Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1682. Een oog (oogje) in het zeil houden.

‘Oog in het seil houden: dit is het werk van een goed seeman, om geduurig op sijn hoede te sijn:.... oneigenlijk: op sijn beroep passen, een waakend oog houden’ (Winschooten, 249). De uitdr. komt in de

[p. 102]

latere middeleeuwen voor bij Despars, 2, 252 en Froissart, 384 (oge int seil houden) en wordt in de litteratuur zeer dikwijls aangetroffen. Zie Campen, 129: hy heft steets hem (l. het) een ooghe int seyl; Anna Bijns, Refr. 311; Idinau, 212; Van Lummel, 377; Hooft, Brieven, 188; Vondel, Gebroeders, vs. 1107; Lof der Zeevaert, 456: een oog in't seyl slaen; Pers, 377 b; Asselijn, 255; Halma, 449; C. Wildsch. II, 56; enz. Zie verder het Ndl. Wdb. X, 2272; Harrebomée II, 144 a; Waasch Idiot. 758; Antw. Idiot. 2171. Ook in het Friesch: in each yn 't seil hâlde; nd. en Oge int Seil hebben (Eckart, 24).