Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640 (1929)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.89 MB)

ebook (6.82 MB)

XML (2.97 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie
drama

Subgenre

verzameld werk
gedichten / dichtbundel
tragedie/treurspel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640

(1929)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Op Haan Kalkoen.aant.aant.Ga naar voetnoot*

 
Wie sach oyt gecken sonder bel?Ga naar voetnootvs. 1
 
Kalkoentjen is wat root van velGa naar voetnoot2
 
En suyver geus,Ga naar voetnoot3
 
Om dat de Rijnsche muskadelGa naar voetnoot4
5[regelnummer]
Met al het suyver nat
 
Van 't Heydelbergsche vat,Ga naar voetnoot6
 
Treckt in sijn neus,
 
En daerom buldert hy soo fel,
 
Als Goliath den Reus;
10[regelnummer]
Wy achtent boert, en kinder-spel.
 
By dronck is hy wat beus;Ga naar voetnoot11
 
Maer nuchteren wonder geus.
[pagina 338]
[p. 338]
 
Bachant, had ghy niet onbeschaemt,Ga naar voetnoot13
 
En 't geen een Leeraer minst betaemt,
15[regelnummer]
Ons Burgemeesters wel geneygt,Ga naar voetnoot15
 
Op 't Raedhuys met een moord gedreygt:Ga naar voetnoot16
 
Men had, ô droncke plonder-geus,Ga naar voetnoot17
 
U met geen roo kalkoensche neus
 
Op 't openbaer toneel gebracht,Ga naar voetnoot19
20[regelnummer]
En als een Schijtvalck uytgelacht:Ga naar voetnoot20
 
Gaet heen nu als een huylebalch,Ga naar voetnoot21
 
En hangt ons aen u suylegalg.Ga naar voetnoot22

voetnoot*
Van 1630? Afgedrukt volgens Vondels Poesy 1647 II B, blz. 192.
Of dit gedicht, dat Brandt niet vermeldt, van Vondel is, blijft onzeker.
Met Haan Kalkoen is de predikant Jacob Trigland bedoeld: vgl. de aantekening bij Rommelpot, vs. 61-62.
voetnootvs. 1
gecken sonder bel: narren zonder narrenkap (met belletjes) rondlopen.
voetnoot2
root van vel: vandaar de beschuldiging van drankzucht.
voetnoot3
geus: Contraremonstrant; dus: goed in de leer.
voetnoot4
muskadel: de fijne druif, waaruit de muskaatwijn bereid wordt.
voetnoot6
't Heydelbergsche vat: het bekende reusachtige vat, met kostbare oude wijn. De dichter kiest opzettelik de naam Heidelberg, zinspelende op de Heidelbergse catechismus, de grondslag voor de Calvinistiese leer.
voetnoot11
beus: kwaad (vgl.: hij heeft een kwade dronk); Hollands-dialektiese vorm van boos; vgl. met hetzelfde rijm Sprookje van Reintje de Vos, vs. 42.
[tekstkritische noot]TEKSTKRITIEK: vs. 13, de eerste uitgave heeft hy en geen komma achter Bachant; in de volgende uitgaven terecht verbeterd in ghy.
voetnoot13
Bachant: eigenlik priesters van Bacchus; hier als scheldwoord: drinkebroer.
voetnoot15
wel geneygt: welgezind, welwillend (achtergeplaatste bepaling bij Burgemeesters.
voetnoot16
‘Jac. Triglandus voerde zomwijl scherpe woorden tegens de Burgemeesters, dat zelfs op den predikstoel, hen smadelijk met de vinger aanwijzende, en daarover op 't Raedhuis ontboden, sprak hij zeer stout’ (A.).
voetnoot17
plonder-geus: vergelijk Rommelpot, vs. 67 en vooral plonderfiel in Otter in 't Bolwerck, vs. 65.
voetnoot19
‘Toen Kosters Ifigenia, in 't jaar 1630 voor 't volk vertoond werd, had men den speelder, die de rol van Euripylus spelen zou, soo toegemaekt met baard en kleeren, dat hij Trigland op een hair geleek, en elk een hem kende’ (A.).
voetnoot20
Schijtvalck: scheldwoord voor een druktemakende lafaard; oorspr. een roofvogel die zich voedt met de afval die andere vogels laten vallen (Ned Wdb. XIV, 637).
voetnoot21
huylebalch: bijvorm van huilebalk, maar hier wel in de betekenis: schreeuwlelik. In zijn Ovidius-vertaling (IV, 20) gebruikt Vondel het als bijnaam van Bacchus.
voetnoot22
suylegalg: heeft Vondel hierbij wellicht aan de kerkzuilen gedacht?

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

titels

  • De werken van Vondel (10 dln) (WB-editie)


auteurs

  • C.G.N. de Vooys

  • J.F.M. Sterck

  • H.W.E. Moller

  • C.R. de Klerk

  • B.H. Molkenboer

  • J. Prinsen J.Lzn

  • Leo Simons