Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Leven van Lutgart (1899)

Informatie terzijde

Titelpagina van Leven van Lutgart
Afbeelding van Leven van LutgartToon afbeelding van titelpagina van Leven van Lutgart

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.30 MB)

XML (1.18 MB)

tekstbestand






Editeur

François van Veerdeghem



Genre

poëzie

Subgenre

heiligenleven


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Leven van Lutgart

(1899)–Anoniem Lutgart, Leven van–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

IV. Van din dat hare derdewerf was bevolen te vastene VII ijar.

525[regelnummer]
Ga naar margenoot+Tin tiden doe volcomen waren
 
Die vasten van din seven ijaren,
 
Die Goedes maget utverkoren
 
Hadde anderwerven daer tevoren
 
Bestaen te vastene omme saken
530[regelnummer]
Daer wi tin tiden ave spraken
 
Doe wi vertrokken dat bispel,
 
So was en mensche, en quaet, en fel,Ga naar voetnoot1
 
En overdadech ende en wreet
 
Die presecutie ende leet
535[regelnummer]
Din lieden van religioene
 
Ende al denghenen plach te doene
 
Die Gode minde ende onssagen.
 
Met eere aldosgedaenre plagen
 
So was geplaget an din stonden
540[regelnummer]
Omme okison van haren sonden
 
Die werelt utermaten sere,
 
Want het jugeerde Got, die Here,
 
Die alles dinges heft gewout.
 
Mar doe die gheecele menechfout
545[regelnummer]
Dat kerstenheide hadde overlopen,
 
Dat moeste ontgelden ende koepen
 
Van sinen sonden doverdaet
 
(Want die viant fel ende quaet,
 
Die boese mensche, die tiran
550[regelnummer]
So lach din godeshusen an
 
Ende allen goeden kerstenheide
 
Daer hem so groet die mechtechheide
 
Ga naar margenoot+Got toe verleende in sinen dagen,
 
Dat selke ontfruchtten ende onssagen
555[regelnummer]
Dat hi met sinen bosen werken
 
Die vriheit van der heileger kerken
 
Onssetten soude ende onderdon),
 
So hadde ens dags en orison
 
Lutgart begonnen, dat si dede
560[regelnummer]
Met groten goeme; ende eer die bede
 
Ten inde quam, die was begonnen
 
Beide over moneke ende nonnen,
 
Beide over papen ende clerke
 
Ende alle die die Goedes kerke
565[regelnummer]
Te rekkeneGa naar voetnoot1 hadden ende waren
 
Bekommert mettin moederbaren,
 
So quam en Godes bode lise
 
Van boven utin paradise
 
Gevaren daer die vrowe lach,
570[regelnummer]
Die seide: ‘Kare, goeden dach
 
Verleen u Got, dis bode ic bem!
 
Gesendet benic hir van hem
 
Die alle dinc heft in behoude;
 
Dat hi dis kerstenheides woude,
575[regelnummer]
Dis hebdi hem, Lutgart, gebeden;
 
Mar dis die tijt es overleden
 
Die u van Gode ende onser Vrowen
 
Bevolen was te goeder trowen
 
Te vastene, ende ghi, Lutgart
580[regelnummer]
Twee seven ijaer al ongespart
[pagina 153]
[p. 153]
 
Gevastet hebt genendelike
 
So dats hem Got van hemelrike
 
Ga naar margenoot+Belovet harde gnoch van u,
 
Daer omme sendet hi mi nu
585[regelnummer]
Hir neder, maget wel gedegen,
 
Te seggene u dat gi moett plegen,
 
Al saelt u lanc sijn ende swar
 
Te doene, ene ander seven ijar
 
Alnoch dis vastens, es dat sake
590[regelnummer]
Dat ghi die sware Godes wrake
 
Daer gi so harde u af beclaget,
 
Wilt ave kopen, schone maget,
 
Din kerstenheide. Oc sijt gewes
 
Dat het die wille Godes es
595[regelnummer]
Dat ghi dat vasten ouderstact
 
Noch derdewerf; want sal die quaet,
 
Die bose mensche, die tiran,
 
Dis overdaet men nit ne can
 
Alnoch beschiwen, hem gematen,
600[regelnummer]
So dat hi sal met goede laten
 
Die Godes vrint, dat selen don
 
U vasten ende u orison.
 
Nochtan, Lutgart, al es dat sake
 
Dat bi u sal die Godes wrake
605[regelnummer]
Gemindert wesen, nit so saen
 
En sal sire archheit ave staen
 
Die mensche, din men so onssit;
 
Mar beide pine ende oc verdrit
 
Sal hi noch don din kerstenheide.
610[regelnummer]
Nu hebbes dan verduldechheide,
 
Want Godes wille also gedreget.
 
Lutgart, nu hebbic u geseget
 
Ga naar margenoot+Dat mi te seggene u beval
 
Got, die jugeert die werelt al.
615[regelnummer]
Nu sijt bevolen dan te Gode;
 
Ic vare en wech.’ Dos schit die bode
 
Met hastechheiden van der vrowen,
 
Die sal bestaen te goeder trowen
 
Dat vasten, want sijt gerne doet.
620[regelnummer]
Mar sere onttempert bleef har moet
 
Van din dat metter Gods gewoude
 
Die wrake noch geduren soude.
 
Dis bleef si noch bedroevet sere;
 
Idoch beval sit onsen Here,
625[regelnummer]
Die al mach sinen wille don.
 
Dos heft die vrowe har orison
 
Volbrachtt tin tide aldaer si lach.
 
Nu salic u voert don gewach
 
Hoe noch die derde seven ijar
630[regelnummer]
Al sonder duchte ende sonder vaer
 
Began te vastene an din tide
 
Lutgart, die Gods gebenedijde.
 
Al wassi cranc ende out, nochtan
 
Dis anders dages si began
635[regelnummer]
Dat vasten weder met geninde.
 
Dat hilt iesider toten inde
 
Van haren levene ende al ut
 
Die seven ijar die Godes brut;
 
Want so te pointe sider quam
640[regelnummer]
Dat vasten, dat het inde nam
 
Met haren levene; ende oc es
 
Al sonder faille ende al gemes
 
Ga naar margenoot+Ten inde van den seven iaren
 
Lutgarden sile en wech gevaren
645[regelnummer]
Tin schonen paradise wert.
 
Mar dat die bruder heft verclert
 
Die derre viten meester was
 
Ende ic in din latine las,
 
Salic u seggen van der vrowen:
650[regelnummer]
Hi segt dat si te goeder trowen
 
So wel dat vasten onderstont,
 
Dat nit ne quam in haren mont
 
Noch visch, noch vleesch, noch dinc ongheene
 
Dan een pulment met brode allene.
655[regelnummer]
Dat nutte si met dunnen bire,
 
Ende oc en wassi nit so dire
 
Hars vastens, dis si gerne plach,
 
Sine heft gevastt din paschedach
 
Ende alle dandre in den ijare
660[regelnummer]
Alse of het quatertempere ware;
 
Die sonnendage ende alle mede
 
Die andre, die men na den sede
 
En plegt te vastene elre nit,
 
Die vastte si; want dat verdrit,
665[regelnummer]
Pine, arebeit ende ongemac,
 
Daer Got sine ande mede wrac
 
Op die sonderen, nit ene ure
 
En lit die maget, die se in cure
 
Van Godes halven hadde ontfaen,
670[regelnummer]
Al sonder vasten over gaen.
 
Nochtan bleef noch die Godes wrake
 
So starc tin tide, al was dat sake
 
Ga naar margenoot+Dat si bi beden van der maget
 
Gemindert wart, dats hem beclaget
675[regelnummer]
In somen stonden jegen hare
 
Heft Dant Thomas, die predekare,
 
Die seide aldos: ‘Gebenedijde,
 
Wats ons bedaget tonsen tide
 
Dat ons en mensche dos verswart?
680[regelnummer]
Wat saels gewerden, ver Lutgart,
 
Dat ons alteenen Got, die Here,
 
Plagt ende gheecelt aldos sere?
 
En sal dan nit met goede laten
 
Die bose mensche, die verwaten,
685[regelnummer]
Die Godes vrint? Was saels gewerden?
 
Sal hijt it lange moten herden,
 
So wee dengenen die nu leven
 
Die Godes gracie heft begeven,
 
So dat sijs hebben groten toren!’ -
690[regelnummer]
‘Neen, sprac die maget utverkoren,
 
Mijn sute vrint, en segges nit.
 
Dat Godes vrinden es geschit
 
Dit ongemae, dis sijt gewes
 
Dat het schult harre sonden es,
[pagina 154]
[p. 154]
695[regelnummer]
Want sonder redene ende sake
 
En doet hi nit, die dese wrake
 
Doet lopen over sine vrint.
 
Sent dat wijs hebben dan verdint
 
So menechwerf in onsen dagen,
700[regelnummer]
En mote wijs ons nit beclagen,
 
Mar loven Gode in allen tide.
 
Nu sijt in hoegen ende blide,
 
Ga naar margenoot+Want ic u segge al over waer,
 
Die plage, die so menech ijar
705[regelnummer]
Ons heft gedert an onsen danc,
 
Sal inde nemen eer it lanc;
 
Want emmer sal geschin dat een,
 
Dis sijt gewes, van desen tween
 
In corten tide, her predekare:
710[regelnummer]
Of dese man die noch in vare
 
Die werelt houdt, sal hem gematen
 
Van overdaden ende laten
 
Die Godes vrint in paise leven,
 
Ochte eer it lanc werdt hem gegeven
715[regelnummer]
Selc païment dat hi met schanden
 
Sal sijn gelevert din vianden
 
Die hem met eeweliker pinen
 
Vergelden selen dit karinen,
 
Daer hi so harde met verswart
720[regelnummer]
Die Godes vrint.’ Dos heft Lutgart
 
Van derre dinc din goeden man
 
Gesett te rasten; mar nochtan
 
Die vite segt, die hi bescreef,
 
Dat na der vrowen live bleef
725[regelnummer]
Die wrake staende en stukkelkijn;
 
Mar na dat hem die maget fijn
 
Vorseget hadde, iu corten stonden
 
Die werelt warter af ontbonden.
 
Dis darr ic over waer beghin;
730[regelnummer]
Want allewege lit geschin
 
Got dor sine eewelike doeget,
 
Gelijc dat ghi wel merken moeget
 
Ga naar margenoot+Van desen werke in menegen steden,
 
Al dat Lutgart met haren beden
735[regelnummer]
Besochte ende dat si wilde voert
 
Vertrekken ende sijn gehoert.

[tekstkritische noot]534 l. persecutie. - 537 l. minden.
margenoot+
f.265ro.
voetnoot1
De Bollandisten hebben niet onderzocht wie hier bedoeld wordt.
‘Welke vijand werd door dat orakel aangeduid? Het kon niets (sic) anders zijn dan Frederik II, keizer van Duitschland, die zich allerslechtst jegens den Paus Innocentius IV gedroeg en die tot zijne dood toe niet ophield groote stoornissen in de Kerk te veroor zaken. Maar vijf jaren voor de dood van den vervolger wist de heilige Lutgardis bovennatuurlijkerwijze dat hare gebeden en verstervingen Gode aangenaam waren geweest: ‘Gij moocht u verzekeren, zeide zij op zekeren dag aan Thomas van Cantimpré, de listige vijand der Kerk zal òf wel vernederd worden, òf zal welhaast sterven, de kinderen Gods in vrede latende. ‘De voorzegging wierd bewaarheid op twee wijzen: Frederik werd afgezet van zijnen troon en stierf onvoorziens in 1250, in den ouderdom van 56 jaar.’ J. Broeckaert S.J. Leven van de Heilige Lutgardis, bl. 152-153.
margenoot+
f.265vo.
voetnoot1
Zie boven II, 12 517.
[tekstkritische noot]685 l. Wat.
margenoot+
f266ro.
margenoot+
f.266vo.
margenoot+
f267ro.
margenoot+
f.267vo.
margenoot+
f.268ro.
margenoot+
f.268vo.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken