Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taal
    • Limburgse literatuur
    • Friese literatuur
    • Surinaamse literatuur
    • Zuid-Afrikaanse literatuur
  • Selecties
    • Onze kinderboeken
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Publiek Domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Hergebruik
    • Disclaimer
    • Informatie voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid
Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8,97 MB)

ebook (6,37 MB)






Genre
sec - taalkunde

Subgenre
non-fictie/naslagwerken (alg.)
woordenboek / lexicon


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

(1923-1925)–F.A. Stoett

Vorige Volgende

1836. Iemand zijne planeet lezen,

d.w.z. iemand zijn toekomstig lot voorspellen; eig. iemand zijn geluk of ongeluk uit zijne geboortester voorzeggen2), zijn horoscoop trekken (fr. tirer l'horoscope3). Onder een planeet verstaat men eene dwaalster, maar de astrologen verstonden er ook geboortester onder, wier stand invloed kon oefenen op iemands lot. De Grieksche geschiedschrijver Diodorus van Sicilië vermeldt (II, 31), dat reeds bij de Chaldeeërs het geloof bestond aan den grooten invloed, dien de sterren, en vooral de planeten op 's menschen lot konden oefenen. Bij ons vinden we in de middeleeuwsche geschriften meermalen van dien invloed melding gemaakt o.a. in de Natuurkunde v.h. Heelal, vs. 18 vlgg.:

[p. 166]
 
Want dat seghet ons die scrifture,
 
Dat elcke creature, die levet,
 
Sine nature van boven hevet
 
Al van den seven planeten.

Zie verder vs. 1297 vlgg. en vs. 1245-1286; Maerlant, Heim. der Heim. vs. 777 vlgg.; 1591-1686; Limb. XI, 759 en Verdam in de Handelingen der Maatschappij v. Nederl. Ltk. 1897/1898, bl. 52-54; Halma, 507: Iemand zijne planeet leezen, zijn geluk of ongeluk uit zijne geboortestar voorzeggen; Harreb. II, 187. Vandaar kon de zegswijze ontstaan onder een gelukkige (of ongelukkige), de rechte, planeet geboren zijn; vgl. no. 670.

2)
Lezen hier op te vatten als het opslaan van bepaalde boeken om daaruit een geheim te ontdekken.
3)
Vgl. Littré II, 2049; IV, 2233. De horoscoop is het punt der ecliptica, dat op het tijdstip van iemands geboorte boven den horizont verrijst. Uit dien stand iemands lot te bepalen, te trekken, noemt men horoscoop trekken. Hoe dit horoscoop trekken geschiedt, deelt Nic. Beets mede in Na vijftig jaar, 1887, bl. 165.

Vorige Volgende