Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

[p. 84]

216. De bestekamer.

Deze sedert de 18^de eeuw gebruikelijke benaming voor het geheim gemak (vgl. mnl. heimelicheit; fr. commodité, lieu d'aisance), het geriefke (17^de eeuw¹⁾) is geen verbastering van het mnl. basse camere, lat. camera bassa, ofr. chambre basse, eig. benedenkamer, maar een ironische benaming van wat men in de 17^de eeuw ook ‘het kasteel van Poortugael’ of het salet²⁾ noemde³⁾. Als afkorting zegt men ook: de beste, evenals men vroeger sprak van stille (waarvan ons stilletje) en cleine voor stille of kleine kamer; vgl. ook het secreet (reeds in het Mnl. van het ofr. secret) en het privaat (reeds in het Mnl.⁴⁾). Zie verder bij Tante Meyer.

1) Huyghens, Trijntje Cornelis (editie Eymael), vs. 352 (= Worp V, 61, vs. 352).

2) Vgl. Worp V, 56, 200: T siet hier wat slordighjes, en 't ruijckter wat na 't slett.

3) Zie het afdoende betoog van D.C. Hesseling in het Tijdschrift XVII, 292-297.

4) Zie Mnl. Wdb. VII, 943; VI, 697.