It ferset
(2004)–Harmen Wind–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 340]
| |
Doe't er noch gjin hichtefrees hie. It hynder hat de kop noch altyd yn 'e wyn. De krieën tûmelje dêrboppe om. De tsjerke rint fol. Ta myn fernuverens ek Janny Scheers en Melanie Sandet, yn twange manteltsjes. Janny mei in huodsje op, Melanie mei de hiergerdyntsjes fêstbûn op 'e efterholle. Katja Vandendoes lit it, sis mar, ôfwitte. Sy hat har bydrage levere. De kiste stiet flak foar it stek mei de byldhoude spyltsjes. Op 'e hichte fan it lid siet ienris myn holle fêst. De hiele foarste rige is foar ús. Lofts fan my Ina en Jacob, rjochts tante Elske. Fierders lege stuollen. Buorfrou Aal sit efter ús. Itselde selskip as by mem har útfeart komt foarby. It fûstkjen, de omearmingen, de mompele dielnimmings en it mykjen nei de tichte kiste, de fjouwerkante begelieding fan de doarpsorganist, it fertroude geknoffel fan Lyklama mei de rok om 'e skammels. Foar de tsjinst ha ik gjin oerlis mear mei de predikant, dy't út 'e konsistoarje, folge troch twa froulike amtsdragers, syn opwachting makket. Under de toga wei komt in sandaal mei in ljochtblau sokje foar it ljocht. Ik besykje him in wink te jaan, mar hy hat syn oandacht by it opstapke, de hân fan 'e diaken, yn wa't ik de wyksuster werken en it doarke fan 'e preekstoel. Dan giet er sitten en ferdwynt foar ús út it sicht. De oanwizings ynspirearje De Vree ta in dierbere preek. Hy frisselet ek noch in fragmintsje Oude visser yn syn betooeh:
Aan 't offer voor Gods gunstgenoten,
eenmaal op Golgotha vergoten,
ontleent de oude allengskens moed
om met zijn last van vele zonden
te schuilen bij des Heilands wonden,
zo voedt hij hoop op 't eeuwig goed.
In tsjûgenis fan it leauwe út 'e tiid fan it ûnwrikber gelyk. Ina stekt my in rôltsje ta dêr't it sulverpapier fan ferside lutsen is. Ik lûk der in pipermuntsje út en as ik it yn 'e mûle stek sjoch ik | |
[pagina 341]
| |
ús heit, yn 'e lytse tsjerke oan 'e oare kant, efter it doarke mei de koperen noasring, rûk ik it fjouwerkant, de dong. ‘De oude’ is ús heit. Wat dy sûndelêst oanbelanget, fansels koe er dy út 'e skuldbelidenis, mar ik freegje my ôf oft er dy los fan de rituele tekst ûnderfûn. Hy sûndige altiten, ‘in gedachten, woorden en werken’, sa't er it yn syn gebed sei, mar hy die nea wat ferkeard.
It momint komt dat ik as soan it wurd nimme moat, al wit ik net wat myn boadskip wêze sil. Ik besykje ûnder it lêste liet nochris eachkontakt mei de dûmny te krijen. ‘Do moatst...’ Ik moat wat sizze. Al soene it allinne mar syn lêste wurden wêze, dy't er fjouwer dagen foar syn dea útspruts: ‘Goeie reis.’ Syn reis. De opdracht oan syn neibesteande, ferklaaid as winsk. De Vree slacht it each op nei it houten tonferwulft, makke troch in achttjinde-ieuske skipsbouwer, dêr't hûndertfyftich jier lyn in doarpskeunstner net ûnfertsjinstlik in himel fol fleurich wjukkeljende, mûtele ingeltsjes op skildere hat. It slagget my net en berik him. Ik bliuw sitten. Us heit syn swijen slacht my mei stommens.
Lyklama stelt him breedút op foar de kiste, dûmny tanket yn ien standertsin de oanwêzigen út namme fan 'e famylje. Oanslutend galmet de deabidder syn sechje dêr efteroan yn gelegenheidshollânsk: ‘Of u allemaal wilt blijven stáán totdat de overledene is úítgedragen en de nááste nabestaanden de kerk hebben verláten, waarna u mij in een geslóten stoet volgt naar de dódenakker. Na de teráárdebestelling bent u wélkom in het Andringahuis waar kóffie of fris met iets erbij zal worden áángeboden dankuwel.’ Hy set syn grize trijefearnshege hoed op en jout ús in teken.
As wy de fjouwer krieën folgje dy't de kiste efter Lyklama oan de tsjerke út drage tusken de swijende rigen troch, draach ik fral myn ferswijde wurden mei. It triljen lûkt, hiel licht, út myn liif omheech nei de strôte, prikelet my yn 'e fingerseinen. |
|