Cyrurgie

Van der couwe aposteme diemen heet Zimia.

Zymia es eene coude aposteme ende comt van flume in de juncturen ende in de voudende leeden ende meest in coude flumatike

[p. 194]

lieden. ende dese aposteme hoe seere datsi sweert

⁺sine becomt niet root ende essi root dat duert onlange ende dat comt bitiden alsser wat colera toe scieten Die hore hout in dat hueverste ofte der buten. Daer of dat hier varwen mochte ende dese aposteme ne sel bi hore selven niet hute breken want dese vorseide aposteme die zweert altoes inwaert ende hi wint ende maect gherne fistulen omme datti conrumpert die aderen ende arteriën Ende wilmen dese aposteme ripen Dat moet wesen met heete medicinen die welke die coude materie verwarmen Ende men seller gheene viscose materie noch dinghen op legghen die de materie binnen meerderen mogen ende dooden dwelke soutse doen verwandelen in wacheden ende daer of commen gherne lange zweeren ende fistelen. ende alle dese nae volghende medicinen siin viscos ende seer limich ende dese ne selmen niet der oplegghen. ¶ Semen lini malvavisci bismalva wortelen van leliën psillium fenigriec. ende diere gelike selmen scuwen in coude apostemen commende van flumen Maer men sel orberen heete droghe medicine alse loeghe ghemaect van wingaert asschen ende loghe van eekin hout asschen ghemaect ende daer in ghenet een cleet .x. vout

⁺ende dat warme der op gheleit es seer goet. Ofte men sel nemen eene scers ende snidense (Zie fig. XXVIII) op ende dan selmen der in legghen eene wiecke van stoppen ghenet in doderen van eye ende daer boven eene plaster van stoppen ghenet in warmen wijn ende des ander daghes selment vermaken ende suvere[n]tmet warmen water ende daernae met warmen wiin ende dan droghent ende dat ebt desen nae volghende mondificatijf ende dit es dat mundificatijf. ℞ succum apij .℥. ij. mellis .℥. j. blommen van tarwin parum. Dit minghet over een ende doet sieden altoes roerende dan doet van den viere ende doet in dine bosse ende hiermede besalvet dine wiecken Dan soe leght daer boven eene plaster ghemaect van unguentum fuscum dats die zwarte salve ende de recepte hoemense maect staet in onsen antitotarium (l. antid-) ende es seer nuttelic in Cyrugïën ende aldus maect mense. ℞ olij olivarum. lib. j. et ½. galbanum mastic wieroec terbentine. ana. .℥. j. cere .℥. iiij. colofonie .℥. ij. piscis (l. picis) navalis. dat wel ghesuvert si. .℥. iij. gium (l. unguentum) serapini .℥. j. Die olie selmen setten op dat vier

metten wasse ende latent smelten⁺ dan doeter in die colofonie ende dat piscis navalis. ende latent smelten Daer nae doeter in unguentum serapini ende daer nae de terebentine ende alst ghesmolten is dan doet of ende latet coelen ende bloet laeu si Dan minget der in jou mastic ende jou wieroec. wel subtijl ghepoedert. Dit minget wel over een tote dat cout si dan doet in dine bosse ende dese salve es heet ende droghende ende wij orborense dicken in Cyrugie ende men vinter te cope altoes in apoteken.

+ C 67b.

+ C 67c.

+ C 67d.