Nieuwe taal- en dichtkundige verscheidenheden. Deel 1

[p. 117]

Fragmenten des Romans van den Ridder, naderhand Heiligen Reynolt.

Reynolt was de jongste doch dapperste der vier broederen, alom onder den naam van de vier heemskinderen bekend, naar hunnen vader Heimo van Dordone dus genoemd, en zonen van Keizer Karels zuster, wie Heimo in huwlijk had. Na vele heldendaden had deze Reynolt een oversterk Slot van wit marmer op een berg gebouwd, 't geen hy uit dien hoofde Montalbaan noemde, en waarvan men hem dan ook Grave van Montalbaan heet. Hy had Koning Lodewijk (den zoon van Keizer Karel) het hoofd afgeslagen, 't geen deze aan Reynolts broeder Adelhart met het schaakspel verloren had; en dit ter wrake van eene be-

[p. 118]

leediging, Adelhart aangedaan. Dit dwong dezen broederen de vlucht naar Spanje te nemen, waar zy den Koning Yvo van Tarrasconien groote diensten in den oorlog bewezen, en Reynolt dezes Konings dochter, Claricia, met groot huwelijksgoed ten echt verkreeg. Zijne buitengewone kracht, dapperheid, en schranderheid, verijdelden niet alleen alle de pogingen des Keizers om hem in zijn macht te krijgen, maar onophoudelijk deed hy Karel af breuk, en zettede van zijne zijde de vijandelijkheden met den grootsten nadruk voort, hetgeen Karel niet toeliet te rusten eer hy dien wederspanneling in zijn macht zou hebben. Wanhopende hem met geweld meester te worden, nam hy zijn toevlucht tot Yvo, en wist dien met vier someren (dat is lastpaarden of muilezels,) met goud beladen, om te koopen, ten einde zijn schoonzoon, en de drie broeders die gemeene zaak met hem maakten, verraderlijk over te leveren. Volgens de Historie van Sint Reynolt, kocht hy hem, op een feest aan Karels hof, daartoe om; doch dit Dichtwerk doet het aanzoek van Karel door bode en brief by Yvo verrichten, en het is hiermede dat dit eerste Fragment aanvangt; en wel, in een afgebroken zinsnede, behelzende kennelijk genoeg 't zenden ter opeisching der vier broederen, onder wie Reynolt beteekend wordt als

[p. 119]

 

Den gonendie hem in Vrancrike

 

Doot slouch sinen sone lodewike.

Deze twee verzen, zijnde de eerste van dit Fragment, snijden wy derhalve af, en vangen aan met de komst des Boden in Tarrasconien, gelijk men thands en ook in dezen onzen text zegt; niet, als men zou mogen denken, Gaskonje (welke naam uit dien ouderen gesproten is), maar het eigenlijk oude Askonie, waarvoor Terra of land gevoegd werd. Ik moet hier tevens aanmerken, dat Reynolt hier als nog niet getrouwd met Yvoos dochter ondersteld wordt; dat Yvo hier, door verschillenden raad geslingerd, niet van alle belang ontbloot blijft, en de houding van dit werk openbaarlijk beter is dan in het meergemelde Prozestuk. Gelijk ook zijn Slot Montalbaan nog niet ondersteld wordt te bestaan, maar eerst na zijn huwlijk gebouwd te worden.

Het Stuk zoo na 't zijn kan, gelijkvormig aan het HS gevende, onderstel ik dat men even zoo wel weet dat het teeken ' achter een konzonant in de Oude schriften er of ar of ook aer, als dat een dwarsstreep boven een vokaal, n of m te kennen geeft; zoo ook, dat een vokaal tusschen twee konzonanten hooger dan de andere letters gesteld, als met een r voor zich gelezen moet worden en pⁱse, g^af, by voorbeeld prise en graf, en dat d⁹, dus is.