De helm van aarde

(1970)–Wim Hazeu– rechtenstatus



[pagina 112]
9 De gast van kamer 112 ging weer laat het bad in. Het water stroomde door de buizen van het hotel. Marc deed het licht uit. De opera. Voor hem in de kleine balkonloge zat een jong, vrijend paar. Het diepe decolleté viel op bij zo'n jong meisje. Hij voelde zich de hinderlijke derde, de tweede man, de toeziende voogd. De opera deed hem helemaal niets. De solisten kon hij niet zien. In de pauze verliet hij het theater. Niets was er geweest. Geen vorm van kontakt, van herkenning. In de kou liep hij over de brug naar Vera's huis. Het was of zijn jukbenen bevroren. Hij traande. De poortdeur stond open. Hij aarzelde nu niet, sloot de deur achter zich en rende de trap op, een schim uit The third man. Nummer 61. Belde aan, en nog eens, en nog eens. Een oude vrouw deed open. ‘Peter’ Een schraperig geluid. ‘Ja.’ ‘Herken je mij niet meer? Ik ben Vera's moeder. Kom verder.’ Alsof er geen tijd verstreken was na zijn vlucht liep hij met haar de kamer in. Zelfs het interieur was hem vertrouwd. Twee grote bureaus. Het televisietoestel en de twee rieten stoeltjes waren er toen niet. ‘Waar is Vera?’ ‘Ze zijn naar de film. Vrouwen en taarten of zoiets.’ ‘Ze?’ ‘Vera en Polanen.’ ‘Is Vera...’ ‘Polanen woont hier, al een paar jaar. Dat is het beste voor Vera. Altijd maar alleen zitten is ook niets. Ik ben nu acht jaar weduwe,
[pagina 113]
maar wennen doet dat niet. Je mist iets. En dan ben ik nog...’ ‘Zijn zij getrouwd?’ ‘Nee, niet officieel tenminste. Ik pas nu op het kind.’ ‘Een kind?’ ‘Ja, het draagt de naam van Vera, dus ook van mijn man zaliger. Dat kan. Het is een schat van een joch. Drie jaar alweer. Wat vliegt de tijd.’ Marc zag zich de trap op vliegen. Waarom? Dit? Zijn neus zat verstopt, hij kreeg moeilijkheden met de ademhaling, zijn voorhoofd leek vol bloedgaas te zitten. De vrouw keek hem aan. De vrouw, een vrouw, een buurvrouw, een moeder. ‘Wil je een glaasje?’ De vrouw hield een gevuld glas voor zijn ogen. Hij knikte en ging zitten in een rieten stoel. De televisie stond zacht aan. Beelden van Praag. Daar gaat Kafka. De inwoners van Praag hebben hem niet gekend. Zij hadden het te druk met andere zaken. Er waren maar weinig Tsjechische schrijvers die zich bemoeiden met de Duitstalige literatuur. Maar antisemitisme was er aan beide kanten. Marc dronk snel zijn glas jenever leeg, de vrouw schonk het glas opnieuw vol en sprak maar door over het weer en het kind. Waar had hij de poppestukken gelaten? ‘Waarom ben jij eigenlijk weggegaan?’ De vrouw stelde de vraag zo nadrukkelijk, alsof zij haar herhaalde. ‘Dat heb ik Vera geschreven, uitgebreid mag ik wel zeggen.’ ‘Jaja, ik weet van een brief af. Maar het gekke was dat Vera mij maanden daarna nog vroeg: waarom is Peter toch weggegaan.’ ‘En nu?’ ‘Nu?’
[pagina 114]
‘Stelt zij u die vraag nog wel eens?’ De vrouw zweeg. De alcohol verdreef de verkoudheid een beetje. Marc vond het nu om welke reden dan ook prettig zich een vreemdeling te voelen. Hij kon alles zeggen. Over hoeveel uur ging het vliegtuig? Het karwei was gedaan, er was niets van terechtgekomen. ‘Ziet u, mevrouw, je wordt als Jood geboren en je sterft als Jood. Daar helpt geen Christuslief aan.’ ‘Als Jood?’ ‘En jullie haten Joden, jullie hebben de pest aan Joden, niet alleen hier hoor, ook bij ons en daarom dacht deze Jood, kom ik stap maar eens op. Het maakt verdomme niets uit waar je woont. En hier...’ Peter begon te schokken, viel op zijn knieën en huilde in de schoot van de vrouw. ‘Wat heb ik gedaan, Vera?’ ‘Je bent weggegaan, Peter, je bent weggegaan.’ Marc veerde terug, veegde de tranen met een mouw weg en keek de vrouw aan. Grijze ogen. Zij glansden. Hij stond op, kuste haar op de oude huid, op de oude beverige mond. ‘Wilt u niet zeggen dat ik geweest ben? Misschien kom ik morgenochtend langs en praat ik met Vera.’ ‘Dan is zij in de studio.’ ‘Die weet ik te vinden.’ Hij ging weg. Uit de brievenbus stak papier. Marc trok het eruit. Onder een lantaarnpaal bekeek hij de foto. Het bad was volgelopen. Over een paar minuten zou het water door de afvoerbuis kolken.
[pagina 115]
De volgende morgen bezocht hij voor het eerst het kongres. Hij maakte ijverig aantekeningen over de plannen die besproken werden. Een intercontinentaal televisieprogramma over de wereld na de atoomoorlog. In de koffiepauze dook hij aan de overzijde van het gebouw een cafeetje in (kwam de schrijver Bohumil Hrabal hier vroeger niet om met tramconductrices en stratenmakers een pilsje te drinken?) en schreef zijn eigen kommentaar. Het resultaat van de televisieuitzending zou kunnen zijn dat er inderdaad werd afgezien van een atoomoorlog, maar de biologische oorlog zou ervoor in de plaats komen. De mensen zouden als luizen door het vergif verdelgd worden. De steden zouden verlaten achter blijven. Het decor van Josef Svoboda voor het stuk ‘De eenzaamheid’ van M. Slomczýnski. De nieuwe bewoners zouden goedgepantserde kevers kunnen zijn. Meneer Kevertje. Na de pauze hield de afgevaardigde van Cuba een pleidooi voor het samengaan met de derde Macht om samen daarmee de twee andere Machten te bedwingen. Van het spreken over de verhindering van een oorlog kwam een oorlog. In het toeristenhotel spraken de portiers over de nederlaag van de Tsjechische voetbalkampioen tegen die van Engeland. In de kleine hall van het vliegveld werd hij begroet door een douanebeambte. Een Russisch vliegtuig taxiede net weg.

Vorige Volgende