Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Wiekslag om de kim. Deel 2. Commentaar en apparaat (1996)

Informatie terzijde

Titelpagina van Wiekslag om de kim. Deel 2. Commentaar en apparaat
Afbeelding van Wiekslag om de kim. Deel 2. Commentaar en apparaatToon afbeelding van titelpagina van Wiekslag om de kim. Deel 2. Commentaar en apparaat

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (15.13 MB)

Scans (30.94 MB)

ebook (15.81 MB)

XML (3.04 MB)

tekstbestand






Editeur

Leo Jansen



Genre

poëzie

Subgenre

studie
gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Wiekslag om de kim. Deel 2. Commentaar en apparaat

(1996)–Karel van de Woestijne–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[GZ37] Er is geen tijd. wat gistren was

Overlevering

C: Carnet H-60, p. 62v, 63r, 63v, 64r.
T1: De Vlaamsche gids 11 (april 1923), p. 325. /22/
T2: Elsevier's geïllustreerd maandschrift 33.ii (augustus 1923), p. 101. /25/
M1: Manuscript H-74,43.
M2: Manuscript H-76,60.
P1-3: Drukproeven D H-78,62.
D: God aan zee, p. 62.

Datering

Tussen 10 november en 6 december 1922.

Ontwikkelingsgang

Op p. 63r van het carnet van 1921-1922 schreef Van de Woestijne eerst in blauwe inkt een grove schets van het gedicht (C:A). Daarboven staat: ‘Aan Boutens’. Dit werd mogelijk geschreven nadat een begin was gemaakt met het klad van het gedicht, maar nog wel tijdens dezelfde sessie. De opdracht is niet gehandhaafd.

[pagina 492]
[p. 492]


illustratie

  C:A  
 
(1)   Er is geen tijd [ ø ]Ga naar margenoot+
  [witruimte]Ga naar margenoot+  

(2)   [ ø ] van komen en vergaan

(3)   a wij zijn   [ ø ]
  b [ ], daar ze onbeweeglijk schijnt

(4)   een sterre aan hare baan
 
  [strofewit]

(5)   Wij reizen, en ieder punt

(6)   is einde en is begin

(7)   a [   ø ]
  b en 't een  
  b [] alles wat het leven gunt  

(8)   a verlies   - gewin
  b [ ] is, en [gewin]
 
  [strofewit]

(9)   a En als   wij eenGa naar margenoot* dankren dood [streep]  
  b [ ] [w]e [ ]

(10)   [ ø ]

(11)   [ ø ]

(12)   a dan   dGa naar margenoot+
  a [ ] is het dageraad.

Op de linkerpagina werkte Van de Woestijne de eerste strofe uit en maakte hij een ruw ontwerp voor een nieuwe strofe, die uiteindelijk de tweede zou worden (C:BI). Het ontwerp voor die strofe hernam hij direct eronder (C:BII).



illustratie

  C:BI r. 1-4Ga naar margenoot+  
 
1   a Er is geen tijd. Wat   heden wásGa naar margenoot+  
  b [ ] gistren [ ]

2   a is wat   [ ø ] morgen [ ø ] rijst  
  b [ ] vandaag me   aan   liefde   [ ]
  b [   ] een   [ ] wijst.

3   a [ ø ] [streep] [ ø ] glas  
  b [   ] het onverbreekbaar   [ ]
  b Herdenken, [   ]

4   a dat   eeuwig laaft en spijst!  
  b [ ] morgen [ ]

[pagina 493]
[p. 493]


illustratie

  [strofewit]  
 
  C:BI, C:BII r. 5-8Ga naar margenoot+  
 
5 C:BI a Wat is   mij de oude droefenis  
  a [ ] de   koortsge [ ]
  C:BII   |   | droeve scheppingsdaad

6 C:BI   [ ø ] bood
  C:BII   en 't baren in 't gelaat der dood?:

7 C:BI   [ ø ]
  C:BII   een kindje dat aan schaetren slaat

8 C:BI   dan 't kind in mijnen schoot  
  C:BII   daar 't wemelt in mijn | |

Na het omslaan van het blad schreef Van de Woestijne vervolgens het gehele gedicht uit (p. 64r; enkele varianten in de slotstrofe op p. 63v): in eerste instantie de twee beginstrofen die in stadium B waren bewerkt (C:CI), vervolgens de overige strofen, die slechts ten dele in de schets van stadium A gestalte hadden gekregen (C:CII). Het is onzeker of de volledige tekst tijdens dezelfde sessie tot stand kwam. Van de Woestijne schreef enkele varianten op de linkerbladzijde (fase c in r. 17 en r. 19). De tekst is opgenomen in de gecombineerde synopsis.

Boven de tekst noteerde Van de Woestijne ‘(Vlaamsche Gids)’, de naam van het tijdschrift waarin het gedicht voor het eerst verscheen. Het werd mogelijk nog tijdens stadium CII geschreven. Het voornemen van de publikatie lijkt de aanleiding te zijn geweest voor het vervaardigen van de volledige tekst.

De stadia zijn in betrekkelijk korte tijd op elkaar gevolgd, in de periode tussen 10 november en 6 december 1922.

