Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620 (1927)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (18.39 MB)

XML (1.99 MB)

tekstbestand






Editeurs

C.R. de Klerk

B.H. Molkenboer

H.W.E. Moller

J. Prinsen J.Lzn

Leo Simons

J.F.M. Sterck



Genre

proza
poëzie
drama

Subgenre

emblematiek
verzameld werk
gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes
tragedie/treurspel
tragikomedie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

(1927)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen
[pagina 660]
[p. 660]

72. Slanghe en Boer.Ga naar voetnoot*



illustratie

1 Sulcken danck behaelde de Keyser Arnulphus voor de weldaedt, die hij Zundebaldo 2 der Slaven Coning bewesen had. Want als die van zijn vijanden zeer benaut ende 3 schier gants en gaer onderdruct was, so heeft Arnulphus hem met geldt ende volck 4 versterct, ende uyt alle noot wederom gheholpen. Maer als Zundebaldus hem weder 5 sterck bevant, so heeft hij hem teghen zijn weldoender opgemaect, ende onderstond 6 hem groote schade te doen; twelck hem nochtans niet wel vergingh: want hij vanden 7 Keyser met heyrscracht overrompelt, ende eer hij daertegens voorzien conde onder- 8 druct wierde.

LUITPRANDUS.

[pagina 661]
[p. 661]
LXXII
 
De Land-man bij gheval vond in een hage doren,Ga naar voetnoot1
 
Een krunckelende Slangh, schier dood en half vervroren,Ga naar voetnoot2
 
Vermits den Noordenwind de bleecke zon int' snee,Ga naar voetnoot3
 
En 'tijs op 'tstrengst vant jaer haer aenzicht spieglen dee.Ga naar voetnoot4
5[regelnummer]
Des huys-mans hert gheroert met liefde en mede dooghenGa naar voetnoot5
 
'tSerpent brenght in zijn hut, maer vond zich haest bedrogen:Ga naar voetnoot6
 
Want als 'tondanckbaer dier s'vuyrs gloeyentheyd vernam,Ga naar voetnoot7
 
En meer en meer allenx heel tot zich zelven quam,
 
Het zijn fenijn terstond aen allen kanten spreyde,Ga naar voetnoot9
10[regelnummer]
Dies hij haer met een acx terstond ten strijde ontzeyde,Ga naar voetnoot10
 
En kloof haer 'thooft in twee, en riep, O schendigh feyt!Ga naar voetnoot11
 
Is dit de loon en danck van mijn ghetrouwigheyd?Ga naar voetnoot12
 
‘Daer is geen boozer dier als een ondanckbaer mensche,Ga naar voetnoot13
 
‘Die als hem alles gaet naer zijnen lust en wenscheGa naar voetnoot14
15[regelnummer]
‘D'ontfanghen weldaed niet alleen ter zijden stelt,
 
‘Maer den weldoender zelf met alle quaed vergelt.
voetnoot*
Onderschrift:
Regel 1 de Keyser Arnulphus: Keizer Arnulf; de: gelijk in 't middeleeuws 't lidwoord voor tietels, wanneer 'n eigennaam volgt; Arnulphus: Arnulf in 896 Duits Keizer; Zundebaldo: aan Zundebaldus. Zundebald heette eigenlik Swatopluk, 'n Slaviese koning, die met keizer Arnulf in oorlog was. Toen Arnulf met Swatopluk vrede sloot, werd Arnulf's zoon geboren, die nu naar Swatopluk genoemd werd: dit is de bekende H. Zwentibold (in Limburg Sanderbout genoemd; Sanderbout vernederlandsing van Zundebald). - r. 2 van: door. - r. 3 schier gants en gaer: bijna helemaal; (gants en gaer uit 't Duits ontleend: ganz und gar; voor gants zie blz. 459 vs. 10); volck: krijgsvolk. - r. 5 hem bevant: zich voelde (bevant: de oorspr. vorm van bevond); heeft hij hem.... opgemaect: heeft ie zich voor de strijd toegerust; weldoender: weldoener (met tussengevoegde d gelijk hoenders uit hoeners); onderstond: probeerde. - r. 6 vergingh: bekwam. - r. 7 met heyrscracht: met'n legermacht; daertegens: daartegen (daertegens met toegevoegde bijw. -s, mede onder invloed van jegens); voorzien conde: maatregelen kon nemen; conde: oorspr. vorm van kon. - r. 8 wierde: werd; Luitprandus: Luitprand, bisschop van Cremona, heeft enkele geschiedkundige werken geschreven (10e eeuw).
voetnoot1
bij gheval: bij toeval; hage doren: haagdoorn.
voetnoot2
Een krunckelende Slangh: 'n in elkaar gekronkelde slang; krunckelende: met passieve betekenis; vergelijk: 'n zingende Mis; half vervroren: door de vorst half verongelukt.
voetnoot3
snee: sneeuw (snee: oorspr. onverbogen vorm naast sneeuw uit de verbogen vormen; ook 'n het-woord, zoals in 't middeleeuws).
voetnoot4
op 'tstrengst vant jaer: in de strengste tijd van 't jaar; in 't strengste jaargetij; haer.... nml. van de zon. Dus: omdat de Noordewind de bleke zon z'n aangezicht deed spiegelen in de sneeuw....
voetnoot5
Des huys-mans hert: 't hart van de boer.
voetnoot6
haest: spoedig.
voetnoot7
gloeyentheyd: warmte; vernam: bemerkte, voelde.
voetnoot9
fenijn: venijn, vergif (venijn en fenijn naast elkaar door 't lidwoord 't dat de v verscherpt)
voetnoot10
acx: bijl; ten strijde ontzeyde: (ten strijd uitdaagde) aanviel.
voetnoot11
kloof: kliefde (oorspr. sterk w.w.); schendigh: schandelik.
voetnoot12
de loon: 't loon (zoals in 't middeleeuws de- en het-woord); ghetrouwigheyd: genegenheid.
voetnoot13
mensche: oorspronkelike vorm van mens.
voetnoot14
wensche: ouwe verbogen vorm.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken