Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

937. Honger maakt rauwe boonen zoet¹⁾,

d.w.z. honger doet iets, dat anders niet heel smakelijk is, toch lekker vinden en met smaak eten (mlat. delicias panis non querit venter inanis), of zooals Poirters in de voorrede van Mask. zegt: den hongher doet honigh uyt een korstjen broots suygen, of zooals wij ook zeggen: honger is de beste saus (of de beste kok); lat. optimum cibi condimentum fames. Vgl. in het laat-mnl. hongher maeckt roo boonen soet; in de Prov. Comm. 389: honger maect rouwe boenen soete; Goedthals, 31: den hongher doet rauwe boonen suker smaken; Campen, 19: die honger is die beste Kock (hd. Hunger ist der beste Koch; fr. l'appétit est la meilleure sauce; il n'est sauce que d'appétit; eng. hunger is the best or the strongest sauce) en bij Idinau, 165:

Hongher is de beste sausse, t'is klaer;
Want die gheeft smake tot alle spijse.

Vgl. fri. hûnger hjit makket rie beanne swiet; Erasmus, CLXIV; Bebel, 202; 500; Volkskunde XVII, 74; Tuinman I, 97: honger maakt raauwe boonen zoet. Honger ziet struif voor taart aan; Harrebomee I, 324 a;

1) Dr. D.C. Hesseling had de vriendelijkheid mij mede te deelen, dat rauwe, in water geweekte boonen het gewone voedsel waren der anachoreten en monniken, die streng vastten. Nog heden worden ze in den vastentijd door vele Grieksche kloosterlingen gebruikt. Dit zelfde gebruik zal ook wel in de kloosters van het Westen bekend geweest zijn.

[p. 361]

Wander II, 914: Hunger macht rohe Bohnen (oder Saubohnen) süsz oder zu Mandeln; in der Not friszt der Teufel Fliegen; eng. hungry dogs will eat dirty puddings; hunger makes hard beans sweet (or soft).