Der Griecxser princerssen, ende jonckvrouwen clachtige sendtbrieven, Heroidum epistolae ghenaemt
(1559)–Cornelis van Ghistele–
[Folio 90v]
| |
Hier beghint de Epistele, die Laodamia schrijft tot Protesilaus.
Ende begint aldus int Latijn.
Mittit, & optat amãs, quò mittitur, ire, salutem
AEmonis AEmonio Laodamia viro.
LAodamia Protesilao een groete sent,
VVenschende dat sy mach ter rechter hant raken.
De fame daghelijcx ons hier int ghemoete rent
Vin Aulide na dẽ wint valiant bakẽ.
O felle winden, die der vruechden bant braken,
Contrarie wint haddick wel vandoene,
Doen v schepen so subijtelijck hier van lant staken.
Hadde doen Neptunus als de coene,
Tot mijnen gelucke met fellen faetsoene
De zee verturbeert, so waer icks my een belouere.
VVant soete woorden met vriendelijcken sermoone
Schoten my voorwaer noch alte veel ouere.
Den schipper diende de wint, maer de minnaer pouere
VVert verrast duer Boreas snelle treken.
Naulick en mocht ic dat druckich woort adieu sprekẽ.
| |
[Folio 91r]
| |
So lange als ick mocht, sach ick na v vanden oeuere,Ga naar margenoot+
V mannelijck wesen hebbende altijt in dooge.
Doen my dat faelgierde, noyt huere droeuere,
Doen stonde ick en sach na v schepen hooge.
Als ick haer oft de vliegende seylẽ met geenẽ betooge.
Meer en const ghesien om svruechs verpachten,
Anders niet blickende dan water ondrooge,
Och doen sanck ick ter eerden in onmachten,
De claerheyt des daechs docht my den neuel slachten.
Iphyclus en den ouden Acastus mijn vadere,
En mijn moeder met cout waters drachten,
Hebbẽ (maer nauwelijc) doẽ ontdoyẽ, hert, sin, adere:
Een duechdelijc werck wrochten sij te gadere.
Maer my niet aengenaem, want in tsweerelts eruen.
Lief, van lief, verkiest voor dleuen tsteruen.
Doẽ tverstãt weerquã, dlijẽ sachmẽ ooc weder cõmẽ,Ga naar margenoot+
Mijn wettelijcke liefde therte duerknaechde.
Alle mijn vruechden eylaes, neder swommen:
Niet en wasser ter weerelt dat my behaechde.
Al hinckt onhebbelijck, luttel ick daer na vraechde,
Mijn goutgeel haer, ick en achte geen cieragie:
Ick liep achter straten als die gheiaechde,
Mijn vrienden van eelder linagie,
Hier binnen Phylacides ws rijcx passagie,
Comen dagelijcx met my kermen en crijten,
En seggen dat ick sou maken couragie,
En my vercieren met bepeerelde abijten.
Maer och sulcx en salmen my niet verwijten.
Geen vrolijcheyt en sal my hier oock lusten.
So lange als ghy voor Troyen ligt met onrusten.
| |
[Folio 91v]
| |
Ga naar margenoot+ Sal ick hier met mijn costelijckheyt proncken gaen,
Als ghy int harnas ongemackelijck sult sitten duckẽ?
Sal ick mijn haer (om dat elc op my sou loncken saen)
Cierlijc vlechtẽ: en dẽ helm sal uwẽ crans verdruckẽ?
O schoone Paris vol alder ongelucken,
Hadde v manlijck wesen der ienter Helenen
Moghen wanhagen, oft huer schoonheyts stucken
Hadden die in v oogen al niet geschenen,
So en sou ick sus deerlijck niet suchten en stenen.
Ghy Menelae, die v te fellijck sijt spoeyende,
Om v ontschaecct wijf v wraecgierighe penen
Sullen noch beschreyt worden. o God sijt v moeyende
Dat Protesilaus met sijn wapenẽ v mach sijn goeyẽde
In sijn weercomst. och duer des strijts vermanen,
So sonschijn sneeu doet druppẽ, druppen mijn tranẽ.
Ga naar margenoot+ Ilion, Tenedos, Xanthus, en Simois, cout siet,
Tsijn al landẽ, riuierẽ, daer ick mach voer duchtẽ wel
Paris, en sou geweest hebben so stout niet,
(Als men hem sach met Helena vluchten snel.)
Hadde hy op sijn fortressen en gehuchten fel,
Niet betrout. dit was al sijn ouerdincken.
Hy quã in Gricken, tdocht ons der ghenuchten spel.
Twas al gout datmen aen hem sach blincken,
Och hy is te machtich, wie sal hem crincken.
Sijn hauens sijn vol scepen, de steden wel ghemant.
Dus mogen de Grieken harẽ moet wel laten sincken.
Ia noch isser menich vroem rijckelijck lant,
Dat hem hulpe sal doen, en onderstant.
Och Helena, hier duer (denckick) heeft hy v verwonnen.
Duermacht en rijcdõ wort menich stout feyt begõnẽ.
| |
[Folio 92r]
| |
Men hoorde hier Paris hoomoedich spreken,Ga naar margenoot+
Van Hector (my onbekent) in alle strijen bout,
Hoe hy sijn leedt op de vianden can bloedick wreken.
Daerõ bidde ick wt liefdẽ, wilt v voor hẽ mijẽ stout.
Dit in memorien tot alle tijen hout
Daer zijn noch al meer ridders die ws verbeyen.
Een yegelijck doch (oft ghy comt in lijen) scout,
Als ghy tot vechtene v sult moeten bereyen:
VVilt v duer stoutheyt niet laten verleyen,
Denct om Laodamias beuel, v ionck lijf wilt sparen
Voor haer, op dat ghy van Troyen muecht scheyen
Ongewont. laet Menelaus zijn vroemheyt baren,
En Parisen weernemen, die Paris in corten iaren
Hẽ ontwelcht heeft. v nz in dẽ slach als de meese velt.
Hy is dwaes die om een ander sijn lijf in vreese stelt.
De gene die oorsake heeft, vechten en winnen laet,Ga naar margenoot+
Hy mach sijn wijf wt midden der vianden halen.
Ghy hebt cleyn redene, Troyanen en Troyinnen daet
En hebben noyt gehindert v landen oft palen,
Vecht ghy alleene om gesont sonder falen
Thuys te comene in uwer vrouwen schoot soet,
Daer suldy certeyn lof en prijs behalen,
O ghy Troyanẽ, onder so veel viandẽ ter noot vroet,
Spaert doch eenen, op dat mijn root bloet
Duer sijn lichaem niet en wort spuytende op deerde.
Hy en is niet ongenadich (maer minioot goet)
Hy en can niet wreedelijck vechten metten sweerde.
Laet een ander vechten, en rennen te peerde,
Diet als ruyter van weerde, al weet te beslechtene.
Ghy dient beter Protesilae by v liefste te vechtene.
| |
[Folio 92v]
| |
Ga naar margenoot+ Doen ghy lest mijns vaders duere waert wt gaende,
Hoe gheerne haddick v noch behouwen,
Vwen voet verstuyckende, en bleeft ruytstaendę.
Ick versuchte en sprack duer sulck aenschouwen,
Dit moet, vã v weercomst zijn een teekẽ vol trouwẽ.
Och om dat ghy niet te cloeckmoedich sout in tharnas blijuẽ
Moet ick v dit al Protesilae waerschouwen.
Maect dat gheensins aen v en mach beclijuen,
Daer ick voor sorge. och wien sal fortune toe schrijuẽ
Dat ramp salich ongeluck, bitter om smaken:
VVie sal doch sulcken stoutheyt bedrijuen,
Die de Troyssche eerde eerst sal dorren raken?
O onsalighe vrouwe, die met betraende caken
Aldereerst sal moeten haer lief beweenen nu,
Godt hoepick en sal die cloecheyt niet verleenen v.
Ga naar margenoot+ Onder duysent schepen, laet v schip dleste wesen.
Laet een ander de zee v vermorwen te vueren.
Laet v dit vermaen duncken tbeste wesen.
Spoeyt v doch niet te haest, macht v gebueren,
Dlant en is v niet daermen v na siet spueren,
Maer in thuys comen, maect dan de eerste te sijne.
Och al sietmẽ snachs Phoebus claerhz tot geẽder huerẽ,
Ghi comt mi nochtans dan altoos te voorschijne.
En al blinct de sonne, nochtans druck en pijne
Sydy my in therte. snachs comdy int gesichte
Meer dã daechs: den nacht is altoos bequaem ten fijne
Alle vroukens om liggẽ in haer smans armen dichte,
Dies ick de duysterheyt oock kiese voor dlichte.
Gebruyckende dan vremde fantasien vroet.
Al is droom logene nochtans hy verblijen doet.
| |
[Folio 93r]
| |
Maer waerom ist dat uwen schijnenden geest,Ga naar margenoot+
Die soo bleeck verwich en al bloeyende was,
My te voeren quam, dwelck my is pijnende meest.
Ick ontspranck, na den tempel ick my spoeyende was.
Die outaren te doen roocken ick my moeyende was:
En dede mijn sacrificie na de maniere.
Een menichte der tranen daer by vloeyende was.
Doende gelijck den wijn vlammen den viere.
Och, wanneer sal ick als de goedertiere,
Van blijschappen v in mijn armen omuanghen:
En wanneer suldy met soeten bestiere,
Liggen int bedde (dies hebick verlanghen)
Vertellende v feyten van des crijchs verstranghen.
V victorie, vroemicheyt, lof, en prijsinghe:
Des mans eere, is der vrouwen een veriolijsinghe.
Mijn hope is goet, maer als den sin denckende isGa naar margenoot+
Om perijckel, en wint, en des waters plassen,
En dat AEolus so luttel voerspoets schenckende is,
So valt hope en moet weer heel in dasschen,
Een teecken datmen v na Troyen siet rasschen
Teghen der goden danck, dit is mijn meenen.
VVaendy dat Neptunus so sal laten afwassen
Sijns stadts ciericheyt, ende v lieden verleenen
Geluckigen voerspoet tot haer vercleenen?
De welcke hy selue eerst was fonderende.
VVildy oock om een ouerspeelstere vol onreenen
De lustighe Troya zijn destruerende?
God ende v seluen tempterende.
V zeylen nae huys weder als de vrije recht.
Die tegen God strijdt, tegen een stercke partije vecht.
| |
[Folio 93v]
| |
Ga naar margenoot+ Maer wat wil ick quaet mi seluen toeschrijuen?
O god, ick hope den tijt sal beter leeren,
Laet de schepen met voerspoede drijuen,
En iont victorie onse Griecxsche heeren.
O edel Troyinnen, ick sorghe v groot verseeren,
Die v bloedighe mans so deerlijck sult aenschouwen,
Maer ghy Helena sult, onweerdich dier eeren,
Den schoonen Paris met ionstiger trouwen
Och so vriendelijck den helm sonder benouwen
Selue op zijn hootschicken (mocht mi sulcx gebueren)
En zijn wapenen hem toelanghen sonder flouwen.
En dan noch hem wtgheleyen tot elcker hueren.
En int wederkeeren met minnelijcke cueren
Sullen zijn vermoeyde leden in haren schoot rusten.
Een edel amoreus mach wel naer sulck vruecht groot lusten.
Ga naar margenoot+ VVy zijn hier onseker, anxst ons duchten doet
Voor eenich leet dat v is oft ghescien mach.
Maer v minlijck aenschijn my wat ghenuchten doet
Naer v geconterfeyt, dwelck ick dagelijcx sien mach,
Dwelck den mont een vriendelijcheyt bien mach,
En daer ick somtijts voere moet mijn lijden ontdeckẽ
Dits nu alleene den troost daerick toe vlien mach
Maer ick hope eer ghy sult van Troyen vertrecken
Dat ick sal comen tot der plecken
Daer ick v bywesen noch verweruen sal,
En int suere int soete tsy in wat vlecken
Ga naar margenoot+ Sonder anxst met v dan leuen en steruen sal.
Een groete noch (die ick hope dat in v eruen sal)
Moet ick v alderlest in desen brief schincken,
VVilt om v lijf, ende wilt om v lief dencken.
Hier eyndt dese Epistele. |
|