Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Voorwaarden voor hergebruik
    • Disclaimer
    • Voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,01 MB)

Lexicon van de retorica (1,62 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,59 MB)

Lexicon van literaire genres (13,34 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,45 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,36 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (19,90 MB)

XML (11,37 MB)

tekstbestand



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon– Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

antanaclasis

Etym: Gr. ana-clasis = terug-buiging, weer-kaatsing.

Term uit de retorica en de stilistiek voor een vorm van anaclasis-2, nl. een vorm van repetitio als woordspeling waarbij een spreker in een dialoog een woord of een reeks woorden van zijn gesprekspartner of tegenstander herneemt, maar daar een andere betekenis aan geeft (Lat. synoniemen: reflexio en reversio). Een dergelijk woordspel is doorgaans gebaseerd op de polysemie (ambiguïteit) van de speels hernomen woorden, soms op de toevallige gelijkluidendheid van het bedoelde en vervolgens geïnterpreteerde. Asteismus is één van de vormen van antanaclasis.

Bij uitbreiding kan de term ook slaan op niet-dialogische horizontale woordspelingen in het algemeen. Een bekend voorbeeld uit Pascals Pensées (1657-1658) is: ‘Le cœur a ses raisons [redenen] que la raison [rede] ne connaît point’. In deze betekenis van de term berust antanaclasis meestal op polysemie van het herhaalde woord en bestaat er een noodzakelijke formele gelijkheid (homonymie) tussen de componenten van het woordspel. In dit opzicht is ze te onderscheiden van de zgn. paronomasia, waarbij de vormovereenkomst onvolledig is (paroniem).

Lit: G. Ueding (red.), Historisches Wörterbuch der Rhetorik, dl. 1 (1992), kol. 482-485.

antagonist Anthologia Graeca

thematisch veld:

Moderne stilistiek en taalkunde
Spel met taal

Retorische procedés en stijlfiguren: de klassieke traditie
Woord- en zinfiguren: herhaling
Woord- en zinfiguren: woordspeling

Vorige Volgende