Onze Taal. Jaargang 73

[p. 350]

Het taaljaar 2004
Meningen van bekende taalgebruikers
Redactie Onze Taal

	1. Wat viel u in 2004 op als het gaat om taal in de ruimste zin van het woord?
Ali B rapper	1. Veel volwassenen gebruiken steeds meer straattaal (slang).
Sjef Barbiers onderzoeker variatielinguïstiek, Meertens Instituut	1. De taal in de media wordt steeds armetieriger. De schabullige ik-zeg-wat-ik-denk-taal van het moment kan best wat versiering gebruiken.
Bart Chabot dichter	1. De terugkeer van de spandoektekst.
Luc Devoldere hoofdredacteur Ons Erfdeel	1. De techniek van de communicatie heeft het gewonnen van de kunst van de conversatie.
Hans Hoeken hoogleraar bedrijfscommunicatie Radboud Universiteit Nijmegen	1. Reclamemakers verkondigen hun doorgaans eenvoudige boodschap op steeds cryptischer wijze en met steeds minder woorden.
Jerney Kaagman directeur Stichting Conamus, jurylid Idols	1. De opmars van Engelse woorden in het Nederlands.
Medy van der Laan staatssecretaris van Cultuur	1. De slordigheid in het taalgebruik.
Riemer Reinsma taalpublicist	1. De oudste zin van het Nederlands blijkt Engels te zijn.
Lydia Rood schrijfster	1. Er wordt niet meer gelet op overeenstemming van onderwerp en persoonsvorm in bijzinnen: ‘Ik ben een van de weinigen die gelukkig is.’
Jos Swanenberg streektaalwacht Noord-Brabant	1. De ruimte voor variatie in ons taalgebruik wordt steeds groter.
Simon Vinkenoog Dichter des Vaderlands ad interim	1. De vele omtrekkende bewegingen, zoals ‘Het is zo, dat...’

	2. Wat vindt u de belangrijkste taalgebeurtenis van dit jaar?
Ali B rapper	2. De Nederlandse rap is nu echt goed doorgebroken.
Sjef Barbiers onderzoeker variatielinguïstiek, Meertens Instituut	2. De toekenning van de European Young Investigators Award. De erkenning van taal- en in het bijzonder dialectonderzoek.
Bart Chabot dichter	2. De twee brieven gevonden op Theo van Gogh.
Luc Devoldere hoofdredacteur Ons Erfdeel	2. De Nieuwe Bijbelvertaling.
Hans Hoeken hoogleraar bedrijfscommunicatie Radboud Universiteit Nijmegen	2. De Nieuwe Bijbelvertaling en de discussie erover.
Jerney Kaagman directeur Stichting Conamus, jurylid Idols	2. Het Groot Dictee der Nederlandse Taal.
Medy van der Laan staatssecretaris van Cultuur	2. De uitgave van de Nieuwe Bijbelvertaling.
Riemer Reinsma taalpublicist	2. De Nieuwe Bijbelvertaling.
Lydia Rood schrijfster	2. De discussie over (de vermeende verloederende werking van) jongerentaal, oftewel straattaal.
Jos Swanenberg streektaalwacht Noord-Brabant	2. De tot gesteun leidende aankondiging van wéér een spellingaanpassing.
Simon Vinkenoog Dichter des Vaderlands ad interim	2. De Nieuwe Bijbelvertaling.

	3. Wat is het beste boek (of artikel, of bericht of iets dergelijks) over taal dat u dit jaar las of gebruikte?
Ali B rapper	3. Geen idee.
Sjef Barbiers onderzoeker variatielinguïstiek, Meertens Instituut	3. Het proefschrift van Jeroen van Craenenbroeck, over elliptische zinnen als ‘Hij heeft iemand gezien maar ik weet niet wie dat.’
Bart Chabot dichter	3. Het bericht ‘Campert en Mulder schrijven en lezen Groot Dictee’.
Luc Devoldere hoofdredacteur Ons Erfdeel	3. Waarom een buitenboordmotor eenzaam is van Joke van Leeuwen.
Hans Hoeken hoogleraar bedrijfscommunicatie Radboud Universiteit Nijmegen	3. De vertaling van Aristoteles' Retorica door Marc Huys.
Jerney Kaagman directeur Stichting Conamus, jurylid Idols	3. Geen idee.
Medy van der Laan staatssecretaris van Cultuur	3. Spelling is geen taal, maar toch: de spellingcontrole.
Riemer Reinsma taalpublicist	3. De ‘Ruggespraak’-bundeling Door rood en spook gereden.
Lydia Rood schrijfster	3. De columns van Jan Mulder over taal.
Jos Swanenberg streektaalwacht Noord-Brabant	3. Dierbare woorden van Cornelis Verhoeven.
Simon Vinkenoog Dichter des Vaderlands ad interim	3. W2P (Welcome to Paradise) van Hans Sibbel.

[p. 351]

De belangrijkste gebeurtenis, het beste boek, het mooiste en het ergste woord - de redactie vroeg een aantal niet geheel willekeurig gekozen taalgebruikers wat hun opviel in het taaljaar 2004.

	4. Wat is het ergste woord van 2004?
Ali B rapper	4. Kanker.
Sjef Barbiers onderzoeker variatielinguïstiek, Meertens Instituut	4. Een zak met geld, waarmee schijnbaar achteloos wordt verwezen naar een gouden handdruk, een subsidie of iets dergelijks.
Bart Chabot dichter	4. Geitenneuker; varken.
Luc Devoldere hoofdredacteur Ons Erfdeel	4. Sexy (in om zich heen woekerende toepassingen als ‘sexy behang’).
Hans Hoeken hoogleraar bedrijfscommunicatie Radboud Universiteit Nijmegen	4. Urnament (‘kunstwerk’ met daarin de as van een overledene).
Jerney Kaagman directeur Stichting Conamus, jurylid Idols	4. Cool en doei.
Medy van der Laan staatssecretaris van Cultuur	4. Hype en het achtervoegsel - gate.
Riemer Reinsma taalpublicist	4. Blog.
Lydia Rood schrijfster	4. Vertrouwen (zoals gebezigd door de regering).
Jos Swanenberg streektaalwacht Noord-Brabant	4. Verloederen; het typeert de klaagmentaliteit van zwartkijkers.
Simon Vinkenoog Dichter des Vaderlands ad interim	4. Target; loopbaantraining; onnodige vloeken.

	5. Wat is het mooiste woord van 2004?
Ali B rapper	5. Leven.
Sjef Barbiers onderzoeker variatielinguïstiek, Meertens Instituut	5. ‘Ik ben de letterste op’, door mijn dochtertje van vier gezegd om duidelijk te maken dat ze beter oplette dan haar broertjes en zusje.
Bart Chabot dichter	5. ‘Zij gelooft in mij’ (uitgevoerd door Xander de Buisonjé).
Luc Devoldere hoofdredacteur Ons Erfdeel	5. Weemoedigheid; desalniettemin; lucht en leegte.
Hans Hoeken hoogleraar bedrijfscommunicatie Radboud Universiteit Nijmegen	5. Wow-erlebnis (gebruikt door Barry Hay van de Golden Earring, toen hij hoorde dat de NASA hun nummer ‘Radar Love’ had gebruikt om een ruimtesonde te activeren).
Jerney Kaagman directeur Stichting Conamus, jurylid Idols	5. Het leukste woord is dit jaar: grappig.
Medy van der Laan staatssecretaris van Cultuur	5. Novelle, in de betekenis ‘wijzigingswet’.
Riemer Reinsma taalpublicist	5. Recipiënt (‘hondenpoepzak’).
Lydia Rood schrijfster	5. Lawaaiwake.
Jos Swanenberg streektaalwacht Noord-Brabant	5. Gedachtegoed.
Simon Vinkenoog Dichter des Vaderlands ad interim	5. Appelboom.

	6. Wie was dit jaar de beste taalgebruiker?
Ali B rapper	6. Ikzelf (knipoog!).
Sjef Barbiers onderzoeker variatielinguïstiek, Meertens Instituut	6. Remco Campert is elk jaa de beste taalgebruiker.
Bart Chabot dichter	6. Bono.
Luc Devoldere hoofdredacteur Ons Erfdeel	6. De dichters.
Hans Hoeken hoogleraar bedrijfscommunicatie Radboud Universiteit Nijmegen	6. Wouter Klootwijk.	Foto: Gerald Verschooten
Jerney Kaagman directeur Stichting Conamus, jurylid Idols	6. Sweder van Wijnbergen en Jacob Kohnstamm.	Foto: Patricia Steur
Medy van der Laan staatssecretaris van Cultuur	6. Fokke en Sukke: minimum aan woorden, maximum aan humor.
Riemer Reinsma taalpublicist	6. Stephan Sanders.
Lydia Rood schrijfster	6. Dr. I.A. Diepenhorst. Met zijn overlijden is mooi, correct en doelmatig Nederlands uitgestorven.	Foto: Bert Nienhius
Jos Swanenberg streektaalwacht Noord-Brabant	6. Aart Staartjes.	Foto: Patrick Timmermans
Simon Vinkenoog Dichter des Vaderlands ad interim	6. Piet Grijs en Bas Heijne.