Leven van Lutgart

XXXI. Van din dat en sondere die sprac iegen hare sach enen groten schijn blaken boven hare.

Hort noch en ander dat Lutgarden

Geschide, alse ons met waren warden
Vertoegt die vite noch van hare,
Dat goet verswegen nit ne ware;
Want allen, die in sonden leven,
Exempel es daeran gegeven
Van goeden hope, indin dat si
Van sonden willen werden vri.

Ter vrowen tide was en man

Din ic genoemen nit ne can,
⁺Want sinen name ic nit ne weet,
Die was ten sonden so gereet,
Ende oc met commerliken daden
So sere binnen was verladen,
Dat hem die hope onssonken was.
Want, alsic van din mensche las,
Dat alremeest der silen derde,
Dat was dat alremeest begerde
Sijn herte; want hi din viant
Al willens was gegaen in hant,
Die hem te doene al evel rit.
Mar Got, die alle dinge sit
Ende alre menschen herten kinnet
Ende oc so sere ons allen minnet
Dat hem ontfarmet onser noet,
Hi togde ontfarmechheide groet
Oc an dengenen, dis ic u
Gewagen hebbe al tote nu.
Nu hort in welkerhande wise:

Die coninc van din paradise,

Die nit ne welt dat imen sterve
In sonden, mar dat lijf verwerve
Dat emmermeer geduren sal,
Din mensche, die so sere qual
Van groten sonden ende swaren,
Sent teenen stonden dede varen
T Aiwires, dar Lutgart, die fine,
Versochtt tin tiden plach te sine;
Want sal hem imen staen in staden
Of terre saken it geraden,
⁺Dat sal Lutgart, die maget, wesen
Die men(e)gen hevet don genesen
Van groten sonden, die wel sere
Geverret was van onsen Here.
Ende alse hi tote Aiwires quam,
Lutgart, die vrowe, die vernam
Dat hise gerne soude spreken,
Es tin parlore wert gestreken;
Ende alse quam die maget rene
Daer si din mensche vant allene,
Hir mogdi horen wis si plach:
Si boet hem schire goeden dach
Ende din festeerde alse of hi hare
Te rechte willecome ware.
So was hi oe, dat seldi weten;
Want vrindelike es si geseten
Bi hem daer neder omme don
Met staden hem en cort sermon
Ende hem vermanen sire baten.
Daer hevet si in karitaten
Met corten warden hem mespriset
Die sonden ende wech gewiset
Al welken hi sal moten gaen,
Welt hi der sonden ave staen
Ende oc ter Gods genaden comen,
Die emmermeer sal sijn benomen
Dengenen die in hovetsonden
Na desen live werden vonden,
Gelikerwijs dat dese was.

Mar hoe hi sider dis genas,

⁺Wel recht es dat ic u ontbinde
Na din dat iet gescreven vinde.
Nu hort marakle harde schone,

+ f.189r^o.

+ f.189v^o.

+ f.190r^o.

[p. 107]

10880

Die Got, die coninc van den trone,

 

Der maget teeren lit geschin

 

Ende oc te groter vromen din

 

Die was geseten daer bi hare:

 

Eer Godes brut, Lutgart, die kare,

10885

Ten inde quam van harre spraken,

 

Begonste lichten ende blaken

 

Omtrent die vrowe, aldaer si sat,

 

En schijn so groet, dat al die stat

 

Verclart daeraf began te sine

10890

Gelijc van enen sonneschine.

 

Oc wart die Godes brut, Lutgart,

 

Van desen lichte so verclart,

 

Dat nit ne conde wel beschowen

 

Dat clure ansichte van der vrowen

10895

Die mensche, die da(e)r sat beneven.

 

Oe hadde hi enen crijt gegeven

 

Van vreesen, so was hi verssaget,

 

En hadt gedaen die fine maget,

 

Die hem vertroestte sinen moet.

10900

Mar eer hi van der stede opstoet

 

Ende eer vergangen was die schijn,

 

Wart hem berurt dat herte sijn

 

So crachtechlike ende utermaten,

 

Dat hi ne wiste hem hoe gelaten;

10905

Want een berowenesse groet

 

Gaf hem ter herten selken stoet

 

⁺Bi Godes wille tirst dat hi

 

Die maget, dire hi sat so bi,

 

Sach mettin schine also verclart,

10910

Dat hi die sonden nit gespart

 

En heft te vloekene an din tide;

 

Mar rivelike al sonder mide

 

Began hi suchten ende karmen

 

So dats der vrowen oc ontfarmen

10915

Begonste; want si wel vernam

 

Dat het van groten rowe quam,

 

Die hem tin stonden ane wis.

 

So lange was geplogen dis

 

Aldaer hi bi der vrowen sat

10920

Ende op die namelike stat

 

Daer hi began din rowe doegen,

 

Dat hem oc sprongen uten ogen

 

Wel groet die betterlike trane,

 

Daer hi begonste met te dwane

10925

Die sile itoe van din mesdaden

 

Daer si noch sere af was verladen.

 

Mar eer dat scheeden was gedaen,

 

Heft hi din goeden hope ontfaen

 

Van beternessen, die tevoren

10930

In hem algader was verloren.

 

Dat heft hi sent wel cont gemakt;

 

Want sider dat hi was gerakt

 

T Aiwires, daerne dede varen

 

Got, dine wilde noch gesparen,

10935

So hevet hi van haren sonden

 

Die sile ontcommert ende ontbonden,

 

⁺Want hi te biechten es gegaen;

 

Aldaer so hevet hi ontfaen

 

Die penitencie ende in vromen

10940

Heft hi oc sent so toegenomen,

 

Dat hi an sijn gerakde leven

 

Wel goet exempel heft gegeven

 

Hen allen diene sagen sent

 

Ende daer hi mede was bekent.

10945

Dos wart die goede mensche ontladen

 

Van sonden ende oc van mesdaden,

 

Daer hi tevoren lange met

 

Al sonder redene ende wet

 

Gebesegt hadde sinen tijt.

10950

Mar dat hire ave was gevrijt,

 

Dis plach hi danken ende loven

 

Den hogsten coninc van daerboven;

 

So heft hi oc met goeder trowen

 

Gedaen Lutgarden, der ijonfrowen,

10955

Die hem materie gaf warbi

 

Hi wart ontcommert ende vri

 

Van lachtere ende van meswenden,

 

Ende oc van swaren hovetsenden

 

Daer hi masschin ware in bedorven

10960

En hadde hem gracie nit verworven,

 

Daer sine dede met bekiren,

 

Lutgart, die maget goedertiren.

+ f.190v^o.

+ f.191r^o.

10848 l. mengen. - 10879 l. mirakle.