt
Te spreken in tijde van Af-laet.

 
O Iesv Harder goed, spring-ader van genade!
 
Hier valt voor u te voet, een Zondaer die belade
 
Met schulden zonder end', bidt dat ghy uw' gezigt
 
Wilt keeren van 't ghetal, wilt wenden van 't ghewigt
 
Des boosheids, daer med' hy uw' Goddelicke waerde
 
Vertorendt, en onteerdt heeft Hemel ende Aerde.
 
Maer 't was uw' goedheid, Heer! die nimmermeer de dood
 
Van eenig Zondaer woudt, al waer hy noch zoo groot,
 
Dat ick voor-komen met een onverdiende zegen
 
Van zoetigheid, berou kreeg van mijn slimme wegen;
 
Dat ick op uw' bevel, gesproken heb mijn schuld,
 
Voor hem hier opter Aerd', wiens woord ghy houden zult
 
Van waerde daer ghy sit ten Hemel hoog verheven,
 
Ten aen-zien vande magt, die ghy hier hebt gegeven
 
De Priesterlikke Oord, om door uw' heil'gen Geest
 
t'Ontbinden wes hier oit gebonden is geweest.
 
Heer! dat all' d'Eng'len u hier over eeuw'lick loven!
 
Maer nae-de-mael ick weet, dat uw' gherecht noch boven
 
De quijt-gescholde schuldt, een boete is gewoon
 
Te eischen vande ziel, die uw' verheven Throon
 
Dorst stellen inde keur bene'en de Creatuiren;
 
En dat ick my te zwak ken om te kunnen duiren
 
Het alder-minste deel van 't geen ick hier verdien:
 
Zoo val ick ander-mael voor u op bey mijn knien
 
Van hart, en leden krom; en bidt dat ghy u rasschen
[pagina 441]
[p. 441]
 
Wilt om mijn arme ziel, noch meer en meer te wasschen
 
In 't kostelikke bad van uw' vergote bloed:
 
Op dat gelijck de schuld, alzoo nu ook de boet
 
Vergeven, ick voord-aen op anders niet en lette
 
Dan om te lopen door de paden uwer wetten,
 
Tot inde Hof-stee toe van uw' Heer Vaders Huis.
 
Och! dit vermag toch wel de rijckdom van uw' Cruis,
 
Daer d'ongemete prijs den menschen op verloste.
 
Dit eisschen noch daer toe wel d'aen-gename kosten
 
Van 't pijnelik geduld der geenre die al-hier
 
Om u, end' om de deugd, nu water, en nu vier
 
Onschuldelikken le'en, lijdsamelikken drougen.
 
Gedenckt den man van Hus, wiens pijnen over-woughen
 
Gelijck het zand der Zee, al 't geen hy had verdient.
 
Gedenckt den Benjamijt, gedenkt uw' beste vriend,
 
Die wijlen door het geen hy in zijn lichaem dulde,
 
Wes aen uw' Cruis gebrak, volbodelick vervulde.
 
Gedenckt de harde boet, van d'eerste Iaeren af
 
Vws Dopers, tottet eind van zijn onrechte straf.
 
Gedenckt den arbeid van uw' eerste twalef boden,
 
En voor haer trouwen dienst haer alder-scharpste doden.
 
Gedenckt de diepste stroom, gedenckt de rode vloed,
 
Zoo dier-baer in uw' oog, van 't Martelaren bloed.
 
Gedenckt de lieve zucht van zoo veel Confessoren;
 
De onvermoeide zorg van Harders en Pastoren:
 
De Heremijtse Cel, de Kluisenaren vlucht,
 
Het Broederlick verdrag, de Kloosterlikke tucht,
 
De Weuwelikke last, de kuisheid vande Maegden:
 
En zonderling van haer, die u hier zoo behaegde,
 
Dat ghy uw' hooge stoel liet voor haer reine schoot.
 
Voorwaer een groot verlaet, van all' die hen in nood
[pagina 442]
[p. 442]
 
Bevinden, om door 't geen zy hier onnosel dulde,
 
Te quijten een groot deel van hun verbeurde schulden.
 
Want, Heer! hoe wel ick weet, dat ghy (naer ons vertoont
 
Vw' Goddelikke wet) haer t'over hebt geloondt
 
Al 't geene zy hier oit verdient heeft in haer leven;
 
Nochtans, nae-dien ghy ook de deugden hebt gegeven,
 
Ten aen-zien vande last daer meeze sijn vermengt,
 
Een waerde, om de straf die d'ondeugd mede brengt
 
Te zoenen; en dat zy, als hebbend' uw' geboden
 
Gequeten t'alder tijd, zulks noit en had van node
 
Tot schuld van eigen boet: zoo ben ick zeker dat
 
Ghy daer me'e hebt gerijkt de Kerkelikke schat;
 
Om die te zijnder tijd, t'ontsluiten, door de handen
 
Der geenre die ghy hebt de sleutels, en de banden
 
Des Hemel-rijks gereikt, tot voordeel vande geen.
 
Die met een murru hart, en neer gekromde le'en,
 
Naer hun gesproke biecht, om Af-laet zouden zuchten.
 
Het is toch al te claer, Heer! dat ghy op de tuchten,
 
End' al wat daer in is, te zonderlingen let.
 
Iae ist dat ghy bewaerdt, naer uit-wijs van uw' wet,
 
Tot een toe al 't gebeent van uw' verkoren vrinden;
 
Hoe zou daer inde deugd der zelver, iet te vinden
 
Dan kunnen wezen, 't welk uw' Vaderlikke hand
 
Niet naerst'lik en bewaerdt als een lief-tallig pand?
 
By naemen, zoo wanneer uw' goedheid all' de haeren
 
Van 't minste tottet meest ook teldt van zijn dienaren:
 
Zoo datter niet zoo veel als een vergeten blijft.
 
O Iesv! dit's de schat, daer uit uw' Kerk gerijst
 
Is van 't beginsel af, van Af-laet en genaede.
 
Dit wast, daer op het oog sloug al die oit beladen
 
Zijn ziel vondt met verband van op-geleide boet.
 
Hier uit wast dat de straf die voor 't geschende bloed
 
Van Paulo was gesteldt, van Paulo wierd' vergeven.
 
En die in Didoos Stad, by Cyprianus leven,
[pagina 443]
[p. 443]
 
V hadden op de bank verzaekt, en werden niet
 
Dan door dit rijk Tresoor, ontslagen van't verdriet.
 
't Was d'onverdiende boet der vrome Martelaren,
 
Die 't Bisschoplik gezag beweegde om te sparen
 
Van wegen uws genaeds de wel verdiende Roe.
 
In 't kort, wes oit uw' Kerk tot deze tijden toe,
 
Van stacy heeft vergundt, van Cruis-vaerd heeft ghegeven,
 
Is alles op de grond van deze schat geheven.
 
Gelijk noch heden is 't Pardon 't welk uw' gemeent
 
Door d'onbewoge stoel van Petrus wort verleent:
 
Daer van ick Zondaer ook met Christelik verlangen
 
Vit ganscher zielen jook een mijtjen te ontfangen.
 
Ick ken't, mijn zonden sijn veel meerder als het zand
 
't Welk aenden Ouver leit van d'Africaense strand;
 
Veel bitterder als roed, veel roder als scherlaken:
 
Maer aen-gesien het u belieft heeft my te raeken
 
Met zucht van waer berou, het diepste vande ziel;
 
Daer over ick niet lang gele'en ter aerden viel
 
Voor u, en voor de geen die ghy van uwen 't wegen
 
Bevolen hebt de magt, gegeven hebt den zegen,
 
Om los te maken wes by my gebonden was:
 
En dat op mijn gebrek wel juist, de rijke kas
 
Van Af-laet nu ontdaen, van gracy is ontsloten;
 
Zoo'n wilt van deze gunst mijn aenzigt niet verstoten.
 
Ick schaem my wel te recht, dat ick als banckeroet,
 
Niet hebbende waer me'e, hier voor u komen moet
 
Maer ghy sijt d'eige, die wel eer tien duizend ponden,
 
Niet dan op een Gebed, kondt schelden quijt van zonden.
 
Met dezen armen knecht legg' ick hier me'e ter aerd:
 
En bidde dat ghy spaerdt die sparens is onwaerd.
 
Ey! laet uw' tooren my den aem niet over-stolpen.
 
Wat is uw' hoogheid met mijn ziel-verlies beholpen?
[pagina 444]
[p. 444]
 
Wat is uw' sterkheid met mijn ondergang gepast?
 
'Ken ben toch niet dan hoy, 't welck smorgens staet en wast,
 
En 'savonts is verswelkt, door d'heette schijn der Sonnen.
 
Een Mier is ras vertre'en, een Wormje haest verwonnen,
 
Een bevendt blad gheveldt, een struikjen gras ghemait,
 
Een vonkje viers geblust, een water-bel verwait:
 
End' om een stoppel op het veld te doen verdrogen,
 
En was ook noit van noo een Goddelik vermogen.
 
Doch is uw' Rechterhand bera'en des niet-te-min
 
Te wreken het misdaed van mijn verdraide zin,
 
Naer reden en nae recht van uw' geijkte schalen:
 
Zoo hebt maer wat gedulds! end' ick zal u betalen
 
Van 't gheen uit uwen naem, uw' Kerk mijn heeft vergundt,
 
Maer het zal wezen niet dan met uw' eigen munt.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken