Het schilder-boeck

Het leven van David Vinckeboons, Schilder van Mecchelen.

Indien my niet qualijck wort naegheseyt, soo acht ick dat niet ghehoort en is, dat ick mijner Const halven my oyt yet, oft te minsten onmaetlijck heb geroemt: Mijn wercken des aengaende geef ick doch lossen toom oft vryheyt, soo veel sy vermoghen, als ghewisse ghetuyghen, mijn vermoghen t'openbaren, en te ghetuyghen. En connen sy hun selven niet prijsen, sy moghen so veel doen, datse by de verstandighe beleefdlijck sich veronschuldighen, op datter maetlijck van mach zijn ghesproken. Mijn eyghen verstandt oft oordeel, of dat niet ghenoechsaem waer, onderscheydlijck en bescheydlijck van de Oeffenaers onser Const, oft hun wercken te schrijven: soo vermijd' ick my doch de Constnaren teghen malcander te verghelijcken, oft kindtslijck yemant te verachten, oft d'een hoogher als d'ander, tot anders verminderinghe, te stellen. My heeft daerom goet ghedocht (om in geen berisp-weerde dolinghe, te vallen) te houden dese streeck, dat ick, comende in huysen der Const-liefdige, acht hebbe, en mercke, wat constighe wercken, en van wiens handt, daer voor besonder en uytnemende by den anderen ghevoeght, en gherekent zijn: want of ick alschoon nae mijn beduncken mijn kennis yet vertrouwe, oft meen te verstaen, soo volgh ick geern met eenen oock t'ghemeen ghevoelen der Const-verstandiger: waerom ick niet can naelaten hier te ghedencken David Vinckeboons, geboren te Mecchelen, in't Iaer 1578. welcken cleen kindt wesende, is ghebracht t'Antwerpen, en met zijn Ouders nae seven Iaer ghecomen t'Amsterdam in Hollandt, alwaer hy noch teghenwoordigh is woonende: zijn Vader was een redelijck goet Schilder in Water-verwe, ghenoemt Philips Vinckeboons, en is overleden t'Amsterdam A^o. 1601. David heeft eerstlijck aengevangen van Water-verwe te wercken by den Vader, noyt ander Meester gehadt hebbende, en heeft hem naderhandt heel aen d'Oly-verwe ghehouden, hem beghevende veel in't cleen, makende seer aerdighe beeldekens van uytnemenden welstandt. Eerstlijck zijn van hem te sien t'Amsterdam in de Calver-straet, tot den Const-lievenden Heer Ioan de Bruyn, twee fraey stucxkens: t'een een Cruys-draginge, met uytnemende ghewoel en toeloop van alderley volck, ghelijck als sulcke Historie ver-

eyscht: t'ander een Boeren Kermis, oock heel vol aerdige en cluchtige bootsen: oock Peerden, huysen, boomen, en Landtschap, daer hy seer fraey van is, zijn uytnemende, en wel ghedaen. Hy heeft oock noch ghemaeckt twee stucxkens, welcke werden ghebracht te Franckfoort, voor den Heeren Caymocx, t'een wesende een Landtschap, daer Christus den Blinden op den wegh gheneest, en t'ander een Boeren Bruyloft, seer aerdigh ghedaen. Daer is oock van hem t'Amsterdam in't oude Mannen Gasthuys, in't Comptoor, een groot stuck, veerthien voeten langh en acht hoogh, wesende de Loterije voor t'selve Gasthuys, in der nacht, met de plaets en huysen nae t'leven, en alderley volck, met lanternen, en ander lichten, alles seer aerdigh en welghedaen: dit dede hy A^o. 1603. Nu 1604. heeft hy onder handen twee stucxkens, voor Ian van Conincxloo Schilder, t'een wesende een Predicatie Christi, en t'ander een Boeren Bruyloft, vol uytnemende fraey werck, so verscheyden beeldekens, als huysen, schepen, en Landtschap, oock wel gheordineert. Verscheyden Landtschappen, met Moderne beeldekens, en anders, zijn van hem gheteyckent, en ghesneden door Niclaes de Bruyn, die een seer goede maniere in't Landtschap te snijden heeft, welcke dinghen yegelijck genoech gemeen en bekent zijnde, moghen oock zijnen gheest en Const ghetuyghen. David, ghelijck zijnen lust hem tot meer deelen der Const aendrijvende is, heeft in zijn begin hem tot Water-verfkens en verlichten begheven, verscheyden dinghen, als beestgens, Vogelen, Visschen, boomen, en anders, na t'leven doende, seer bevallijck en aerdigh wesende. S'gelijcx heeft hy oock op Glas-schrijven met goet gheluck yet bestaen te doen, dat gheestigh staet, ghelijck hy oock doet in't handelen van het Graef-ijser, en hetsen in coper, dat te verwonderen is, soo veel sonder onderwijs te doen, hoewel hy hier van zijn werck niet en maeckt, dan van het schilderen van Oly-verwe, wesende van zijn fraey gheestighe wercken, nae zijn Const, vlijt, tijt, arbeydt en verdienst, niet dan veel te weynigh beloont.