Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620 (1927)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (18.39 MB)

XML (1.99 MB)

tekstbestand






Editeurs

C.R. de Klerk

B.H. Molkenboer

H.W.E. Moller

J. Prinsen J.Lzn

Leo Simons

J.F.M. Sterck



Genre

proza
poëzie
drama

Subgenre

emblematiek
verzameld werk
gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes
tragedie/treurspel
tragikomedie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

(1927)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen
[pagina 596]
[p. 596]

40. De Os en de ghemeste Koe.Ga naar voetnoot*



illustratie

1 Ghelijck als de Koe ghemest zijnde ter slachtbanck ghevoert worde, ende de Osse 2 zijn leven langer behield: also ist den Israëliten inde woestijne ghegaen. Want als 3 sy haer met het Manna ofte hemels broodt, 'twelck haer op een seker mate tot onder- 4 houdt des levens ghegheven worde, niet genoegen lieten, maer begeerden haer met 5 vleysch te vullen ende te mesten, so is hun sulcx in grooter overvloet ghegheven. 6 Doch als sy haer op't beste ghevult ende vol gegeten hadden, so dat haer het vleesch 7 noch inde mond ende tanden stack, doen wierden sy geslachtet ende van God om- 8 gebracht. Maer de andre, die met het broodt te vreden waren, die bleven by het 9 leven.

NUMER. 11.

[pagina 597]
[p. 597]
XXXX
 
Een Os die zwaer gejuckt den tragen ploegh most slepen,
 
En stadigh werd gedreyght met 'tluyd geklats der zweepen,
 
Des avonds werd gestalt, aemachtigh mat en moe,Ga naar voetnoot3
 
En rusten naest de krib van een ghemeste Koe,Ga naar voetnoot4
5[regelnummer]
Die schamper dreef den spot, met al zijn slavernije,Ga naar voetnoot5
 
Om dat zy leefde in weelde en huppelde als de vrije.Ga naar voetnoot6
 
Maer eynd'lijck werd den Os ghewaer, en nam wel achtGa naar voetnoot7
 
Dat dees ghemeste Veers werd met de bijl gheslacht.Ga naar voetnoot8
 
Waerom hy zijnen staet voor d'ander heeft gheprezen,Ga naar voetnoot9
10[regelnummer]
Vermids hy niet en had de slagh des bijls te vreezen:
 
Dies koos zijn slaverny noch liever als een wijl
 
In wellust opghevoed te werden voor de bijl.Ga naar voetnoot12
 
‘Wie't eynde gade slaet van goeden en van quaden,
 
‘De korte wellust zal verfoeyen en versmaden.
15[regelnummer]
‘De wellust is wel zoet in d'uyterlijcke schijn,
 
‘Maer kan van druck en rouw niet afghescheyden zijn.Ga naar voetnoot16
voetnoot*
Regel 1 worde: werd. - r. 3-4 haer... niet genoegen lieten: zich niet lieten tevreden stellen; op een seker mate: in 'n bepaalde hoeveelheid; (ze konden niet meer gebruiken dan ieder voor z'n maaltijd nodig had: zie Uittocht, hfst. 16, vs. 16-18). - r. 4 haer: zich. - r. 5 sulcx: dit; in grooter overvloet: in grote overvloed (grooter: ouwe 3e naamv. vrouw. op -er). - r. 6 op't beste: op z'n best. - r. 7 inde mond ende tanden stack... zie Numeri 11, 33: ‘nog stak 't vlees hun in de tanden... en zie de toorn des Heren is over 't volk ontstoken’; geslachtet: gedood; van God: door God. - r. 8 by: in. - r. 9 Numer. 11: Numeri 11e hoofdstuk; Numeri heet 't 4e boek van Mozes, (Boek der getallen, zo genoemd naar de volkstelling, waarmee 't begint).
voetnoot3
aemachtigh: amechtig, buiten adem.
voetnoot4
rusten: rustte.
voetnoot5
schamper: schimpend.
voetnoot6
huppelde als de vrije: in vrijheid rondliep; als de vrije: gelijk de vrijgeborene; (gewone omschrijving voor 'n bepaling van wijze zoals in 't middeleeuws: doet alse die wise: handel wijs).
voetnoot7
nam wel acht: zag heel goed.
voetnoot8
Veers: vaars, koe.
voetnoot9
Waerom: daarom ('t Lat. Quare aan 't begin van 'n zin); staet: toestand; voor: boven.
voetnoot12
In wellust: in overvloedig genot; werden: oorspronkelike vorm van worden.
voetnoot16
rouw: verdriet.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken