It ferset

24

Hy riert yn syn lege beker en is útpraat oer de tsjerke. Watte, hy is oer alles útpraat. As wie in knop omdraaid. Yn 'e keamer gûnzet in blauwe mich syn rûntsjes. In blauwe mich, yn febrewaris.

‘Hat dûmny De Vree noch op besite west?’ freegje ik.

‘Dûmny De Vree.’

Hy sprekt de namme út as ‘brune beannen’, ‘gerssie’, ‘goeie’.

‘Ja, dy wie hjir ek noch even. Sit gjin kwea by, by dy man. Hie in treastboskje fan tsjerke by him, wêr stiet it...’ Hy linet mei in bline loaits yn 'e rjochting fan it finsterbank. Efter him, op 'e itenstafel, stiet in faaske hyasinten mei de kleur fan neillak. En dan wit ik it: dy rook dy't ik net teplak bringe koe doe't ik yn 'e hûs kaam.

Hoe hat er de dei fan juster belibbe?

‘De dei fan... O, bedoelst mem. No, krekt as earjuster en hjoed. Nee, in spesjale memmedei is der net. Har bertedei net, en ek har stjerdei net. Gjin dei sûnder har. Se is altiten by my, nacht en dei.

[p. 128]

Elske en buorfrou Aal komme mei blommen en weromtinkens, mar dat dogge se fral foar harsels, neffens my. Och, goed bedoeld.’ Ik bin bliid dat ik der net fuortdalik oer begûn bin.

De mich strykt del op syn seare hân. Hy wiist op 'e rekorder. ‘Is dat ding al út? Nim mar wer mei. Wat hat it allegear foar doel. Witst wat ik dien ha? Ik ha de knoop troch hakt. Ik ha Sinnejûn yn Akkrum skille en my ynskriuwe litten. Dêr sit noch goekunde dêr't ik mei prate kin: Antsje fan 'e bakker, Geart Peas, en lytse Hette fan Vredestein. Dy minsken witte noch wêr't it allegear om begûn is.’

Syn meidieling makket my kjel. Dat er dat no pas oansnijt! ‘Wêr't it allegear om begûn is.’ Ynienen sjoch ik de ferrimmetike Antsje, dy fan it kantsje, oerein kommen om te iepenbierjen wat God safier brocht om mei syn wurd himel en ierde te skeppen.

Hy is noch net útpraat.

‘It kin sa net langer. Wat moat ik, no't mem der net mear is. Do bist der no even, Els komt jûns fiif minuten om 'e hoeke, krekt as ik nei De fruitmand sit te hearren of Lingo besykje te folgjen, en ien kear yn 'e moanne ha ik hjir sa'n... bezoekdame oer de flier fan tsjerke. Dêr komt ek gjin sinfol wurd út. Ik mei bliid wêze dat ik teminsten Aal fan hjirneist noch ha, dy lit my net yn de steek. Mar ûndertusken wenje ik hjir spierlik allinne en do litst my ek mar wat oanmodderje. En dy thússoarch, dat is ien oanhâldende argewaasje.’

De sturtklok slacht trije útroptekens. Nuver, dat er syn ferwyt salang foar him holden hat. Skodholjend sit er foar him út te sjen. Ik blyk sa fier is 't hinne de ferpersoanliking fan al wat him dwers sit. Buorfrou Aal Struik wurdt my ta foarbyld steld. En ik fernim dat ik my skuldich fiel.

Ik sjoch wer nei him, sa't er dêr sit. Hy hat syn ding dien, my de loef ôfstutsen. In ferrassende draai. It fersoargingshûs. Fjirtjin dagen lyn moast ik noch alle war dwaan foar it alarmapparaat. Gjin sprake fan dat er de ôfstânbetsjinning om 'e pols ha woe.

‘Alarm? Hoesa alarm. Stean ik op ynstoarten? Ik kin Aal dochs

[p. 129]

roppe, of dy of Elske skilje as der wat is? It wurd fersoargingshûs wie in streekrjochte flok. Woe ik him soms opbergje? Hie er ôfdien? Fûn ik dat er by de âlde stumpers thúshearde?

No hat er ‘de knoop troch hakt’, mar hy sit derby as hie er himsels opknope.

‘Heit komt my oer it mad. Sinnejûn! Ik wist net dat heit sa hurd fan gedachten feroarje koe. Mar seinen se ek hoe lang dy wachtlist is? It kin noch moannen duorje, ear't der plak is.’

‘Watte? Moannen? Blinder jonge, ik kin gjin moannen wachtsje, dat begrypsto dochs wol?’

‘Miskien kin Nyls noch wat foar ús dwaan. Dy is dêr, hoe neamst dat... âldereinpastor? Tehúsdûmny?’

‘Nyls Wagenaar? Gjin sprake fan. Ik stel gjin priis op bemiddeling fan Nyls. Lêstendeis wie it noch foar de radio. Dûmny Wagenaar ûntkent glêshurd it hert fan it evangeelje, de bloedfersoening. Dy Nyls is gewoan in... in... in nihilist!’ Hy makket in ôfwarrend gebeart mei beide hannen.

Ik sjoch dat dit ûnderwerp ôfrûn is.