Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

[p. 319]

2178. Tusschen twee stoelen in de asch vallen (of zitten),

d.w.z. tusschen twee gevallen niet weten te kiezen en dus niets uitrichten of de gelegenheid verzuimen; in verlegenheid zitten; eene nog dialectisch bekende uitdrukking, die sedert de middeleeuwen voorkomt. Vgl. mlat. labitur enitens sellis haerere duabus; sedibus in mediis homo saepe resedit in imis; Sev. Vroeden, 3357: Daer viel si van twee stoelen op derde, dat haer dede int herte wee (vgl. fr. demeurer ou se trouver entre deux selles le cul par terre¹⁾); Despars, 2, 331: Zittende by dien middele tusschen twee stoelen in d'asschene (in groote verlegenheid²⁾); Coornhert, Paradoxa, 420 r: Door welcke verkeerde leeringhe ghy 't volck den tegenwoordighen rust (die eenen voorsmaeck des eeuwighen levens is) metten toekomende berovende, fijn tusschen twee stoelen inder Asschen settet; Campen, 133: Hy sit tusschen twee stoelen in d'assche; Colijn v. Rijssele, Sp. der M., 111 v: Sy set u tusschen twee stoelen in dasschen; Idinau, bl. 11; Cats I, 421; Tuinman II, 119: Wat baaten twee stoelen, als men tusschen die beide in de asch zit? Halma, 35; H.S. 77: Nu zit men tusschen twee stoelen in de asch; Adagia, 61: Tusschen twee stoelen in d' asschen sitten, inter sacrum saxumque stare; Harreb. I, 21; Ndl. Wdb. II, 715.; Het Volk, 22 Oct. 1913 p. 1 k. 1: Steunen op ons - of steunen op een deel der rechterzijde - wil zij tusschen die twee stoelen in gaan zitten, dan valt zij (de Regeering) op den grond; H. Post, 3 Aug. 1918 p. 905 k. 4: De Duitschers vinden hem niet Duitsch genoeg, de anderen vinden hem te Duitsch. Zoo zit hij vrijwel tusschen twee stoelen op den grond; Afrik as jij op twee stoelen tegelijk wil sit, kom jij op die grond te lande; fri. twisken twa stoellen yn 'e yeske sitten, in verlegenheid; mhd. zwischen zwein stühlen sitzen; under zwên stûlen nider sitzen; hd. sich zwischen zwei Stühle setzen, von zwei Dingen, die man zugleich erhalten möchte, keins bekommen; eng. to fall between two stools, to fail from vacillation between two courses; Wander IV, 939-940.

1) On se trouve souvent reduit à cette situation pour avoir porté ses prétentions trop haut, ou encore pour avoir voulu maladroitement poursuivre plusieurs buts à la fois.

2) Mnl. Wdb. VII, 2161.