Varianten en correcties



illustratie

  (C:A en C:B niet opgenomen)Ga naar margenoot+  
 
1 C:CI   Er is geen tijd. Wat gistren   wàsGa naar margenoot+  
  T1   | | was  
  T2-M2   | | wás  
  P1 a | | was  
  b [   ],
  P3-D   |   |◦

2 C:CI   is wat   vandaag me een liefde wijst.  
  T1   | |   me morgen | |
  T2-D   | | vandaag me een | |

[pagina 494]
[p. 494]


illustratie

3 C:CI a Herdenken:   onverbreekbaar   glas  
  b [ ] {[ ]} [ ]
  b [ ] {aangedronken} [ ]
  T1   | | afgewezen   | |
  T2, M1   | | aangedronken   | |
  M2-D   | | ongedronken   | |
 
  [Fase b in stadium CI valt samen met CII]

4 C:CI   dat   morgen laaft en spijst.  
  T1   | | steeds maar | |
  T2-D   | |   morgen | |Ga naar margenoot+

5 C:CI, T1   Wat is me droeve   scheppingsdaad
  T2-D   | | scheppings-daad

6 C:CI   en baren in 't gelaat der dood?:  
  T1   | | ◦
  T2-D   | | :

7 C:CI a een kindje dat   te   schaetren slaat  
  b [   ] aan 't   [   ]
  T1   Een |   | schaatren | |
  T2-D   |   | schaetren | |

8 C:CI a daar 't   [xx]  
  a [ ] wemelt in mijn schoot.
  T1-D   |   |

9 C:CII a Wat is   - dat[?]  
  a [   ] de krankheid die me pijnt
  T1   |   |
  T2-D   Welke |   |Ga naar margenoot+

10 C:CII a om   komen en vergaan?  
  b [ ] dreigen [ ]
  T1   om driftig dreige' en droef vergaan?
  T2-D   bij dreigend komen en vergaan?

11 C:CII   We zijn, daar ze onbeweeglijk schijnt,  
  T1   Wij | |
  T2   We | |
  M1-D   Wij | |

13 C:CII a Wij reizen en   va[?]  
  a [ ] uit ieder punt  
  T1-D   |   |

14 C:CII   rijst einde en rijst begin;  
  T1   verrijst een einde, ontrijst begin,  
  T2-D   | | ;

[pagina 495]
[p. 495]


illustratie

15 C:CII   waar alles   wat het leven gunt  
  T1   | | dat | |
  T2-D   | | wat | |

16 C:CII, T1   verlies is   en gewin.  
  T2-D   | |, | |

17 C:CII α a En   als een   ongenooden   dood
  β c [ ] komt [een]s de [   ] gast
  β c {[   ]}
  β c {En komt, met [   ø   ]}
  T1   En komt eens de ongenoode   gast,  
  T2-D   |   | Gast  

18 C:CII α a ons   schemert in 't gelaat,  
  β b [ ] [sche]emren [ ]
  T1   met alle gaven rijk belast,  
  T2-D   ons   scheemren in 't vervaald gelaat,

19 C:CII   a o rijk-bevrachte reis-genoot:  
  c met alle gaven rijk belast  
  T1   ons scheemren in het laatst gelaat,
  T2, M1   o Dood, met   gaven rijk belast:  
  M2-D   | | avond | |

20 C:CII   dan   is het dageraadGa naar margenoot+  
  T1   dán   |   | .
  T2-D   | | wordt |   |

Zetfouten

P3, D r. 1: las | was (zie noot 2)

Noten

1Op 16 oktober schreef Van de Woestijne in het carnet van 1923 (p. 64v) een notitie die thematisch nauw verwant is aan het gedicht, dat toen al was voltooid:
Er is geen tijd, er is geen ruimte. Het verleden, het veraf-staande, ze zijn in mij de symbolen geworden van het Wezen, die bepalen wat ik in de toekomst zien zal, wat ik aan de toekomst hebben zal. Al het vergane klaart aan mij op in definitieve gedaante. Er zal niets meer zijn dan in functie van die gedaante, die het beeld is van mijn bevatting van het Absolute.
2Van de Woestijne gaf op proef P2 in r. 1 de correctie was→las aan en in P3 handhaafde hij de nieuwe lezing, die zo ook in D voorkwam, ‘las’ kan echter nauwelijks als zinnige lezing beschouwd worden, en is daarom in de leestekst gecorrigeerd tot ‘was’. Ná ‘las’ plaatste Van de Woestijne in dezelfde proef P2 bovendien nog een komma, die in P3 echter niet werd toegevoegd. Deze lezing is als variant opgenomen.
3Van het gedicht verschenen vertalingen in het Duits en het Tsjechisch.

margenoot+
[→BI, 1; →1]
margenoot+
[2-9→10-17]
margenoot*
[lees: donkren of dankbren]
margenoot+
[→20]
margenoot+
[→1-4]
margenoot+
[←A, 1]
margenoot+
[→5-8]

margenoot+
[1-8←BI]
margenoot+
[←A, 1]
margenoot+
[5-8←BI, 5-8; 5-8←BII]
margenoot+
[10-17←A, 2-9]
margenoot+
[←A, 12]


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken