Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620 (1927)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (18.39 MB)

XML (1.99 MB)

tekstbestand






Editeurs

C.R. de Klerk

B.H. Molkenboer

H.W.E. Moller

J. Prinsen J.Lzn

Leo Simons

J.F.M. Sterck



Genre

proza
poëzie
drama

Subgenre

emblematiek
verzameld werk
gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes
tragedie/treurspel
tragikomedie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

(1927)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen
[pagina 524]
[p. 524]

4. Vanden Basilisco ende t' Weselken.Ga naar voetnoot*



illustratie

1 Soo hebben gedaen de Knechten ende Boeren, die in Scythia bleven. Want doe de 2 Heeren des Lands tegen de manhaftige wijven, Amazones geheten, krijch voerden, 3 soo zijn de knechten (om dat de Heeren 7 jaren langh uyt bleven) selver Heeren 4 geworden, ende hebben haere Meesters, doense wederkeerden, verdreven. Dies de 5 Heeren tegen de Knechten moesten krijgh voeren. Maer de knechten hebben al 6 deurgaens het veldt behouden. Eyndlijc heeft eener geraden, men soude de knechten 7 niet met wapenen, als machtige vyanden, maer met roeden ende geesselen, als Slaven, 8 aengrijpen. Desen raedt hebben sy alle gevolght, ende haer met Spies-roeden ende 9 geessels toegerust, ende aldus teghen de Knechten ende Boeren ghestreden, haer 10 overwonnen, ende 'tlandt wederom in gekregen.

IVSTINVS.

[pagina 525]
[p. 525]
IV
 
Het wreede onmenschlijck dier, dat eyselijck en straf
 
Den menschen blixemt met een oogenwenck int graf,
 
De felle Basilisc, beloerden en bewaeckteGa naar voetnoot3
 
Een Wezelken 'twelck staegh zijn duyster hol genaeckte.
5[regelnummer]
Een Wezelken 'twelck staegh zijn aes aldaer ontrentGa naar voetnoot5
 
En dagelicxen roof te halen was ghewent.
 
'Twelck als het nu gewaer wert s'Basiliscen treken,Ga naar voetnoot7
 
Zoo heeft het hem beraen om s'vyands macht te breken,Ga naar voetnoot8
 
En met een tacxken groen van ruyten zich bedeckt,Ga naar voetnoot9
10[regelnummer]
Van ruyten 'twelck voor't gift een tegen-gift verstreckt:
 
Iae eyndelijck vermagh den Basilisc te dooden:
 
Dies heeft het dagelijcx zijn vyand t'hooft gheboden.
 
‘Het welck den zwacken leert, dat hy zijn zaeck gewis
 
‘En wijs beleyden zal, om hem die stercker is
15[regelnummer]
‘Met uyterlijck ghewelt soo seer niet te bespringhen,Ga naar voetnoot15
 
‘Als door voorsichticheyd en kloeckheyd te bedwinghen.Ga naar voetnoot16
 
‘Veeltijdts de stercke zijn door kloecker t'onderbracht,Ga naar voetnoot17
 
‘Want list (gelijckmen zeght) gaet dickwils boven kracht.
voetnoot*
Boven- en Onderschrift:
Basilisco: Lat. 3e n.v. van basiliscus: koningslang; fabelachtig dier met 't voorlijf van 'n haan, en 't achterlijf van 'n slang.
Regel 1 in Scythia: in Skythië (in de streken van de Kaukasus); doe = doen: toen (zie blz. 518 op r. 3). - r. 2 manhaftige wijven: strijdbare vrouwen. - r. 3 selver: zelf (oorspronkelik verbogen vorm, die ook in 't middeleeuws in alle gevallen gebruikt werd). - r. 6 eener: een, iemand (eener onder Duitse invloed). - r. 8 haer: hun, zich; Spies-roeden: spitsroeden (spiesroeden uit 't Duits); 't zijn buigzame tenen roeden, als zweep of geselroeden gebruikt. - r. 10 in gekregen: in bezit gekregen; Iustínus: Romeins geschiedschrijver omtrent 150 na Kr.
voetnoot3
De basilisk kon volgens de Ouden iemand doden met z'n blik (zie blz. 293 vs. 4), maar hij had 'n afschrik van de wijnruit (zie vs. 9, 10); beloerden en bewaeckte: beloerde en bespiedde.
voetnoot5
ontrent: omtrent (ontrent 17 d'eeuwse bijvorm van omtrent, door verwisseling van omen on- wat veelvuldig voorkwam, vooral door gelijkmaking van klank, on werd om bijv. voor b en m, en om werd on voor d en t).
voetnoot7
'Twelck: Latijnse zegswijze, betrekkel. voornaamw. dat terug ziet op 'n voorgaande zin, aan 't begin van 'n nieuwe zin; 'Twelck als het nu: en als dit nu; s'Basiliscen: verbogen vorm zoals s'mensen.
voetnoot8
hem beraen: zich beraden, overleggen.
voetnoot9
ruyten: wijnruiten; de wijnruit is 'n geneeskrachtige plant.
voetnoot15
soo seer niet: niet zo zeer.
voetnoot16
kloeckheyd: wijsheid.
voetnoot17
kloecker: wijzeren; t'onderbracht: ten onder gebracht.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken