|
| |
Actvs qvartvs.
Rosimunda, Helmiges, Nobiles, Satellites.
RAcinus peractum est; ille totius pauor
Terrorq́ue mundi feminae occisus iacet.
Quae iam parentis vindici tutum dabit
Locum latendi regio? quo fugimus mei
Consors facinoris Helmiges? seu quâ sacris
Tibiscus vndis alueum lentum trahit,
Et opima latae regna Pannoniae iacent.
Seu quâ propinquum Gepida Carpatem videt,
Vbi sceptra quondam genitor infaustâ tulit
Properate celeres, nullus effugio locus
Pateat scelestis, vnus occlusas fores
Obseruet, vnus littora propinqui maris.
Tu qua Rauennam; tuq́ue Pannoniae viam
Praeuerte; tu si Rhaticas Alpes petant,
Montésve forte Noricos; tu si Comum,
Tu si Tridentum. Currite, infandum scelus
Non eat inultum: Nobiles poenas dabunt.
| |
| |
NOBILIS.
QVicumque regno fidit, & falsâ boni
Deceptus vmbrâ, purpuram & vanum nimis
Suspirat ostrum, nescit is regum vices,
Aulaeq́ue casus, caeca non vnquam diu
Fortuna laeto principes sinu fouet:
Arbitrioq́ue cuncta femineo mouens,
Quos semel ad astra vexerat, rursum premit,
Humana nullâ fata dispensans fide.
Hinc perspicacis docta pictoris manus,
Finxit caducis labilem niti rotis,
Celeriq́ue geminos excitans alâ pedes
Infame monstrum lubricae imposuit pilae,
Et vniuersi fraena committens, prius
Aures & oculos abstulit, ne vel fauor
Lenire durum pectus, aut lacrymae queant.
Hinc saepè surdas ante fortunae fores
Mendicat alta munia, aut fragiles opes
Demens Iuuenta; cumq́ue ter centum preces,
Et mille vota vanus elusit labor,
Non audiendum flebilis lessum ciet.
Hinc saepè Reges, saepè magnanimos Duces,
Quando iocari libuit, in scenam rapit;
Et acta refluis instar Euripi vadis
Quacumque voluit aestus, inconstans ruit:
Totumq́ue mundum perpeti gyro regens,
Nihil quietum stare, nil longum sinit,
| |
| |
Sic quando vernus prata depingit viror,
Omniq́ue pulchra ludit in campo Venus,
Et vbique nectar seminat, Coridon gregem
Ad laeta ducit pascua, & doctus leui
Animare flatu fistulam, veteres refert
Chloridos amores, donec inclinans parem
Binas secarit Phoebus in partes diem:
Tunc inter herbas prandio quaerit locum,
Et vtriculari tibia inuitat Deos:
Peraq́ue promens caseum, & septem nuces,
Et quinque panis vncias, & allij
Lucanicaeq́ue fragmen, & parum meri,
Et octo ficus, rusticam mensam instruit:
At si pusillo passerem rostro videt
Auehere micas panis, oblitus famem,
Nidumq́ue certus quaerere, volantem leui
Et cursu & oculo sequitur. ah Coridon mane!
Incaute Coridon! celere quo raperis pede?
Properasse poenitebit; hâc viridi ferox
Anguis sub herbâ noxiâ foedum lue
Cubile posuit; ecce iam vibraus caput,
Immane tergum sinuat, & multo trahens
Caudam veneno liuidam, signat viam:
Diroq́ue faetus sanguine & tabo iubas
Crebra fugaces implicat spirâ pedes,
Tremulos per artus impio morsu furens:
Et inuocantem serò syluestres Deos,
Et nota Dryadum sacra compellit mori.
Miserande Coridon! sed quod hic spectrum? Deus!
| |
| |
VMBRA CVNIMVNDI, ET Vmbra Alboini.
IAm sic iuuat perisse, iam dirum scyphum
Et tot cruenta vulnera, & truncum caput,
Et si quod vltra crimen hostilis furor
In Cunimundum est ausus, admissum probo.
Cecidisse sic me decuit vt caeso semel,
Tu te probares filiam dignam patre
Rosimunda vindex, laudo generosam indolem,
Tantaq́ue nil à stirpe degenerem manum.
Disce Alboine, disce, quid fuerit piam
Furiare natam, disce quid talem scyphum
Offerre patris vindici; parem tuo
Dignamq́ue tanto scelere mercedem refers.
An nesciebas stulte, quod nullum Dij
Abire tutum crimen vltores sinant?
Et dura Nemesis, segnis in poenas quidem,
Sed aequa tandem ferream stringat manum,
Multoq́ue faetam sulphure & multâ styge,
In noxiorum capita crudelis pluat?
An nesciebas ista? cum vanae nimis
Confisus aurae nobile audebas scelus,
Quod nulla moesto diluet satis vado
Inamoena Lethe, nulla Styx merget satis.
