Gedichten
(1981)–Willem van Hildegaersberch–
Auteursrechtelijk beschermdGa naar margenoot+LXVIII. Vanden spieghel.In Junius maent na Meye,
Alsmen die vruchten menigherleye
Staende vint in hoerre macht,
Alsoe als naturen cracht
5[regelnummer]
Werkende is in haren tyden,
Ghinc ic eens morghens my verbliden
Op een schoen riviere claer.Ga naar margenoot+
Twas soe lusteliken daer,
Dat my die tijt te min verdroct;
10[regelnummer]
Oeck vandic daer in vroechden groot
Cleyne voghel, jonc ende out;
Mit luder stemmen menichfout
Waren sy blyde in goeden hoghen.
Hoe soudt een dichter laten moghen,
| |
[pagina 131]
| |
15[regelnummer]
Ga naar margenoot+Als hi die zoete tijt vernaem,
Hy en vond doch yet tot onser vraem,
Daermen sijns by dencken mochte.
Om een materi, die ic sochte,
Was mijn begheren daer te comen;
20[regelnummer]
Lover, gras ende schone bloemen
An te scouwen daer by neven,
Opdat ic mocht te kennen gheven
Yet dat ghenoechlijc waer te horen.
Ter selver tijt quam my te voren
25[regelnummer]
Een edel punt van goeden zeden,
Oeck wast een slot van salicheden.
Die te rechte can versinnen,
Hoe ic meende in mijn beghinnen,
Dat wil ic openbaren zaen;
30[regelnummer]
Want om een redelic verstaen
Dichtmen rime ende schone woort.
Men sietse in eren comen voort
Die gheerne volghen wiser leer.
Wye gherende is der werlt eer
35[regelnummer]
Ende hemelrijc ten lesten mael,
Die spieghel eerst hem selven wael,
Off hi erghent is bevlect.
Wye claerlic inden spieghel mect,
Die mach hem selven wel voersien;
40[regelnummer]
Wil hi dan proeven ende ghyen,
Wat hi is off worden sal,
Die leert hem selven kennen al.
Soe wye te grond hem selven kent,
Die tymmert op een fondament,
45[regelnummer]
Dat nymmermeer en mach vergaen;
Want wye den spieghel scouwen aen
Claerlijck in sijn wederbeelde,
Dat brinct hem ewelike weelde
Ende eer ter werlt des ghelijc.
50[regelnummer]
Sijn wy arm off sijn wy rijck,
Tis wel noot, dat weet voirwair,
Dat elc spieghel hem selven claer,
Eer hi een ander schulde gheeft;
Want wye hem wel ghespieghelt heeft,
55[regelnummer]
Die sietmen redeliken leven
Ende luttel prijs hem selven gheven:
Dat doet, hi kent te voren wel
Sijn vonnesse, waer hi henen sel.
Die doot die comt alst God ghebiet,
60[regelnummer]
Cort off lanc, dat en weten wy niet.
Ons leven hier is crancke roe,
Tlichaem hoert der aerden toe,
Die ziel moet dat oerdeel lyden:Ga naar margenoot+
Dus moghen si gaern die boesheit miden,
65[regelnummer]
Die inden spieghel sien te recht.
Heren, vrouwen, ridder, knecht,
Wildi, ghi vint der eren zeghel
Int wederbeelde vanden speghel,
Als ic u hier nae proeven sel
70[regelnummer]
Ende mitter waerheit bewisen wel.
Ic waen die spieghel spieghel hiet
Om twederbeelde, datmer in siet:
Ghi mocht int wederbeelde scouwen,
Beyde an heren ende vrouwen,
75[regelnummer]
Die horen tijt al hier op eerden
Gheleeft hebben in sulker werden,
Datmen doeghet van hem seghet.
Een spieghel glas, dat voer hem leghet,
Dat gheeft een wederbeelde vry
80[regelnummer]
Nader vorme, dattet sy
Schoen of lelic, staet verscheiden.
Wye uten spieghel hem bereyden
Hoer aensicht claer ende buten schoen,
Wat verdienen die te loon
85[regelnummer]
Dair salicheit in is te proeven?
Mar spieghel glas, des wy behoeven,
Dats int wederbeelde te mercken
An die ghene, die goede wercken
Hebben volbrocht in horen daghen,
90[regelnummer]
Dat sy prijs ende eer beyaghen
Ende hoerre zielen salicheit.
Oec watmen vanden ghenen seit,
Die mitter boesheit hem ghenaren,
Die sietmen wonderliken varen,
95[regelnummer]
Sulc mit sterven, sulc mit leven:
Der schanden naem wort hem ghegheven
Vanden luden int ghemien.
Dus vintmen spieghel mer dan een
An te schouwen sonder vraem.
100[regelnummer]
Ic woude dat elc den spieghel naem,
Ende spieghelde hem wel tsinen baten,
Keyser, coninghen ende prelaten,
Die souden hem dan ter doghet keren.
Hertoghen, graven, ander heren,
105[regelnummer]
Tmiene volc ter werlt mede
Over al in elke stede,
Die warens ooc te bat te vreden.
Nu is dat volc soe verre ghetreden
Buten maten, waer dat coemt,
110[regelnummer]
Dat elcman van hem selven roemt,
| |
[pagina 132]
| |
Ga naar margenoot+Hoe rijc hi is, hoe wel gheboren.
Dus leefter menich gheliken doren,
Die hem selven niet en kennen:
Men sietse buten pade mennen
115[regelnummer]
Wakender oghen inden vlyet.
O edel vorsten! nu besiet
U selve inden spieghel bat,
En laet om have noch om schat
Onrecht doen, al daer ghijt weet;
120[regelnummer]
Tmene volc wort seer ontwreet,
Ach! als gheen recht en mach gheschien.
Ghi hebt ghehoert ende oec ghesien,
Dat moghende heren hier te voren
Hoer volc, hoer guet daer by verloren.
125[regelnummer]
Hier om hout der maten pas,
Want God is spieghel ende glas,
Die alle herten wel bekint,
Wye dat recht off onrecht mint:
Dat weecht hi al in rechten waghen.
130[regelnummer]
Nyemant en dar hem sijns beclaghen,
Tis alte mael ons selfs schout.
Arm ende rijck, jonc ende ont,
Die staen den meester even dier;Ga naar margenoot+
Mer wye hem claerlic spieghelt hier
135[regelnummer]
Ende blijft in trouwen dienste staen,
Die sal den besten loon ontfaen:
Oeck hoerdment inder werlt prisen.
Hier om soe radic elken wisen,
Dat elck hem spieghel ende saet
140[regelnummer]
Te leven nader rechter staet;
Die heren, als die heren plagen,
Diemen prijsde in horen daghen;
Vrouwen des gheliken met.
Baeliuwen, schouten ende wet,
145[regelnummer]
Die souden oeck gherechtich sijn
Ende schouwen twederbeelde fijn,
Hoe lelic dattet onrecht luut,
Alsmen den goeden voert beduut
Van woorde te woorde int openbaren.
150[regelnummer]
Elcman peynse in sijn jaren
Wel te doen, het sal hem vromen,
Want voerden rechter moetwy comen,
Die noch sel rechten onghespaert,
Ende nyemants danck noch myede gaert.
|
|