Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627 (1929)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (10.98 MB)

XML (3.16 MB)

tekstbestand






Editeurs

C.R. de Klerk

B.H. Molkenboer

H.W.E. Moller

J. Prinsen J.Lzn

Leo Simons

J.F.M. Sterck



Genre

poëzie
drama

Subgenre

verzameld werk
gedichten / dichtbundel
tragedie/treurspel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627

(1929)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 495]
[p. 495]

Op Vrbaen den Achtsten.aant.aant.Ga naar voetnoot*

 
Wat Godheit vol ontsaghs is dit,
 
Die daar op zeven bergen zit,
 
En zwaait, met zijne rechte hant,
 
Dien blixemstraal, en gloenden brant,
5[regelnummer]
Vervaarlick als de Dondergodt?Ga naar voetnoot4-5
 
Terwijl hy, uit het hooge slot,Ga naar voetnoot6
 
Een ieder handelt zoo beleeft,Ga naar voetnoot7
 
En streelt, en smeeckt, en zegent, heeftGa naar voetnoot8
 
Hy onder zijn schabel gebraghtGa naar voetnoot9
10[regelnummer]
En zolen 't oorlooghsfors geslacht;Ga naar voetnoot10
 
En, trapplende op 't gekroonde hooftGa naar voetnoot11
 
Der grootste Koningen, verdooft
 
Het gloeiend purper van den Raat
 
Der Vadren, die rontom hem staat;Ga naar voetnoot13-14
15[regelnummer]
Gelijck 't gestarrent flaauwt, en daalt,
 
Zoo ras de zon in 't Oosten straalt
[pagina 496]
[p. 496]
 
Van gout en roozen, uit haar troon.
 
Verhuist Iupijn met al de Goôn?Ga naar voetnoot18-vlgg.
 
En vaart hy uit den hemel, om
20[regelnummer]
Het Kapitool, sijn Heilighdom,Ga naar voetnoot20
 
Te gaan bezoecken? wat gezagh
 
Brengt d'eerste tijden voor den dagh,
 
En voert den ouden Numa weêrGa naar voetnoot23
 
Te Rome, met zoo groot een eer?
25[regelnummer]
En levert Rome weder aan
 
Den grijzen Numa onderdaan?
 
Terwijl 't gemoedt dit overleit,
 
Zoo luistert my mijn geest, bereit
 
Te baren, en gedreven doorGa naar voetnoot28-29
30[regelnummer]
Iet hemelsch, dit al stil in 't oor:
 
Dees is de groote SleutelvooghtGa naar voetnoot31
 
Van 's hemels poorte. rust nu. pooght
 
Niet meer te weten. Buigh uw knien,
 
En kus zijn voeten, wijt ontzien.

Te Rome, met den ingangk des gulden jaers, 1625. Vertaelt uit mijn Broeders Latijn.

voetnoot*
Van 1625. Afgedrukt volgens de oudste bekende uitgave in I.V. Vondels Verscheide Gedichten; CIƆ IƆ C XLIV [1644], blz. 210.
Willem van den Vondel bevond zich tegen 't begin van 't jaar 1625 in Rome, toen Paus Urbaan VIII 't jubeljaar of gulden jaar uitschreef. Dergelijke jubeljaren worden in Rome gevierd om de 25 jaar, van Kerstmis tot Kerstmis, in dit geval dus van Kerstmis 1624 tot Kerstmis 1625. In dat jubeljaar kunnen de gelovigen de jubilee-aflaat of buitengewone volle aflaat (en andere geestelike voorrechten en gunsten) verkrijgen, wanneer ze in Rome de graven der Apostelen Petrus en Paulus bezoeken, en de verdere voorwaarden vervullen. In 't daarop volgende jaar kan gedurende 'n bepaalde tijd die jubilee-aflaat over de hele wereld verkregen worden. 't Laatste jubeljaar is gevierd in 1925.
Bij gelegenheid van de afkondiging van dit jubeljaar schreef Willem van den Vondel 'n Latijns gedicht op Urbaan VIII; Vondel heeft dit in Nederlandse verzen overgebracht. Willems gedicht is verloren. Zie over Willem van den Vondel, blz. 76.
Paus Urbaan VIII, geboren in Firenze (Florence) in 1568, werd in 1623 tot paus gekozen als opvolger van Gregorius XV; hij stierf in 1644.
voetnoot4-5
Zinspeling op de bliksem, die Jupiter (de Dondergodt) slingert (verg. vs. 18).
voetnoot6
uit het hooge slot d.i. 't Vatikaan waar de Pausen woonden, of mischien de hoog oprijzende Engeleburg aan de Tiber, de sterke slotvesting van Rome, die ook door Urbaan VIII nog is versterkt; de Engeleburg is dan 't zinnebeeld van de uiterlike macht van Rome.
voetnoot7
handelt: behandelt; beleeft: met liefde, welwillend (zie blz. 71 aant. op vs. 41).
voetnoot8
streelt, en smeeckt: vriendelik toespreekt (van beide woorden is dit 'n ouwere betekenis).
voetnoot9
schabel: voetbank; dus: heeft hij tot onderwerping gebracht.
voetnoot10
't oorlooghsfors geslacht: 't krijgsvolk (t' is niet duidelik waar dit op slaat).
voetnoot11
Ook de koningen kusten uit eerbied de voeten van de Paus.
voetnoot13-14
Zijn luister overstraalt die van de kardinalen (den Raat der Vadren); Het gloeiend purper van de helrode toga der kardinalen.
voetnoot18-vlgg.
Vragen die de dichter zich stelt: Komen de goden naar de aarde? Welke macht doet de oude tijden herleven met een Rome, dat aan de grijze Numa gehoorzaam (onderdaan) was?
voetnoot20
't Kapitool was in 't oude Rome de hoofdtempel van Jupiter; daartegenover stond de burcht, die ook kapitool genoemd werd.
voetnoot23
den ouden Numa: Numa Pompilius, opvolger van Romulus als koning van Rome, die volgens de overlevering Rome z'n wetten en godsdienstige instellingen gegeven heeft.
voetnoot28-29
luistert: fluistert; bereit te baren: die iets wil voortbrengen.
voetnoot31
Sleutelvooght: de bewaarder van de sleutels, van de sleutelmacht; als opperste bestuurder van de Kerk, omdat Kristus tot St. Pieter gezegd heeft: U zal ik de sleutels geven van 't rijk der Hemelen (Matth. 16:19).

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken