Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gedichten (1981)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gedichten
Afbeelding van GedichtenToon afbeelding van titelpagina van Gedichten

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.08 MB)

ebook (3.43 MB)

XML (1.82 MB)

tekstbestand






Editeurs

Willem Bisschop

Eelco Verwijs



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gedichten

(1981)–Willem van Hildegaersberch–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 95]
[p. 95]

Ga naar margenoot+XLVII. Van drierehande staet van heren.

 
Wat die wise vroeden raden
 
En salmen billicx niet versmaden;
 
Want der wiser vroeden raet
 
Dat is der doren toeverlaet.
5[regelnummer]
Sel den dommen heil gheschien,
 
Wijsheit moetet al voersien.
 
Die ghemeente tijt al opten heren
 
Ende op prelaten diese leren,
 
Dat si daer mede sijn behoet;
10[regelnummer]
Ende voort regieren si hoer goet,
 
Ende winnen daer die werlt of leeft
 
Mar wat hem God gheboden heeft,
 
Den oversten, die tvolck bewaren,
 
Dat soude die Scrift wel openbaren,
15[regelnummer]
Wouden si te recht studeren.
 
God en heeftse niet om scheren
 
Gheset in alsulker waerde,
 
Over tvolck te wesen haerde,
 
Die hi ghemaect heeft hoer ghelijc
20[regelnummer]
Vander aerde ende vanden slijck,
 
Al sijn si boven hem gheseten.
 
Die heren plaghen die Scrift te weten
 
Hier te voren by ouden tyden,
 
Om dat sy niet en souden glyden
25[regelnummer]
Buten pade, si en wistent wel.
 
Als David inden sonden vel,
 
Hy bekende sijn misdade,
 
Hy riep an God, hi bat ghenade
 
Soe langhe dat hi creech perdoen.
30[regelnummer]
Die wise coninc Salomoen
 
Bekende God in sinen rijck
 
Ende hier in desen aertschen slijck
 
Hem selven knecht in sinen dienst.
 
Ende wouden die heren over tsienst
35[regelnummer]
Hem selven hier bekennen knecht,
 
Ende Gode in sijn hoghe recht,
 
Ende wat Hi heeft om recht gheleden,
 
Ende hoe Hi rechten sal bi reden,
 
Traden si erghent buten maet,
40[regelnummer]
Soe saghen si watter screven staet,
 
Off sy lietent hem beduden.
 
Nu gaetmen voer den heren huden
 
Trechte loy ende wattet hout,
 
Si en sijns hem niet te seggen bout,Ga naar margenoot+
45[regelnummer]
Die gheen diet openbaren souden,
 
Sy decken twaer, si nemen gouden:
 
Die ghiericheit verdrivet al,
 
Soe soeten clanc, soe soeten scal
 
Is dat ghelt te horen clincken.
50[regelnummer]
Die claerliken sien, men doetse winken,
 
Papen, clercken al ghemien,
 
Hoe veel onrechts dat si sien,
 
Si worden doeff in hoer verstaen;
 
Mar alsmen siet die hant outdaen
55[regelnummer]
Om uut te tellen die floriue,
 
Dan slachten si naden everswine,
 
Dat altoes scarper is int horen
 
Dan enich dier dat hevet oren,
 
Off creatuer dat aerde voet.
60[regelnummer]
Gherechticheit waer dbeste goet;
 
God is selve gherechtich leven,
 
Na dat die wise hebben bescreven.
 
Salomon, die wise man,
 
Die heefter dus ghescreven van
65[regelnummer]
Int boeck der Wijsheit, daerment nach
 
Openbaer wel lesen mach,
 
Dat coninc en is noch heer so groot,
 
Hi moet van Hem, die ons gheboot,
 
Houden al sijn macht te lyen.
70[regelnummer]
Hier om spreeet hi int ghemien
 
Totten coninghen te voren,
 
Ende op die heren wel gheboren,
 
Vanden keyser nederwaert,
 
Ende op die gheen die voeren tswaert;
75[regelnummer]
Ende dienres der gherechtichede
 
Die neemt hi alle gader mede,
 
Ende spreect aldus: ‘Ghi baroene,
 
Die recht bevolen is te doene,
 
Doeter toe u oren zaen,
80[regelnummer]
Soe moechdijt horen ende verstaen
 
Wat ic spreke ende hoe ict meene.
 
Van u allen en is ghene
 
Soe rijcke noch soe machtich met,
 
Ghi en moet ten oerdel sijn gheset,
85[regelnummer]
Daer al u wercken sullen blyken.
 
Weder den armen noch den rijcken
 
En salmen daer geen onrecht wisen:
 
Daer mach den ghenen wel of grisen,
[pagina 96]
[p. 96]
 
Ga naar margenoot+Die tgoede recht alhier verdringhen
90[regelnummer]
Entie luden moghen dwinghen
 
Mit groten scharen die hem volghen,
 
Ende ghierlic hebben veel verswolghen,
 
Miede ende aes, om recht te mencken:
 
Men sal hem daer dan weder schencken
95[regelnummer]
Rechten loon na horen daden;
 
Ende een wreet vonnisse omberaden,aant.
 
Daer nyemant yeghen dinghen en can,
 
Dat moeten syre ymmer horen van.
 
Hoir grote scaren, hoer grote macht,
100[regelnummer]
Die en sijn dan daer niet veel gheacht;
 
Si en moghen ghelt noch talman halen,
 
Si en moeten selve al op betalen
 
Siele ende lichaem, beyde tsamen.
 
O ghi rechters! wilt u schamen
105[regelnummer]
Recht te mencken om enich ghelt,
 
Dat nye te copen en was ghestelt.
 
Die boven den rechters sijn gheseten,
 
Ende kennen souden ende weten
 
Hoet in horen lande ghinghe,
110[regelnummer]
Of hoe si setten hoer ghedinghe;
 
Die gheen die totten rechte zweren,
 
Entie dan mit onrecht gaen besceren
 
Hier entaer hoers heren liede,
 
Ende rekeninghe van sulker miede
115[regelnummer]
Horen heer doen omt jaer,
 
Een hardt sentenci ende zwaer
 
Sal over hem gaen ten lesten daghe,
 
Als men al mit eenre claghe
 
Berechten sal wat sy ye bedreven,
120[regelnummer]
Daer schat noch myede en is te gheven,Ga naar margenoot+
 
Daer si mede verdinghen moghen.
 
Sijn sy graven off hertoghen,
 
Daer sulke dienres onder dienen,
 
God die kent wel al hoer myenen,
125[regelnummer]
Der knechten daet, der heren sin;
 
Weder sijt henghen om ghewin
 
Off onnoselic verswinen,
 
Dit machmen elc by sonder rimen,
 
Ende weghen in ghelike scale;
130[regelnummer]
Die gheen die willens sijn in dwale
 
Ende tonrecht doer den vingher sien,
 
Des ghelijcs sal hem gheschien.
 
Salomon heeft gheseit
 
In sinen boeck der Wijsheit:
135[regelnummer]
Alsoe veel als si heer sijn,
 
Alsoe veel harder sal hoer pijn
 
Ende hoer sentenci moeten wesen.
 
Dies niet en ghelooft, hi machet lezen
 
Int seste capittel vanden boecke,
140[regelnummer]
Soe mach hi horen off ic zoecke
 
Anders yet dan trechte waer;
 
Ende Salomon openbaer
 
Heeft den heren toeghesproken,
 
Die ghene die henghen dat wort ghebroken
145[regelnummer]
Tgoede recht by horen sconden,
 
Dat si billics stercken souden.
 
Peynst hier om, ghi hoghe heren!
 
En weet u niet wat anders leren.
 
Wye sijn overste misdoet,
150[regelnummer]
Alsulken knecht en is niet guet.
margenoot+
H. fol. 51 b. c. B. fol. 24 d.-25 a.
[tekstkritische noot]1 vroede. 2 Dat en s. 3 vroeder. 4 den d. 6 moet. 7 op die. 11 bi l. 14 D. s. hem tscrift. 17 G. in alsoe hoger w. 18 Te w. over tv. h. 20 eerden. 22 tscrift. 25 wisten. 26 souter fel. 31 Bekenden. 33 tot s. d. 34 H. woude. 36 sinen hoechsten. 37 omt. 39 Treden s. e. b. der m. 40 wat daer gescreven. 42 Nu gaetmen v. die h. h. H. gaet neemt v. 43 wat dat. 45 diet openbaren souden. H. die tsouden openbaren. 46 Si decken dwaer si nemen gouden. H. deckent ende n. tgout waren. 49 Eest. 54 hande. 56 Soe s. s. 58 dinc. 59 deerde. 65 noch. 66 Int o. 68 Hi en m. 69 alle. 75 E. d. sijn ter rechticheden. 76 meint hi. 77 Hi s. 78 Diet. 82 egeen. 85 al die w.
margenoot+
H. fol. 51 c. d. B. fol. 25 a. b.
[tekstkritische noot]89 goede. r. a. verdingen. 90 lude. 93 omt recht t. m. H. onrecht. 97 tegen. 98 si ummer. 99 Hoer sc. hier h. g. m. 100 Die daer n. v. en sijn g. 1 taelman. 2 S m. selver tgelaech b. 3 te samen. 5 R. t. mencken. H. te copen. 6 D. niet te coep en is g. 8 H. soude. 12 Ende dan. 15 int. 16 e. een s. 18 Alsment. 22 S s. g. sijn si h. 27 versumen. H. versinnen, 28 rymen. H rinnen. 29 geliker. 32 gelijc. 33 S. die h. 35 a. s. hoger s. 38 hi maecht gaen 1. 41 dant rechte. H. dat. 44 diet henget dattet w. g. H. die ontbr. 46 D. s. ummer sterken s. H. rechten s. 49 sinen oversten.
3 L. Selen elc den andren m. 3 L. Met, reene. 4 L. Hoer d. dat s. s. ghemeene. 5 L.E. si selen oec l. e. s. 7 beyde ontbr., L. Ghelijc dat s. sijn e. l. 8 L. Adame. 9 dat eersche. L. dat erdsche. 10 L. mainieren. 11 sijn souden. L. si twee e. vleesch sijn s. 12 Ende daer om den hilic h. L. Ende daeromme d. huweleec h.
margenoot+
H. fol. 51 d.-52 a. B. fol. 25 b. c.
margenoot+
H. fol. 52 a. b. B. fol. 25 c.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken