Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Leven van Lutgart (1899)

Informatie terzijde

Titelpagina van Leven van Lutgart
Afbeelding van Leven van LutgartToon afbeelding van titelpagina van Leven van Lutgart

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.30 MB)

XML (1.18 MB)

tekstbestand






Editeur

François van Veerdeghem



Genre

poëzie

Subgenre

heiligenleven


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Leven van Lutgart

(1899)–Anoniem Lutgart, Leven van–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

III. Van din dat bruder Iordaen te hare quam na sine doet ende seide hoet met hem staet.

 
Ga naar margenoot+Een Jacobijn, en heilech heereGa naar voetnoot1,
230[regelnummer]
Die beide groten lof ende eere
 
In sinen dagen hadde ontfaen
 
(Genant was hi bruder Jordaen),
 
Was an din tiden, alsic vant
 
Van hem gescreven, ende, want
235[regelnummer]
Hi was gerakt in alre wise,
 
Was hi verheven oc in prise
 
Tin tiden, want dat Godes wart
 
Al sonder mide ende ongespart
 
Plach hi te sprekene overal.
240[regelnummer]
Daermede wart hi liefgetal
 
Beide onder arme ende onder rike
 
Die plagen alredagelikeGa naar voetnoot2
 
Te volgene hem van meneger stede
 
Daer hi sermoen ten volke dede;
245[regelnummer]
Want absolutie ende alilaet
 
Plach hi te gevene ende raet;
 
Hen allen, die van haren sonden
 
In bichten wilden sijn ontbonden,
 
Die absolveerde met orlove
250[regelnummer]
Die goede man, din hi van hove
 
Dis pauss hadde speciael;
 
Want meester was hi generael,
 
Ende over alle predekaren
 
Die achter erterike waren
255[regelnummer]
Droch hi dat ambacht van meestriēn.
 
Dis souden wel si some lijen
 
Noch van denghenen diene sagen,
 
Ware imen dis hen wilde vragen.
 
Ga naar margenoot+Wetti warumme ic dit bediede?
260[regelnummer]
Ic segget u: met groten niede
 
Die goede man hadde onderslegen
 
Vrowen Lutgarden, die vereregen
 
Die gracie hadde van din here
 
Dat hise in trowen minde sere
265[regelnummer]
Ende in gerechter karitaten.
 
Hirmede willic u dit laten
 
Ende u voert seggen van din man
 
Daer ic dit bispel af began.
 
Tin selven tiden enen wille
270[regelnummer]
Ontfine die goede man al stille
 
Int herte binnen, din die gheest,
 
Die here es alre heeren meest,
 
Hem inspireerde in minen wane.
[pagina 150]
[p. 150]
 
Die wille hi was dat hem te gane
275[regelnummer]
Int heilege lant van Over Zee
 
Gelustte, daer wel menech wee
 
Hem stont te doegene eer hi soude
 
Volcomen daer hi wesen woude,
 
Want hi was beide out ende cranc;
280[regelnummer]
Oc was die bedevart so lanc
 
Dat hise in schine en mochte nit
 
Volbrengen sonder groet verdrit
 
Ende ongemac ende andre pine.
 
Doch was din wisen Jacopine
285[regelnummer]
Die herte binnen so gesont,
 
Dat hi din langen wech bestont
 
Te wandelne ende es wech gegaen.
 
Die bedevart heft hi bestaen
 
Ga naar margenoot+Ende es tin lande wert gekregen,
290[regelnummer]
Daer an den cruce wart geslegen
 
Dor onsen wille wilen eere
 
Her Ihesus Christus, Got die Here.
 
Ende alse quam die Jacobijn
 
Daer over daer hi wilde sijn,
295[regelnummer]
Ende hi met eeren ende vromen
 
Na sinen ghere was volcomen
 
Der bedevart, dat sute lant
 
Ginc hi dorwandelen altebant,
 
Ende overal, waer so hi mochte
300[regelnummer]
Gaen ende comen, hi dorsochte
 
Dat rike van Iherusalem:
 
Te Nazareth, te Betlehem
 
Ginc hi; so dede hi oc te Surs;
 
Al buten ende binnen murs
305[regelnummer]
Heft hi Iherusalem, die stat,
 
Dorsochtt tin tiden, omme dat
 
Dat in din boeken staet gescreven
 
Dat Ihesus Kerst aldaer teneven
 
Dor onsen wille ontfinc die doet
310[regelnummer]
Ende ons sijn paradijs onsloet.
 
Van daer ginc voert die predekare
 
In andren staden hare en dare
 
Die ic genoemen nit ne can.
 
Mar doe die wel gerakde man
315[regelnummer]
Daer over hadde lange gnoch
 
Gespacieert na sijn gevoch,
 
Ende hi die broedre die hi vant
 
Begeven in dat Heilege Lant
 
Ga naar margenoot+Gevisiteert hadde allegader
320[regelnummer]
So heft die gheestelike vader,
 
Bruder Jordaen, die Iacopijn,
 
An alle die gesellen sijn,
 
Oude ende ijonge, orlof genomen
 
Ende es tote Akers weder comen.
325[regelnummer]
Daer es gescheept ende in geseten
 
Die goede man, alse ons doet weten
 
Die vite aldaer si sijns gewaget.
 
Mar Got, die gheeeelt ende plaget
 
Die werelt al na sinen wille
330[regelnummer]
Ende effne loenet ende stille,
 
Hi gaf sentencie iegen desen
 
Daer wi dit bispel ave lesen,
 
Ende alle die met heme waren
 
Geschepet ende wilden varen
335[regelnummer]
Te lande wert, selk dat si alle
 
Verdronken sijn met ongevalle.
 
Want eer dat schep te lande quam,
 
So hif en storm fel ende gram,
 
Die so verhif die seewsche vloet,
340[regelnummer]
Dat si dat schep so voert verloet
 
Met groten slagen dat het brae.
 
Dis mosten doegen ongemac
 
Die broeder ende die mede quamen,
 
Want si verdronken altesamen
345[regelnummer]
Meerre ende minder, ijonge ende oude.
 
Dat moste sijn, want het Got woude.
 
Mar op die wile ende also saen
 
Alse op die zee bruder Jordaen
 
Ga naar margenoot+Verdronken lach, die predekare,
350[regelnummer]
So toegde Got al oppenbare
 
Welcs loens verdinde in siuen live
 
Die goede man; want uren vive
 
Ende over an derselver nachte,
 
Eer men dat lijc te lande brachte,
355[regelnummer]
So scheen van utin paradijse
 
En licht, dat in colummen wise
 
Stont op din broeder, daer hi lach,
 
So claer dat ment van verren sach,
 
Want het van verren scheen den vire
360[regelnummer]
Gelijc. Mar doe die maronire
 
Van verren sagen die columme,
 
So lange roiden si al omme
 
Dat si vertackdenGa naar voetnoot1 die lichamen
 
Bruder Jordaens ende die daer quamen
365[regelnummer]
Met hem gevloten in der zee,
 
Dat waren andre broedre twee
 
Die oc dis selves daer genoten
 
Met hem. Dos quamen daer gevloten
 
Die drie lichamen van den heeren;
370[regelnummer]
Die hiven op met groten eeren
 
Die maronire ende altehant
 
So vurden sise opt hoge lant;
 
Daer lagen si sent enen dach.
 
Mar dat men u te wondre mach
375[regelnummer]
Vertrekken, sach men daer geschin:
 
Want op den eenen van den drin,
 
Die meester van den predekaren
 
Geweset hadde, quam gevaren
 
Ga naar margenoot+Van boven uten hogen trone
380[regelnummer]
Claer utermaten ende schone
 
In lampden wise en ander schijn,
 
Die van din goeden Jacobijn
 
Bescheen driwerven din lichame.
 
Dos toegde Got hoe wel bequame
385[regelnummer]
Hem wilen was in sinen dagen
[pagina 151]
[p. 151]
 
Bruder Iordaen, dis wi gewagen.
 
Mar doe die schijn in derre wise
 
Dat lijc hadde overschenen lise
 
Driewerven ende claer gemakt,
390[regelnummer]
So es die lampde voert gerakt
 
Op enen van den andren twen,
 
Den weles lichame si bescheen
 
Oc eenewerf met claren schine.
 
Wildi van desen Iacobine
395[regelnummer]
Din name oc weten, din so hout
 
Got was? Sijn name was Gheront;
 
Dat segt die vite aldaer teneven,
 
Daer sijs gewagt; oc es bescreven
 
Met prosen elre al die procesGa naar voetnoot1
400[regelnummer]
Van din dis u gewagen es.
 
Mar wildi dat ic u bediede
 
Wat van der lampdem voert geschide?
 
Ic saelt u seggen: doe die schijn
 
Din welgerakden Incobijn
405[regelnummer]
Ende enen van din drin gesellen,
 
Daer wi dit bispel af vertellen,
 
Lange ende gnoch hadde overschenen,
 
So creech die lampde weder henen
 
Ga naar margenoot+Ende es tin hemele wert gevaren,
410[regelnummer]
Toesiende hen allen die daer waren
 
Van verren comen ende bi,
 
Die allen orconden dat gi mi
 
Hoert seggen; want ter selver uren
 
Van vremden ende van geburen
415[regelnummer]
Was daer wel groet die sameninge,
 
Die alle quamen sonderlinge
 
Dat wonder schowen an din dage.
 
Mar warumme ic u des gewage
 
Wel recht es dat ic u bediede:
420[regelnummer]
Tin tiden dat die goede liede
 
Ten inde hars lives waren comen,
 
Ende oc die gracie die hen somen
 
Verschenen was, hadde oppenhart
 
Got mettin schine, ver Lutgart
425[regelnummer]
T Aiwires lach in orisone
 
Ende een gebet, dat si te done
 
Hadde onderstaen, ter wilen dede
 
Met groten goeme; ende eer die bede
 
Ten inde quam, so hoerde si
430[regelnummer]
Dat quam gegaen een tote bi
 
Der selver steden daer si lach,
 
Die seide: ‘Vrowe, goeden dach
 
Motu verleenen Got, die melde,
 
Die alle dinc heft in gewelde!
435[regelnummer]
Ic ben hir comen uwen moet,
 
Magt utvercoren ende goet,
 
Vervroijen ende blide maken.
 
Nu hoert na mi: van ere saken
 
Ga naar margenoot+Salic u seggen din proces
440[regelnummer]
Die u noch, vrowe, onkondech es;
 
Ic ben Iordaen, die predekare,
 
Die van mi selven die nimare
 
U brenge, maget wel gedegen.
 
Ten lande wert was ic gekregen
445[regelnummer]
Van Over Zee; dat wistti wel,
 
Want gi mi bat dan imen el
 
In staden stondt met uwen beden;
 
Nu benic hi der Gods geneden
 
Van allen commere ende seere
450[regelnummer]
Verloestt, danc hebbe Got, die Heere!
 
Want alsic hadde int Heilege Lant
 
Met onsen broedren, die ic vant
 
Begeven daer, tevollen gnoch
 
Gespacieert na mijn gevoch,
455[regelnummer]
So kirdic weder ende soude
 
Te lande comen; mar en wonde
 
Noch mi noch nimene el van din
 
Die met mi waren, dat geschin.
 
Got laten; mar met ongevalle
460[regelnummer]
Gevil dat wi verdronken alle.
 
Aldos so benic tesen stonden
 
Van desen cranken live ontbonden,
 
Ende aldos es die dinc geschit.
 
Mar dat ne darvic clagen nit,
465[regelnummer]
Want mi dat eewelike leven
 
Te loene es emmer toe gegeven
 
Daerboven in den hogen trone.
 
Daer hebbic nu begonnen crone
 
Ga naar margenoot+Te spanne ende ewelike sal
470[regelnummer]
Sijn metten salegen int getal;
 
Daer salic mettin confessoren
 
Die sute melodijen hoeren
 
Daer ingle ende scraphine
 
Met loven Gode al sonder pine;
475[regelnummer]
Daer salic mettin marteleren
 
(Die hebben al dat si begeren,
 
Want sijt met allen dat si mochten
 
Geleesten, quijtten ende kochten)
 
Daer boven in dat hemelrike
480[regelnummer]
Oc Gode loven eewelike;
 
Mettin apostelen es mijn name
 
Gescreven oc; want so bequame
 
Mijn leven was den hogsten Gode,
 
Die van mi makde sinen bode
485[regelnummer]
Sijn wart te sprekene oppenbare,
 
Dat ic al sonder pine vare
 
Ende oc van sonden al verclert
 
Tin hogen paradise wert.
 
Oc seggic u, Lutgart, die fine,
490[regelnummer]
Dat u nit lange en staet te sine
 
In dese werelt, mar die tijt
 
Hi nakende es, dat gi gevrijt
 
Van alre pinen werden selt.
[pagina 152]
[p. 152]
 
Nu salic u der Gods gewelt
495[regelnummer]
Bevelen, maget goedertiren,
 
Lutgart, ende ic sal wederkiren.’
 
Doe dat vertrec Lutgart, die vrowe,
 
Verhoerde, blischap ende rowe,
 
Ga naar margenoot+Lief ende leet van ere dinc
500[regelnummer]
Int herte binnen si ontfinc;
 
Want dat die welgerakde man,
 
Din si van herten lief genan
 
Dor sine doget wilen eere,
 
Verscheeden was, dis bleef in sere
505[regelnummer]
Har herte binnen; mar dat hi
 
Den hogsten goede was so bi
 
Ende hi ter eeweliker vromen
 
Was sonder plecht van pinen comen,
 
Dis was der vrowen wel te moede.
510[regelnummer]
Aldos vernam Lutgart, die goede,
 
Van desen stukken die nimare.
 
Oc was tin tide en predekare,
 
En heilech broeder, die hem das
 
Vermat dat hem vertoget was
515[regelnummer]
En vision tin selven tide,
 
Daer hem die Gods gebenedijde
 
In grote glorie ende in eere
 
Was in vertogt Jordaen, die here.
 
Dos wart der maget wel gerakt
520[regelnummer]
Al die materie cont gemakt
 
Eer die nimare quam int lant,
 
So dat men sider ondervant
 
Van din processe al die waerheide
 
Na dat Lutgart te voren seide.

[tekstkritische noot]266 l. nu dit.
margenoot+
f 260ro.
voetnoot1
Volgens de Bollandisten verdronk Broeder Jordanus den 13n Februari 1237.
voetnoot2
Zie Taalk. Bijdr. 2, 220 vlgg. en vgl. Teest., 2262: alre daghe ghelike.
margenoot+
f.260vo.
margenoot+
f.261ro.
margenoot+
f.261vo.
margenoot+
f.262ro.
voetnoot1
d. i. bereiken, komen bij, hier voor het eerst uit het Mal. opgeteekend. In de verwante germ. tongvallen schijnt het woord niet bekend.
margenoot+
f.262vo.
[tekstkritische noot]402 l. lampden. - 412 l. alle.
voetnoot1
Elre. Cantimpré zegt: ‘De his quidam ex nostris in prosa, quae continet gesta ejus, inter cetera, plane descripsit, dicens ... ‘waarop vier strophen, elk van zeven korte verzen, volgen; dan komt: ’Sed et in literis Prioris Fratrum praedicatorum apud Venetias haec eadem testata perlegimus.’
margenoot+
f.263ro.
margenoot+
f.263vo.
margenoot+
f.264ro.
[tekstkritische noot]502 l. gewan.
margenoot+
f.264vo.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken