Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden (1923-1925)

Informatie terzijde

Titelpagina van Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden
Afbeelding van Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegdenToon afbeelding van titelpagina van Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8.98 MB)

ebook (6.37 MB)

XML (5.27 MB)

tekstbestand






Genre

sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
woordenboek / lexicon


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

(1923-1925)–F.A. Stoett–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

2456. Op grooten voet leven,

d.i. op rijkelijke, ruime wijze leven; ook wel in scherts gebezigd voor: groote voeten hebben. Het is onnoodig voor de verklaring van deze spreekwijze te denken aan de in de 14de eeuw in Frankrijk voorkomende gewoonte der adellijke heeren om schoenen te dragen met lange spitsenGa naar voetnoot3); zij laat zich veel eenvoudiger verklaren, wanneer men ‘voet’ opvat in den zin van wijze, die zich geleidelijk ontwikkelt uit dien van steunpunt, basis, grondslagGa naar voetnoot4); vgl. mnl. uptien voet, aldus; Kiliaen: Voet, modus, lex, conditio; op dien voet, eo modo, ea lege, ea conditione; Vondel, Jeptha, 922: op dien voet, op die wijze; Salomon, 797; afrik. hulle lewe op groot voet; het hd. auf groszem Fusze leben; fr. être sur un grand pied; être sur un bon pied, dans une bonne situation; ook être sur un bon pied avec quelqu'un, met iemand op goeden voet staanGa naar voetnoot5); sur le pied de guerre, op voet van oorlog; au petit pied, in het klein, enz.; hd. auf gutem, vertrautem Fusze; etwas auf den alten Fusz bringen; ook in het eng. on the old, same footing; on a friendly, a good footing, en verder bij ons op goeden voet (Pers, 703 a; Janus, 199); op vertrouwden

[pagina 446]
[p. 446]

voet; op den ouden voet (Pers, 474 a; Hooft, Brieven, 167); op gelijken voet (Van Effen, Spect. V, 229); op (een) nieuwen voet (Com. Vet. 35); op (een) lossen voet (Van Effen, Spect. XII, 135; V. Janus, 3, 206); op denzelfden voet (C. Wildsch. I, 133); enz. enz. Vgl. fri. hy libbit op in greate foet, hij leeft op grooten voet; ironisch van iemand die buitengewoon groote voeten heeft en bovendien lompe schoenen draagt (W. Dijkstra II, 316 b); Huygens, Hofwijck, 2408: Dat's nu de kleine voet, het gebruik, de manier bij den geringen man; De Cock1, 139, alwaar vermeld zijn de syn. op een hoogen, een breeden voet leven; Schuerm. 825 a: iets op breeden voet aanleggen, op een breede schaal, in het groot; Antw. Idiot. 1392; De Bo, 1340 b; Tuerlinckx, 700: op goeie (of goen) voet zijn of staan, op den goeden weg zijn, veel kans hebben. Vgl. no. 1971; West-Friesl.: Hij kakt op 't groote huisie, leeft op grooten voet.

voetnoot3)
Zie Borchardt, no. 399; Wander I, 1301. In de 17de eeuw droeg men ook bij ons nog dergelijke tootschoenen (De Brune, Bank. II, 102).
voetnoot4)
Vgl. Grimm IV1, 1006: Fusz: der stand den eine sache hat, die art und weise des seins, die als grundlage geltende bestimmung und einrichtung.
voetnoot5)
Vgl. op een goed voetje staan met iem. in D.H.L. 39: 'k Sta nogal op 'n goed voetje met Willemien.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken