Chrysallis. Jaargang 1980

[p. 81]

7. Annie Foore, 1847-1890.

Het hier geciteerde fragment uit Indische huwelijken staat min of meer op zichzelf.

Een paar dagen later gebeurt er in de vroolijke woning der van Hoedts iets, dat voor geruimen tijd de glimlach doet wijken van mevrouws goedhartig gezicht, ja, wat maar zelden gebeurt, dat haar knorrig en boos maakt.

‘Tante,’ zeide Jenny, en het viel allen op, hoe bleek ze was en hoe haar lippen beefden; ‘tante, ik hoop niet, dat u me van ondankbaarheid zult beschuldigen... maar ik ben besloten... ik geloof, dat ik best doe met naar Holland te gaan, naar Mama...’

‘Kind!?’

Eerst kan mevrouw van Hoedt geen woord uitbrengen. Dan, als ze haar kortademigheid een weinig te boven is, barst ze los in een stroom van vragen: ‘Wat beteekent dat? Is er iets gebeurd? Zeg me, Jen, heb je het hier niet goed? Is er iemand niet lief geweest? Heeft iemand je beleedigd?’

‘Neen, tante! iedereen is goed en lief voor me. En - niemand heeft me beleedigd - of het moest zijn dat hier in den geest, in de manier waarop men over jonge weduwen spreekt, iets beleedigends was.’ ‘Kom, kind! dwaasheid, hoor? Wat heb je daar in dat akelige schriele Holland?’

‘U hebt zelf gezegd, dat Indië geen land is om lang te treuren; dus is het geen land voor weduwen, tante,’ zegt de jonge vrouw vast.

De wipneusjes brengen nu haar hartelijke gezichtjes dicht bij dat van haar nichtje en vleien dat ze toch blijven moet. Gerard komt ook nader bij, en verzekert dat hij alles doen zal wat hij kan om haar het leven te veraangenamen.

Ze heeft de goede hartelijke menschen, die de arme weduwe zoo trouw en vriendelijk bijstonden, te zeer liefgekregen, om niet menigen traan te storten bij het denkbeeld van hen te gaan verlaten. Maar toch, haar besluit staat onherroepelijk vast: Indië is een goed land voor gelukkigen, voor bedroefden niet.

Maar, hoe kon ze het hun zeggen wat haar naar Holland trok? Hoe kon ze het hun zeggen, dat ze een onbedwingbaar verlangen gevoelde om de plekjes weder te zien, die de stille getuigen waren

[p. 82]

geweest van haar jeugdige liefde, om weer te wonen en rond te wandelen in het eenvoudig dorpje, waar Leo haar had gevonden en gekozen om hem te volgen naar het vreemde land?

Neen, ze zouden haar niet begrijpen, niet gelooven, als ze het hun toevertrouwde, dat, te midden van zonneschijn en eeuwigen zomer, in haar hart het verlangen leeft naar gure herfstdagen, die somber en droevig zullen zijn als haar arm, gebroken hart; naar geheimnisvolle schemeravonden, waarin zachte stemmen haar zullen komen verhalen van de vreugde, de zoete liefdeweelden van weleer; naar najaarsstormen, die zullen huilen om moeders eenzame woning en groeten fluisteren van den doode ver over zee; naar donkere nachten vol schaduwen en zuchten, waarin het is of de graven zich openen, waarin het haar zijn zal of de geliefde komt om haar aan het hart te drukken met de gloeiende liefde, die ze gekend heeft in al haar verrukkelijke zaligheid, en die dood noch graf overwint! Neen, dat alles kan ze hun niet zeggen.

Ze kon slechts dankend hen zegenen en vragen om het haar te vergeven dat ze hen verliet, en hen opdragen om nu en dan eens naar zijn graf te gaan, om de bloemen te onderhouden, die teedere handen daar hadden geplant.

De volgende stoomer voerde het jonge weeuwtje naar Holland. De heeren noemden het domheid, de dames bekenden dat ze het zich niet begrijpen konden, mevrouw van Hoedt schreide - tot ze op het denkbeeld kwam van een groot bal te geven om zich wat te verzetten.

Op dat bal maakte ze met mijnheer Verweijt uit, dat het zonde en jammer was van zoo'n mooi jong ding, en op dat bal declareerde Gerard zich aan het lieve meisje met de gazellenoogen. Hij vernam bij die gelegenheid dat hij algemeen gedoodverfd werd met zijn nichtje, maakte zich erg boos en zei dat Jenny wel gelijk had: de geest in Indië is beleedigend voor jonge weduwen.

Maar in het dorpje waar een zestal jaren geleden een gelukkige bruid van vrienden en betrekkingen scheidde, om den geliefde te volgen naar het nieuwe vaderland, rustte nu een vermoeid hoofd aan de moederborst, en snikte een gebroken stem: ‘O, dat doet zoo goed; zoo stil uit te weenen, dat doet zoo goed!’

En dan ‘U gelooft het, niet waar, moeder, dat Leo's weduwe niet vertroost wil worden?’