Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Voorwaarden voor hergebruik
    • Disclaimer
    • Voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,01 MB)

Lexicon van de retorica (1,62 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,59 MB)

Lexicon van literaire genres (13,34 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,45 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,36 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (19,90 MB)



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon– Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

leenwoord

Woord dat in zijn geheel ontleend werd aan een andere taal. In tegenstelling tot barbarismen worden leenwoorden niet beschouwd als foutief, maar deze appreciatie is uiteraard relatief en historisch. Ze is ook verbonden ook met ideologische opvattingen over de ‘eigen’ taal en over de ‘verrijking’ dan wel de ‘bedreiging’ die kan uitgaan van andere talen.

De spanning tussen het overnemen van ‘vreemde’ termen en het zoeken naar equivalenten in de ‘eigen’ taal (d.m.v. neologismen) kenmerkt ook de wetenschappelijke terminologie, zeker in de menswetenschappen. Dat blijkt o.m. uit het bijzonder groot aantal termen in dit Algemeen letterkundig lexicon die van Griekse, Latijnse, Franse, Duitse en (recentelijk vooral) Engelse origine zijn. Het verhaal van die vele ontleningen (etymologie) weerspiegelt tot op aanzienlijke hoogte de geschiedenis van de letterkunde zelf en van het vakgebied van de literatuurstudie.

Bij recente ontleningen is de vreemde origine van het woord nog duidelijk zichtbaar of hoorbaar, maar door het frequente gebruik en vaak ook door aanpassingen van hun klank of spelling en een enkele keer zelfs hun woordstructuur (volksetymologie) verliezen de meeste leenwoorden na verloop van tijd hun buitenlands aroma en worden ze in dat opzicht ‘gewone’ woorden in de taal. Voorbeeld: het woord 'tekst', dat via het Frans texte afkomstig is uit het Latijnse textus, maar al lang niet meer als een leenwoord ervaren wordt.

Voor het verwante begrip van de leenvertaling, zie calque.

Lit: N. van der Sijs, Van Dale groot leenwoordenboek. De invloed van andere talen op het Nederlands (2005) • J.W. de Vries, R. Willemyns & P. Burger (bewerkt en aangevuld door N. van der Sijs & R. Willemyns), Het verhaal van het Nederlands. Een geschiedenis van twaalf eeuwen (2009), p. 83-121 • Ph. Durkin, 'Borrowed words in everyday English' in Babel. The language magazine 8 (2014), p. 10-13 • S. Varella, ‘Lexicon and word formation’ in J. Darquennes, J.C. Salmons & W. Vandenbussche (red.), Language contact (HSK 45/1) (2019), p. 52-63.

leenvertaling zie calque leerdicht

thematisch veld:

Meertaligheid en vertaling

Moderne stilistiek en taalkunde
Woorden: woordvorming en -geschiedenis

Vorige Volgende