Si vel perennem poma destituant famem,
Aut vnda fugiens feruidam ludat sitim,
Vel grande saxum languidum premat caput,
| |
| |
Si ferre iubeat aequus vmbrarum arbiter,
Quodcumque vatum doctus inuenit furor
Quodcumque Phlegeton igneo claudit sinu,
Immane, dirum, triste, detestabile;
Minora meritis praemia rependet tuis.
Nefande perge, quidquid exactum est adhuc,
Natae luisti reliqua debentur patri,
Quae te morantur altero foro reum.
At ecce prodit non satis constans sibi
Et saepè celerans. saepe suspendens gradum,
Immane quiddam spirat, & centum notis
Se prodit animi multa meditantis furor.
Sic quando totum Baccha concepit Deum
Omnisque sensus impotens haesit parum,
Quo currere velit dubitat, at graui dein
Stimulata thyrso, non satis suum tegit
Impar furorem; venter impulsus tremit,
Anhelitusq́ue creber, at fractus tamen
Pectus fatigat, igneo passim minax
Vagatur oculo, saepè marcescunt genae
Et saepè pallent, mille per formas dolor
Immanis errat. fertur ambiguo pede
Quacumque Bacchi iura lymphatam trahunt:
Iam dubia sistit. iamq́ue vicini iugum
Sublime montis arduo saltu petit.
Et si quis olim pectus incendit dolor
Obliuione longa quem texit dies,
Iterum recurrit, repetit antiquas memor
Animo querelas, pressa vindictae siti,
| |
| |
Et insolentis miles effrenis Dei
Per saxa & ignes impigro cursu ruit
Iurata nulli parcere, ac valido feram
Armata thyrso dexteram, in cunctos ruit
Viresq́ue & iras colligens, donec satur
Tandem nocendi fessus exspiret furor.
Quid ille motus indicat? quassat caput,
Crebroq́ue terras intuens, crebro polum,
Ardet, minatur, aestuat, currit. gemit.
Nec facile voluit crimen exundans furor.
Compesce tantos impetus, serò furis.
Quae coniugali iuncta! vah taedet loqui.
Libet ire contra: lentus est nimis furor
Quicumque loquitur, languidas odi moras
Hactenus inultus quis mihi tradat faces?
Et adhuc rubentem sanguine sarissam meo?
Quo pondus istud vergitur? noui notas
Veteris furoris: talis hyrcanâ leo
Sub rupe recubans, hoste conspecto exilit,
Grauiq́ue terrens omne rugitu nemus,
Flauamq́ue crispans plurimâ rugâ cutem,
Terram intuetur toruus, & iubam quatit,
Et ter quaterq́ue tergus alcaeâ ferit,
Rabiemq́ue reuocans igneo vultu micat.
| |
| |
Nil machinatur humile tam magnus dolor.
| |
Chorvs.
O Quàm leuibus perfida plantis
Vertit celerem fortuna pilam!
Et quàm nullo vaga iudicio
Lubrica regum fata gubernat!
Non tam dubio voluitur aestu,
Sibimet refluis obuia lymphis,
Aut incerti vada Maeandri;
Quamuis centum flexibus errent
Et non vllâ lege vagentur.
Qualis tenero paruulus ore
Inflat vilis stramina cannae,
Laticemq́ue tenens smegmate mixtum
Bullam tremulis fingit in vndis,
Quam vel minimo flamine ventus,
Vel momentum dissipat horae.
Qualis primi gaudia veris
Multo Zephyrus flore coronat,
Quem vel rigidus demetit Auster,
Vel violentus Phoebus adurit.
Non iam cupidos pascit ocellos,
Non nectareos halat odores,
Non in folijs fulgurit aurum,
Non inconstans purpura ridet,
Non coccineos Flora capillos
| |
| |
Interfuso corrigit ostro,
Non caeruleis variat maculis,
Non formoso diuidit igne;
Eneruato caudice marcens,
Terram toto corpore plangit.
Frustra multo fidimus auro;
Frustra fluidis credimus annis;
Frustra tumido tingimur ostro;
Frustra volucri nitimur aeuo;
Frustra tanto studio vanam
Quaerimus aulam. Nescit stabili
Fortuna loco stulta morari;
Et quod nostros digerit annos
Nunquam celeres contrahit alas
Labile tempus. Desine magnam
Quicumque sapis quaerere sortem.
Icarus alâ vectus in altum
Finxit tumido nomina ponto.
Et qui nimijs excidit ausis,
Iacet Eridani gurgite sparsus
Miserae Clymenes flebilis infans.
Feriunt altos fulmina montes.
Maxima frangunt robora venti.
Regum penetrant atria curae.
Viuite laeti, qui nec dubiae
Sortis alumni, nec curarum
Compede nexi, spernitis alto
Pectore, quicquid nimis ambiguo
Fortuna leuis iure coercet.
|
|
Auteursrechtvrij