Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw

meer over deze tekst

Informatie terzijde

Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden
Toon afbeeldingen van Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegdenzoom

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8,98 MB)

ebook (6,37 MB)

XML (5,27 MB)

tekstbestand






Genre

sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
woordenboek / lexicon


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

(1923-1925)–F.A. Stoett–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

1786. Patser,

een algemeen scheldwoord in de bet. van ploert, proleet, prolurkGa naar voetnoot2), prol, smeerlap. Wellicht verwant met het dialectische bats(ch), zwierig, in het oog vallend rijk gekleed (Molema, 20; Draaijer, 4 a; Gallée, 3); 17de eeuw batsch, trotsch, brutaal; nhd. batzig, patzig, aanmatigend, trotsch; deels met het znw. pats, drukte, in pats maken, -maker, -trapper, dat van onomatopoëtischen oorsprong is (vgl. beiersch patsche(r), klatschhafte person, schwätser). Ook kan het wkw. verpatsen, fri. forpatse (voor verpassen, hd. (ver)paschen, (ver)passen, Pascher, smokkelaar) van invloed geweest zijnGa naar voetnoot3). Voor bewijsplaatsen zie Ppl. 194; Opprel, 76; Kmz. 14; Jord. 123; Kalv. II, 148; Menschenw. 90: Een vuilik, 'n skoelje..... een patser; Jong. 199: vuile patsers; Kmz. 303: gemeene patser; Kmz. 261: ouwe patser; Nkr. VII, 20 Sept. p. 5: rijke patsers. Als tweede lid eener samenstelling geldpatser (in Kmz. 100; De Arbeid, 31 Jan. 1914, p. 2 k. 4; 5 Aug. 1914, p. 1 k. 1); krachtpatser (in Het Volk, 24 Dec. 1913, p. 1 k. 4; 6 Mei 1914, p. 3 k. 1; Slop, 6). Verder komt voor patsertje (in Dsch. 139); patserig (in Kmz. 355); patserigheden (in Kmz. 339); verpatserd (in Zandstr. 71: De schrikkelijk verpatserde, ziekelijk bleeke jongen).

voetnoot2)
Contaminatie van proleet (= proletariƫr, lat. proletarius) en schurk?
voetnoot3)
Franck- v. Wijk, 493; Ndl. Wdb. XII, 834.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Algemene gebruikersvoorwaarden
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken